Gluzidoak eta lipidoak

Homopolisakaridoak:

Almidoia: amilosa α-D-glukosaren polimeroa; lotura α(1→4)

Egitura lineala, itxura helikoidala.

amilopektina α-D-glukosaren polimeroa; loturak α(1→4), α(1→6)

Lehenengoa erdiko nukleoa, bigarrena adarkadunak.

Funtzioa: Landareen erreserba polisakaridoa.

Kokapena: sustraietan, tuberkuluetan, hazietan.

Liseritzeko entzimak: β-amilasa α(1→4), α-amilasa α(1→4), α(1→6) glukosidasa. Listua, urin pankratikoak.

Glukogenoa: Amilopektinaren antzekoa, baina adarkatuagoa. Pisu molekular handiagoa.

Funtzioa: Erreserba animalietan.

Kokapena: Animalien muskulu eta gibelean.

Zelulosa: β-D-glukosaren polimeroa; lotura β(1→4).

Kate helikoidala, adarrik gabea.

Molekulak H-zubien bidez lotzen dira→mikroharizpiak→zuntzak

Ez ditugu β(1→4) lotura liseritzeko entzimarik. Intsektu batzuk bai...

Funtzioa: Egiturazkoa landareetan (zelula pareta)

Kitina: N-azetiglukosaminen polimeroa; lotura β(1→4)

Funtzioa: Egiturazkoa (ornogabeen eskeletoa...)

Heteropolisakaridoak:

Pektina: Landare zelula-paretan (sagarra, udareak...)

Gelifikatzailea→mermeladak

Agar-agarra: Alga gorrietan, egiturazko funtzioa.

Gelifikatzailea→kosmetikoak, izozkiak, zopak...

Gomak: Landareen zauriak ixteko.

Hemizelulosak: Landareen zelula-paretan. Egiturazko funtzioa.

Mukopolisakaridoak: Egiturazko funtzioa animalietan.

Azido hialuronikoa: Ehun konjuntiboan.

Heparina: Antikoagulatzailea.

Heterosidoak:

Peptidoglukanoak: Bakterioen pareten mureinak.

Glukoproteinak: Lubrifikatzailea.

Gonadotropina: Hormona (plazentan, haurdunaldia mantendu).

Globulu gorrien antigenoak: (A eta B)

Mintzeko glukoproteinak eta glukolipidoak.

Lipido saponifikagarri konplexuak:

Fosfolipidoak→Fosfoazilglizeridoak→Lezitinak (arrautzen gorringoan), Entzefalinak (entzefaloan, gibelean), kardiolipinak (bihotz-muskuluan).

Fosfolipidoak→Fosfoesfingolipidoak (neuronetako mielina-zorroak).

Glukolipidoak→Zerebrosidoak→Gluzidoa: monosak (galaktosa) (mielinazko zorroetan).

Glukolipidoak→Globosidoak→Gluzidoa: disak (laktosa).

Glukolipidoak→Gaugliosidoak→Gluzidoa: oligosakaridoa (globulu gorrien eta neuronen mintzean).

Lipido saponifikagarriezinak:

Isoprenoideak eta terpenoak:

Monoterpenoak: Bi isopreno elkartzean, landare jatorrikoak: mentola, geraniola, limoneroa.

Diterpenoak: 4 isopreno

Fitola: parte hartzen du (klorofilan eta bitamina liposulgarrietan (A,E,K))

Alkanforra.

Tetraterpenoak: 8 isopreno

Karotenoideak: landare-pigmentuak (A bitaminaren aitzindariak), Molekula bi zatitan (retinol) banatu.

Xantofiloak: landare-pigmentu horiak

Politerpenoak: Kautxoa (edo latexa)