Biogeo

Inguru petrogenetiko sedimentarioa lurrazalaren kanpoko zatian dago.Tenperatura eta presioa baxuak baina sakontzen den neurrian handitu egiten dira,metaformismoaren mugaraino. Sedimentazioa eta inguru sedimentarioak:Ibaiek,glaziarrek,haizeak,itsasoak... eragile horiek energia galdu eta materia ¡lak behe inguruetan metatzen dira.Orduan sedimentuak sortzen dituzte.a)sedimentazioa grabitatearen eraginezeta b) hauspeatze kimikoagatik gertatzen da.a) Lehenbiziko kasuan harri pusketak edo detritus solidoak dira.b) Horrela sortutako sedimentuei jatorri kimikoko sedimentuak esaten zaie.Sedimentu horiei bioklastoak esaten zaie.Organismo horiek substantzia kimikoak hauspeatzea eragiten dute eta sedimentu biokimikoak sortzen dituzte.-Inguru alubiala:Mendiko uharretan.Sedimentuak haizemaile gisa zabaltzen dira.-Dunak: Haizeak sortzen ditu.Hondar partikulak oso biribilak.-Gatz lautada edo sebja:Eskualde idorretan edo arro endorreikoetan.-Biltegi glaziarrak:Sedimentu horiei morrena esaten zaie eta era askotako tamaina izaten dute.-Zingirak:Ur geldoetako eta landaretza askoko inguruetan material finen eta materia organiko ugari pilatzen da.-Lakuak:Lakuetako sedimentazioa hiru motatakoa izaten da,detritikoa,kimikoa eta tartekoa.-Ibai ibilguak:Sedimentuak tamainaren arabera sailkatzen dira.Zenbat eta garraio luzeagoa orduan eta biribilago bilakatzen dira.-Uholde lautadak: Sedimentazioa uholde garaian gertatzen da.Ibilgu inguruko eskualdeak urez betetzen dira.

.-Arrezifeak:Sakontasun gutxiko itsasoko hondoetan sortzen da,ur oso garbitan,olatuek astintzen dituzten inguruetan eta klima beroetan.-Plataforma kontinentala:Sedimentu detritikoak tamainaren arabera ordenatzen dira,itsas ertzetik itsas sakonera.Sedimentu kimikoak karbonatatuak izaten dira.-Kontinente ezponda:Inguru horretara heltzen diren materialak oso finak dira.-Itsas hondoa edo lautada abisala:Lautada abisaleko sedimentazioa nahikoa txikia da,sedimentazio pelagikoa,hau da,hildako mikroorganismoen eskeleto flotatzaileak.-Hondartza:Asko landutako sedimentuak,normalean oso txikiak eta biribilak izan ohi dira.Gainera itsasoko organismoen hondarrak ere badaude.

Zonalak:-Permafrostak:Ia urte osoa izoztuta.-Podzolak:Klima hotz eta euritsuetako lurzoruak.-Chernozemak: uturreko klima kontinentala.-Lurzoru nabarrak:Klima hezea eta epela.-Mediterraneoko lurzoru gorriak:Uda beroa eta negu hezea.-Lateritak eta bauxitak:Ekuatoreko eta tropikoko eskualde hezeak.Azonalak:-Gley lurzoruak:Inguru zingiratsuak.-Lurzoru alubialak:Duela gutxi metatutako materialak ibaietan.