Geo hiztegi 1 ebaluaketa

2)Pirineoaurrea:-mat.kareharriaetamargoa-tontorbaxuagoak,erliebeadeunagoada-arotertziariokoalpetar,orogeniansortuziren,mat.sekundarioa tolestean-paisaian, tolestura antiklinalak eta sinklinalak.Glaziarren eragina oso inportantea dahemen dagoz aztarna inportanteak.*Kataluniakost.mka:-aurrekoak baino txikiagoak-pirinioen ekialdeko aldearen aldaketa da-kastatik paraleloan doazen2lerrokadura dira-barrualdeko lerrokadura garaiagoa dakostakoa baino-bien artean,sk edo fosa tektoniko bat dago,muinoleun eta haranen erliebea sortuz*MKbetikoak:-3.aroan,afrikako plaka eta iberiakoaren mugimenduak bere altxamendua bultzatu eban-ez dago ardatzikmk.ak zuzentzeko-paisai ez pirinioetakoa bezain gogorra,leunagoa,glaziarren eragina txikiagoa delako-mendixka eta muinoak nagusi-konplexutasun geologiko handia:a)MKperibetikoak:-kosta inguratzen du-glaziarren eragina-penintsulako tontorrik garaienak,sierranevadab)MKazpibetikoak:-barrualdeandago-baxuagoa-paisaikarstikoa-urperatzenda eta berriz agertu Balearretan..c)Sk.peribetikoa:-besteen artean-sk.txikitan zatituaEHkoerliebeunitateak:-orogenesialpetarrean,aro tertziarioan sortu ziren-plaka iberiarra eta europearra talkaegitean,mat.ak altxatu eta tolestu ziren horrela pirinioakeratu.1)Pirinioak:-EHkontinental eta Naf.iparekialdetik hedatzen dira,3erregeen mahaian hasi eta lerruneraino(a)Pardatza:-ez oso garaiakbaina malda handikoak-ibaien jarduera biziahorrek haitzarte sakonaksorrazarazi-Mg.paleozoikoak esaterako larrun, urtzumendi..(b)Pirinioenhegoisurialdea:-barrualdeko mk.ak sektorerik garaien eta hedadura handiena-kareharria nagusi.-kanpoko ml.ak txikiagoak diraeta zeharkatzeko errezak.(c)P.en ipar isuarialdea:-altueragero eta gutxiago daukie-altueratxikiko muinoek osatzen dute erliebe,kostaraino haran zabalekaz2)Euskal mendiak:-pirinioaurrearen mendebalderantz luzapena dira,kareharrizkomlen multzoa-ez dira pirinioak bezain garaiak-2sektore bereiztuz:(a)EHko mendiakbanalerroaren iparra:-kostatik paralelo-korridoreak daude, komunikazioak erraztu-glaziarren eragin txikia-moldatze karstikoagorbeia aralar(b)Hegoaldeko mk,banalerroaren hegoa:-medit.isurialdean kokaturi,ebro ibaiaren arroari dagokio-arabako lautada aipatu behar da,garaia,zabala,irekia paisai izurtua-mendebaldeko mk.ak-erdialdeko mk.ak:urbasa,entzia/d¡gasteizko mk.ak,trebiñoko arroa-hegoaldeko mk.ak3)Ebroko sk.ak:-EHa,ebroko sk.aren alderik mendebaldekoenean dago-ebroibaiak zeharkatu alderik alde-bailarak,zeharbailarak dira,glaziarrek sortuak;Pirinioetan:erronkari,zaraitzu,baigorriKantauri isurialdean:nerbioi,deba,urola.litologia honetan estrato ezberdinak dagoz,higadurari aurreegiteko igeltsua,margaLehen lautada zenatik ibaien higadurak erliebe tabular hau sortu du.M.lito:penintsulako erliebea aro geologiko desberdinetan finkatutako,higatutako edo telostutako materialdesberdinetako harri edo geruzez osatuta dago.iberiar penin material mota hauek dira:1)Harri metamorfikoak:kristaltze prozesu baten ondorioz sortuak.sakoneko beroak eta presioak materialen forma aldatzen duarbelamarmol2)sedime:beste harri batzuen ondarrak itsasondoetan ezarri eta gogortzen dirakareharria.3)magma:magma hoztu ondoren sortugranitoa.Iberiarsilizeoa:mategogor eta zaharrek osatzen dute,lur silizeoak aro prekanbrikoari dagozkio.zokaloaren azaleratzeak dira.mendi garaietan,harriak apurtu,ura sartu,izoztu,prezioak harrakalak sortu tontor zorrotzak eta malkartsuekin2berrocal"izeneko bizkaralde kizkurtuak eratuz.Iberiarkararritsua:penintsulan gehien dagoen materiala da.kararriak eta harri

sedimentarioak dira.kararrizko lurrek alderantzizko Zitxurako ibilbidea egiten dute kataluniako kostaldean hasi eta pirinioetatik,Hego Euskal Herritik,kantauriko kostaldetik,asturias arte.harri gogorra eta iragaskorrada euriarekin disolbatzenda gainazal zikuaeta zuloz betea.Iberiar buztintsua:barnealdekoeta itsasertzeko lautadetan daude:gaztela eta ebroko eta guadalquivirko sakogunetan.paisaia ia horizontala da,ez delako tolesturarik izan,higadura azkar,materialak oso bigunak direlako.Ib.bolkanik:lur bolkanikoak kanariar uharteetan kokatuta daude(almerian,mesetarenhegoko behealdean)lurrazalaren azpian magma astiro hoztueta horrela eratzen da.