Iruzkin
Clasificado en Historia
Escrito el en 
vasco con un tamaño de 4,3 KB
Sarrera:Historikoa,izatez periodistikoa.Joaquin Costak idatzitakoa 1901.Maria Cristina erregentzian idatzitakoa.Publikoa,eragina politikan,berrezarpenaren kritika egiten.
Egoera historikoa:1874,I. Errepublika amaitu=>berrezarpena hasi,Alfontso XII-rekin,Isabel II.semea,Borboitarra.Berrezarpena=> Canovas del Castillo,Canovasek egonkortasuna lortu nahi,pronuntziamenduak kenduz,monarkia borboitarra lor,Inglaterra eredu bezala.1876 konstituzioa,Alfontso XII hil,Maria Cristina errege=>monarkia konstituzionala,Gorteek lagundu=>sufragio murriztea,unibertsala bihurtzen.Espainia estatu konfesionala,boterea bi ganbara=>senatua,kongresua.Txandakatze politikoa iruzurkeriaz baliatuz,Canovas eta Sagasta bi alderdien buruak,putxerazoz,kazikismoz.
Berrezarpena garaian,bi herrialde=>benetako herrialde(nekazariak,analfabetoek),herri ofiziala(burgesiak)
1870 Imperialismoa hasi,Espainia koloniak galdu,1898 hondamendia=>Espainia kolonia guztiak galdu,bitartean herrialdeak kolonizatzen. Joaquin Costa,intelektuala, erregenerazionismoa "despextsa + eskola" sortu,analfabetoak egon EZ dadin.Maura zegoen,Alfontso XIII, lehenengo ministro,esaten zuen "Iraultza goitik egoten dugu,edo behetik egingo digute".Gauzak lortu nahi zuen,baina ez lortu.
Iruzkina:Joaquin Costa intelektuala,kritikatzen sistema canovista,zeren=>falsifikatzen du benetako herrialdean ateratakoa=>herrialde ofizialari.
Canovasen sistema bi alderdi txandakatze sisteman=>Canovas buru kontserbadoreak,Sagasta buru liberalak.Lehenengo mailakoek oligarkiak ziren,boterea Madrilen,bigarren mailakoak jauntxoak,kazikeak.Banatutak zeuden,beraien herrialdeetan,baliagarria ustelkeria egiteko=>horren ondorioz,iruzurra,kazikismoa,ustelkeria.Konstituzioa moderatua,estatua zentralizatua.Hirugarren mailakoek=>gobernadore zibilak.Herrialde errealean bi alderdi zeuden,ezinezkoa boterea lortzea iruzurkeriagatik.Kazikismoarekin,herriari ezaten zioten nori bozkatzea,hauteskundeetan ez bazen ateratzen ere,putxerazoa erabiltzen zuten.
Beste talde bat zegoen,Maurak esaten zuen masa neutrala,ez zekiten nori botoa=>ez zuten bozkatzen.
Espainia ahulduta=>masa neutroaren kontxientzia piztu zen.Egoera hobetzeko kontserbadoreak eta liberalek zerbait egin nahi=>baina ez zuten ezer lortu=>berrezarpena txarto joan,Canovasen sistema apurtzen=>Primo de Riveraren diktadura akabatu.