Batxilergo euskara errekuperazio

Clasificado en Otras materias

Escrito el en vasco con un tamaño de 11,87 KB

-GRAMATIKA: -IZENA (kasua, numroa): -partitibo: (r)ik. -datibo: i (nori). -inesibo: n (non, noiz, zertan, nola, norengan). -leku genitiboa: ko (nongo, noizko, zertako..). -adlatiboa: ra (nora, zertara, nola, norengana). -hurbiltze adlatiboa: rantz (norantz, norenganantz). -muga adlatiboa: raino (noraino, zenbateraino, norenganaino). -ablatiboa: tik (nondik, noiztik, norengandik). -jabego genitiboa: (r)en, re (noren, zeren, zeinen). -soziatiboa: ekin (norekin, zeinekin). -instrumentala: z (nortaz, zeintaz, nola, noiz). -motibatiboa: gatik (norengatik, zeinengatik). -xedezkoa: endako, entzat (norendako, zeinendako). -ines gain eraikia: ko (nongo). -adla gain eraikia: rako, enganako (norako, norenganako). -banatzailea: ko. -prolatiboa: tako, tzat. *izen bereziak eta izenordainak numerorik ez. *partitibo, banatzaile eta prolatibo bakarrik mgg. *testuko izenak badira kasua eta numeroa erabaki, bestela izan daitezkeenak txertatu. -ADITZA: -aspektua: -burutua. -burutugabea: -t(z)en (egiten dugu). -geroa: partizipioa+ ko, go edo en (eginen dugu). -puntukaria: trinkoa edo t(z)en ari (dator, egiten ari). une puntual batean gertatzen. -aspektu gabea: aditzoina edo edin eta ezan (etor dadin, egin dezan, bazkal daiteke, ekar beza..). egoera subjektiboak adierazteko. -aldia: -iragana: -(e)n batzuetan. -orainaldia. -alegiazkoa: iraganaren -(e)n kenduz. -modua: ke = + ahala. -pertsona: nor, nor-nori, nor-nork, nor-nori-nork. *partizipioa: 0 atera, n egin, i ibili, tu/du kontatu/bildu. *aditzoina: n egin, 0 erre, i ekar(ri), tu/du lor(tu)/murgil(du). *aditz-erroa: e)karr(i, i)kus(i, e)rama(n, e)tza(n. *aditz-izena: aditzoina + -t(z)e gehitu (egite, ibiltze..). -PERPAUS BAKUNAK: -izenordaina: -pertsona izord: ni, neu.. -izord. zehaztu gabeak: galdetzaileak (nor, zer, zein), galdetzaileetatik eratorritakoak (edonor, zerbait, inor..), bestea, bera izord. -bihurkariak: neure, zeuen.. + burua -elkarkariak: elkar ikusiko gara.. -determinatzaileak: -mugatzaileak: artikuluak, erakusleak. -zenbatzaileak: zehaztuak (zanbatzaileak, ordinalak, distributiboak), zehaztugabeak, orokorrak. -nolakotzaileak. -adverbioak: -adond: -forma: bakunak, eratorriak, elkartuak. -esanahia: lekua, denbora, modua, iritzia, maila. -adlag. *-izlag: noren,nongo. -ZO: nori. -OZ: nor. -subj: nor, nork. -adlag: beste guztiak. -PERPAUS KONPOSATUAK:-juntadurazko perpausak: -emendiozkoak: eta. (mikel aserretu eta joan egin da) -hautakariak: edo, edota, ala, nahiz, zein. (erniora edota erlora joango gara?; kolore laranja nahiz horia gustatzen zait.) -aurkariak: baina, baizik, baino, ezpada. (buruko mina daukat, baina joango naiz zinera.) -juntagailurik gabekoak. (zutaz gogoratu nahiz; behar zaitut.) -errepikapenezkoak: bai.. bai.., ez.. ez.., hala.. nola.., alde batetik.. bestetik.., ala.. ala.., edo.. edo.., nahiz.. nahiz.., ez ezik.. ere... (bai horren proposamenak, bai zureek, balio dute.) -mederakuntzazko perpausak: -konpletiboak: -(e)la, -(e)nik, -t(z)ea, -t(z)eak, -t(z)eari, -t(z)eko. (ez zait gustatzen behartuta ezer eitea.) -zehar galderak: -(e)n, ea.. -(e)n, -(e)n ala ez. (CD hori noiztik daukazun jakin nahiko nuke.) -erlatibozkoak: -(e)n, -tako/-dako, -(r)iko. (atzo jandako maionesak kalte egin dit.) -baldintzazkoak: (baldin) ba-, -(e)z gero, -t(z)ekotan. (egitekotan, egin ezazu ganorantz, mesedez.) -kontzesiboak: -(e)n arren, -nahiz eta.. -(e)n, ba- ere, arren, -ta (-da) ere, -agatik, -(e)la ere, -(e)z gero. -denborazkoak: -aurrekotasuna: baino lehen(ago)/aurretik/orduko. (gurasoak iritsi orduko jasoko dugu dena, badaezpada.) -gerokotasuna: eta gero/ondoren/ostean, -takoan/-dakoan, -(e)nez gero. (etxera iritsi naizenez gero, ez dut ezer egin.) -berehalakotasuna: bezain laster/pronto/arin, eta berehala, -(e)neko/-(e)nerako. (zu iristen zarenerako, hamaikak izango dira.) -aldiberekotasuna: -(e)nean, -(e)n bitartean, -t(z)ean, -t(z)erakoan, -t(z)eaz batera. (autoan sartzerakoan, estropezu egin zuen.) -maiztasuna: -(e)nean, -(e)n bakoitzean, -(e)n gehienetan, -(e)n guztietan. (mendirako plana egiten dugun bakoitzean euria egiten du.) -moduzkoak: -(e)n bezala, -(e)n moduan, -(e)n legez, -(e)n antzera, -(e)n gisan, -(e)n arabera, ba.. bezala. -komparaziozkoak: -kualitatezkoa: -(e)n bezain, baino.. -ago. (zu iker baino zintzoagoa zara) -kantitatezkoa: adina/bezainbeste, baino gehiago, baino gutxiago. (nik zuk adina jaten dut.) -helburuzkoak: -t(z)eko (asmotan), -t(z)ekotan, -t(z)eagatik, -t(z)earren, -t(z)era. (CD hori lortzeagatik, edozer egingo luke.) -kausazkoak: -(e)lako, eta, bait-, -(e)la eta, zeren.. bait-, -(e)nez gero, -(e)la kausa/medio, -t(z)eagatik/-t(z)earren. (oso goiz zenez gero, ez zintugun esnatu.) -kontsekutiboak: hain/hainbeste/hainbat.. +non/ezen.. bait-/-en. (hainbeste ordu eman ditu maialenek antzerkia prestatzen, ez zela beste ezertarako denborarik izan.).

-KOMUNIKAZIOA: -igorlea: mezua bidaltzen duen gizaki, talde, animali, tresna. -hartzailea: mezua hartzen duen gizaki, talde, animali, tresna. -mezua: komunikazio edukia (esaten dena). -bidea/kanala: mezua nola bidali (hitzez, idatziz, keinuz). -kodea: mezua bidaltzeko erabiltzen dugun zeinuen eta arauen bilduma (euskera). -erreferentea: zeri buruz ari garen. -(testu)ingurua: beste elementu guztiak. garrantzitsuena, hau gabe ezin da komunikatu. -HIZKUNTZA FUNTZIOAK: -aipatzailea: gauzak errealitatean nola gertatu edo nolakoak diren adierazi. -adierazkorra: igorlearen barne egoera adierazi. -eragilea: hartzailea konbentzitzea du elburu. -faktikoa: igorle eta hartzailearen arteko kontaktuari (zer moduz? aspaldiko!). -poetikoa: mezua ardura nagusi. bere forma, esateko era (literatura). -TESTU PROPIETATEAK: -egokitasuna: hizkuntzak eskaintzen dituen aukera linguistiko guztietatik komunikazio egoerarako egokiena aukeratzea. -koherentzia: testuaren edukia modu argi, logiko eta lotuan ematea. -kohesioa: testuko esaldiek eraman behar duten lotura sintaktikoa (deklinabidea, antolatzaileak). -zuzentasuna: hizkuntzaren fonetika, ortografia, morfologia, joskera eta lexikoaren ingurukoezagupenak (gramatikaltasuna). -aurkezpena: testuak hartzaile batentzat edo batzuentzat antolatu behar da. horregatik, igorlea zaindo behar du ahozko jarduna nahiz idatzizko ekarpena. -estilistika: testuaren edertzea (aberastasuna, figura erretorikoak, testuaren tonu eta ahotsak).  -TESTU MOTAK: currikuluma, aldizkaria, eskema, hitzaldia. -TESTU TIPOA: konbertsazionala, narratiboa, deskriptiboa, azalpenezkoa, argudiozkoa, instrukziozkoa, erretoriko-poetikoa.

-TESTUGINTZA: -ARGUDIO TESTUAK: -deduktiboa: tesia eta ideia nagusia aurkeztu ondoren tesia justifikatzeko argudioak jartzen direnean. -induktiboa: argudioak azaldu ondoren defendatzen den tesia aurkezten denean. -zirkularra: tesia aurkeztu eta argudiatu ondoren ondorio eta tesi berri baten modura hasierako tesias berreskuratzen denean, bai errepikatuz edo bai zertxobait aldatuz. beti funtzio eragilearekin lan egingo du. -argudio motak: -autoritate argudioa: defendatzeko pertsona aditu edo instituzio (erakunde) baten iritzia jasotzen datza (aipu-argudio). -iritzi orokorraren argudioa: atsotitzak ede erretrauak sortuta egon daitezkeenean. -zentzuaren argudioa: logikaren sena erabiltzen dugunean. egia eta logikoa dena. -adibide bidezko argudioa. -gertakarien argudioa: egiaztagarri diren datuetan oinarritzea argudio moduan (aurreko neguan hotz gutxi egin zuen... froga). -analogiazko argudioa: defendatzen dugun ideia antzekotasuna duen batetik parekatzen dugunean. -plural maiestatikoaren erabilera: igorleak 1p. erabili beharrean (arrazoi batekin erabilia) 1p.pl erabiltzen denean. orokortzea, muiltasuna.

Entradas relacionadas: