Literatura euskara

XX. MENDEKO NARRATIBA-karlisten bigarren gerratea. Foruen deuseztapena. Erreakzioa: euskal kontzientziaren berpizkunde-garaia, euskararen alde, elkarte, aldizkari.-euskarari buruz, desadostasuna: S. Arana ; Azkue tradizio zahar eta herrikoiari lotua eredu..-Ilustrazioa. Neoklasizismoa. Arrazoia, enpirismoa.-erromantizismoa. Askatasuna, fantasia, idealismoa, urrutiko mundua, sentimenduak...-errealismoa, egunerokoa, gertaleku arruntak, bizitzaren islarik bejetiboenak.OHITURA ELEBERRIAK-Errealismoa baina era erromantikos: galtzeko edo aldatzeko arrisku ohiturak zabaldu, idealizatu. Bukolismoa, anakronismoa.--Geografia tradizionala : baserri edo itsas herriko bizitza kontatzea.--Deskribapena pisu handia, ekintzen kaltetan. Borroka handiri ez, gatazka txiki, azkar konpondu.--Didaktismoa: euskaltzletasuna, abertzaletasuna, kristautasuna.-Naratzaile orojakile: kontatu bitartean, epaitu.TXOMIN AGIRREondarroa.apaiza. Ezaugarriak: maisutasuna, edertasuna, estilo oparoa, esandi luze, hiztegi landua. Kersala: arranondo. Arrantzale jendearen ohitura, dena gorespen eta laudorioz. Gazteen amodioa.Garoa: gipuzkeraz. Baserritarren bizimodua. Landua, erromantikoa. Manikeismo onak eta txarrak. LITERATURA MODERNOAEuskal egitura modernoaren sorrera 60ko hamarkadan ipini. Eragileak: --ETAren sorrera eta indartzea.--Euskararen batasunaren sorrera.--Ikastolen mugimendua.--Euskalduntzea eta alfabetatzea.--Apaiztegien berekada aurrena eta hustuketa hurrena.--Industrializazioa eta ekonomi gorakada.--Gazteriaren politizazioa eta ideologizazioa.--Kultu agerpide berriak: kantariak...ELEBERRI MODERNOA. Ezaugarriak:--autorearen ikuspuntua: ezkutuan dagoen autorea--egitura desberdinak: kontrapuntuaren teknika, kronologia nahasia.--Barne bakarrizketa.--Txosten, iragarki, espediente...denerik txertatzea.--Joko tipografikoak--konplexutasunak irakurlearen konplezitatea bilatzen.1 aldiaTXILLARDEGI: leturiaren eginkari ezkutua57an. Bere nobela garrantzitsuena:--lehenpertsonan. Barnemundua: zalantzak etsipenak, gogoetak.--lehen protagonista gatazkatua, eginkari ezkututak joxebaren eta mirenen arteko maitasun harremanak kontatu.--protagonista eta munduaren distantzia murriztu. Existentzialismoa .--giro hiritarrak.