6.gaia filo
Clasificado en Filosofía y ética
Escrito el en 
vasco con un tamaño de 5,84 KB
2.2 Antropologia kulturaren ekarpenak: Antropologia kulturaren helburua cultura aztertzea da, cultura sinbolikoa da, gizakiak errealitatea nola interpretatzen, eratzen eta adierazten duen erakusten baitigu. Antropologiak cultura-adierazpen zer esan nahi duen ulertzen saiatzen da. Lehenengo gizarteak: Goi paleolitoan lehenengo giza taldeak berdintasunezko gizarteak ziren, ehiztariak eta biltzaileak. Truquea eta elkarrekikotasuna ziren ekonomiaren oinarri. Eskarmentu handiko gizonezko bat izaten zen buruzagia. Nomadak ziren, arte-adierazpenak egin zuten. Nekazaritza-gizartea: duela 10.000 urte hasi ziren nekazaritza-gizarteak izaten. Garatu gabeko nekazaritza zen. Baliabideak nolabait aurkitu egin behar, eta laborantzara eta zenbait animali-espezie heztara jo zuten. Onadusak pilatzean eta kontrolpean birbanatzen oinarritutakoa. Buruzagitza ez zen jada hainbaten kontua; tribu-buruaren esku zegoen. Elikagaiak eta ondasunak biltzeko eta gordetzeko boterea zuen tribuburua. Buruzagi gerrariak ziren; inguruko herrixkei gerra egiten zieten. Halaxe sortu ziren gizarte-talde militarrak, erlijiosoak, administraziokoak eta eskulangileak. Estatu sortu berriak: estatu izatera iristeko ezaugarriak izan behar ziren: -botere zentralizatua egotea. -gizartea are maila gehienetan banatuta egotea. -funtzioak argi eta garbi banatuta egotea. -ondasunak batere berdintasunik gabe banatzea. -hiri-garapena egotea. - cultura garapena egotea. Gizarte antolamendua Ekialde Hurbilean agertu zen(Mesopotamia).
3.3TradizioaSozializazio-prozesuaren bidez,errealitatean egoteko modu jakin bat eltzen zaigu aurreko belaunaldietatik.Atzetik dakarguna da tradizioa,gure aurrekoek landu eta gero jasotzen duguna.Prozesu histórico baten emaitza dira,horren bitartez,gauzei zentzua emateko moduak helarazten dizkiete,boterea eta aukerak ere.Tradizioa bestalde aginpide mota ere bada,mugatu era baldintzatu egiten baikaitu.Jakinduria eskerga aordainezina ere bada.Gizakian beti du tradizioak onartzeko edo haiei uko egiteko askatasuna.Beraz giza errealitatea Nola osatu den jakiteko,istoriaren bilakaera eta gorabeerak aztertu bear dira.4.2.Azpikultura eta kontrakultura:Kultura bakoitzean Hainbat azpikultura daude, kide guztiek ez baitute berdin pentsatzen edo bizitzen.Kontuan izan behar da kultura berean bizi diren guztiek ez dituztela kultura horren aukerak berdin aprobetxatzen.Kultura nagusiaren kontrako mugimenduei kontrakultura esaten zaie,kultura eta gizarte alternatiboren bat proposatzen dituzte ,adibidez:· Hiri tribuak:rockerrak,punkak,skinak...Idolo edo lider baten inguruan biltzen dira eskuarki,eta kultura-adierazpeneko kode berezi bat izaten dute,besteengatik bereizteko.· Gizarteari erasotzen dioten taldeak:gaizkile taldeak,ezarrita dagoen sistemari zuzenean eta indarkeriaz egiten baitiote eraso.
Ezegonkortasuna eragin nahi izaten dute gizartean,beste gizarte mota bat sortzeko,indarkeria baliatuz.· Gizarte-talde alternatiboak:etorkizuna ilun eta oraina iheskor ikusi,eta hutsune moduko bat sentitzen dute askok.Bizitzari nolabaiteko zentzua eman nahian,hainbat irtenbide bilatzen dituzte eta gizarte materialistaren kontrako jarrera dute. 4.3 Kultura eta zibilizazioa: zibilizazio hitza latinezko civis terminotatik dator. Zibilizazioa gizaldi osoaren garapena da. Elkarrekin zerikusia duten zenbait kulturak ezaugarri orokorretan lortutako sintesia da zibilizazioa. Cultura hitza partzialagoa da eta zibilizazioa, gizakiaren bereizgarririk orokorrena da.5.1 Jarrerarik hedatuenak: Etnozentrismoa: norberaren kulturaren ezaugarrien arabera aztertzen eta interpretatzen dituzte veste kulturak. Jarrera horrek bi ondorio egin ditu: 1.beste kulturetako bizimoduak ulertzeko gaitasunik eza. 2.norberaren taldearekiko kohesio sentimendua gogortzea. Etnozentrsismo batzuek zenofobia sentitzen dute, veste batzuek, arrrazakeria, veste zenbaitek, chauvinismoa; vaina jarrerarik hedatuena aporofobia da. Cultura-erlatibismoa: cultura-erlatibismoaren aldekoek diotenez, cultura bakoitza bertako balioak oinarri hartuz aztertu behar da. Muga handiak ditu, ez du kulturaren arteko elkarrizketa bultzatzen. ·arrazakeria: cultura bakoitzaren ezaugarriei bere horretan iraunarazteko modurik onena kulturak ez nahastea da. ·Kulrurak elkarrengandik banatzea: jarrera horri jarraiki, erraza da kulturek elkar onartu arren eta harremanik izan nahi ez izatea. ·jarrera erromantikoa: etnozentrismoari aurre egin nahian, veste kulturen alderdi onak puzten dituzte. Norberaren kulturaz bestelako horietan ohitura batzuek gisa ekubideak urratzen direla ikusita ere axola ez izatea. ·kultura-paralista: kulturei buruzko ikuspegi estatikoa bultzatzeak badu arrisku hori. Kulturartekotasuna: kulturen arteko berdintasunezko harremanak aldarrikatzen baititu. ·gure gizartea eta mundua pluralak direla onartzea. ·kulturaren arteko harremanak konplexuak direla ulertzea. ·kulturen arteko elkarrizketa sustatzea. ·munduko arazoei konponbidea bilatzeko elkarlanean aritzea.
5.2 Erlatibismoa ala unibertsalismoa? Kulturen arteko elkarrizketa ezinbestekoa da garai hauetan. Erlatibismoaren arabera, erabat ezinezkoa da, eta genuke halakorik nahi izan behar ere. Unibertsalismoak, aldiz, cultura guztiek jada hainbat balio berdin badituztela agertzen du. Balio unibertsalak izatea ezinbestekoa da. ·giza eskubideak bete-betean errespetatzea. ·askatasuna, berdintasuna eta elkartasuna onartzea. ·elkarrizketen arteko jarrera izatea. Moral horiek izango dira munduko zibilizazioaren euskarriak
3.3TradizioaSozializazio-prozesuaren bidez,errealitatean egoteko modu jakin bat eltzen zaigu aurreko belaunaldietatik.Atzetik dakarguna da tradizioa,gure aurrekoek landu eta gero jasotzen duguna.Prozesu histórico baten emaitza dira,horren bitartez,gauzei zentzua emateko moduak helarazten dizkiete,boterea eta aukerak ere.Tradizioa bestalde aginpide mota ere bada,mugatu era baldintzatu egiten baikaitu.Jakinduria eskerga aordainezina ere bada.Gizakian beti du tradizioak onartzeko edo haiei uko egiteko askatasuna.Beraz giza errealitatea Nola osatu den jakiteko,istoriaren bilakaera eta gorabeerak aztertu bear dira.4.2.Azpikultura eta kontrakultura:Kultura bakoitzean Hainbat azpikultura daude, kide guztiek ez baitute berdin pentsatzen edo bizitzen.Kontuan izan behar da kultura berean bizi diren guztiek ez dituztela kultura horren aukerak berdin aprobetxatzen.Kultura nagusiaren kontrako mugimenduei kontrakultura esaten zaie,kultura eta gizarte alternatiboren bat proposatzen dituzte ,adibidez:· Hiri tribuak:rockerrak,punkak,skinak...Idolo edo lider baten inguruan biltzen dira eskuarki,eta kultura-adierazpeneko kode berezi bat izaten dute,besteengatik bereizteko.· Gizarteari erasotzen dioten taldeak:gaizkile taldeak,ezarrita dagoen sistemari zuzenean eta indarkeriaz egiten baitiote eraso.
Ezegonkortasuna eragin nahi izaten dute gizartean,beste gizarte mota bat sortzeko,indarkeria baliatuz.· Gizarte-talde alternatiboak:etorkizuna ilun eta oraina iheskor ikusi,eta hutsune moduko bat sentitzen dute askok.Bizitzari nolabaiteko zentzua eman nahian,hainbat irtenbide bilatzen dituzte eta gizarte materialistaren kontrako jarrera dute. 4.3 Kultura eta zibilizazioa: zibilizazio hitza latinezko civis terminotatik dator. Zibilizazioa gizaldi osoaren garapena da. Elkarrekin zerikusia duten zenbait kulturak ezaugarri orokorretan lortutako sintesia da zibilizazioa. Cultura hitza partzialagoa da eta zibilizazioa, gizakiaren bereizgarririk orokorrena da.5.1 Jarrerarik hedatuenak: Etnozentrismoa: norberaren kulturaren ezaugarrien arabera aztertzen eta interpretatzen dituzte veste kulturak. Jarrera horrek bi ondorio egin ditu: 1.beste kulturetako bizimoduak ulertzeko gaitasunik eza. 2.norberaren taldearekiko kohesio sentimendua gogortzea. Etnozentrsismo batzuek zenofobia sentitzen dute, veste batzuek, arrrazakeria, veste zenbaitek, chauvinismoa; vaina jarrerarik hedatuena aporofobia da. Cultura-erlatibismoa: cultura-erlatibismoaren aldekoek diotenez, cultura bakoitza bertako balioak oinarri hartuz aztertu behar da. Muga handiak ditu, ez du kulturaren arteko elkarrizketa bultzatzen. ·arrazakeria: cultura bakoitzaren ezaugarriei bere horretan iraunarazteko modurik onena kulturak ez nahastea da. ·Kulrurak elkarrengandik banatzea: jarrera horri jarraiki, erraza da kulturek elkar onartu arren eta harremanik izan nahi ez izatea. ·jarrera erromantikoa: etnozentrismoari aurre egin nahian, veste kulturen alderdi onak puzten dituzte. Norberaren kulturaz bestelako horietan ohitura batzuek gisa ekubideak urratzen direla ikusita ere axola ez izatea. ·kultura-paralista: kulturei buruzko ikuspegi estatikoa bultzatzeak badu arrisku hori. Kulturartekotasuna: kulturen arteko berdintasunezko harremanak aldarrikatzen baititu. ·gure gizartea eta mundua pluralak direla onartzea. ·kulturaren arteko harremanak konplexuak direla ulertzea. ·kulturen arteko elkarrizketa sustatzea. ·munduko arazoei konponbidea bilatzeko elkarlanean aritzea.
5.2 Erlatibismoa ala unibertsalismoa? Kulturen arteko elkarrizketa ezinbestekoa da garai hauetan. Erlatibismoaren arabera, erabat ezinezkoa da, eta genuke halakorik nahi izan behar ere. Unibertsalismoak, aldiz, cultura guztiek jada hainbat balio berdin badituztela agertzen du. Balio unibertsalak izatea ezinbestekoa da. ·giza eskubideak bete-betean errespetatzea. ·askatasuna, berdintasuna eta elkartasuna onartzea. ·elkarrizketen arteko jarrera izatea. Moral horiek izango dira munduko zibilizazioaren euskarriak