Conceptos Fundamentais de Enerxía, Luz, Son e Electricidade

A Enerxía: Concepto e Tipos Fundamentais

A enerxía é todo aquilo coa capacidade de producir un cambio, como alterar o movemento dun obxecto ou variar a temperatura.

Tipos de Enerxía

• Eléctrica: Forma de enerxía relacionada coa corrente eléctrica, como a que chega aos nosos fogares ou a que presenta un raio.
• Lumínica: É a enerxía que transporta a luz. O Sol ou unha lámpada acesa proporcionan este tipo de enerxía.
• Mecánica: É a que presentan os corpos en movemento: a auga dun río ou unha persoa andando.
• Térmica: Prodúcena os corpos que desprenden calor; por exemplo, unhas brasas ou un radiador.
• Nuclear: Está no interior dalgúns materiais, como o uranio, e maniféstase cando estes se desintegran.
• Sonora: É a que emiten os corpos ao vibrar e transmítese a través de ondas.
• Química: Posúena os materiais debido á súa composición, como a glicosa (que os seres vivos utilizan para obter a enerxía necesaria para manter as súas funcións), a madeira (que pode arder e transformarse en enerxía térmica) ou a batería dun móbil.

Principios da Enerxía

A enerxía nin se crea nin se destrúe, senón que se transforma dunha forma a outra.

A Luz: Fontes, Corpos e Propiedades

A luz é unha forma de enerxía que emiten algúns corpos e que percibimos a través da vista. A principal fonte de luz do noso planeta é o Sol, aínda que existen outras como o lume ou algúns seres vivos como os vagalumes.

Corpos Luminosos e Iluminados

Os corpos que emiten luz propia son os corpos luminosos, e aqueles que reciben a súa luz chámanse corpos iluminados. Estes últimos poden ser:

• Transparentes: Deixan pasar totalmente a luz e vese a través deles. Exemplos: unha ventá, un vaso de cristal, gafas de sol.
• Translúcidos: Deixan pasar algo de luz, pero non se distinguen claramente as imaxes a través deles. Exemplo: as cortinas.
• Opacos: Non deixan pasar a luz e, polo tanto, non deixan ver nada a través deles.

O Son: Vibración, Propagación e Calidades

O son é unha forma de enerxía que se produce cando as partículas dun obxecto vibran e orixinan unha onda sonora. Esta vibración transmítese a través da materia (aire, auga) e chega ao noso oído, órgano responsable da audición. O son propágase en forma de ondas a través da materia.

Características da Propagación do Son

• Propágase en liña recta e en todas as direccións a través de medios gasosos (como o aire), líquidos e sólidos. Cando as ondas sonoras atopan un obstáculo, reflíctense e cambian de dirección.
• Propágase no aire a unha velocidade de 340 metros/segundo e na auga a 1.500 metros/segundo.

Calidades do Son

As calidades que nos permiten diferenciar uns sons doutros son catro:

• Intensidade: É a forza con que se percibe un son. Pode ser forte ou débil. Mídese en decibelios. Cando o son ten unha intensidade moi forte ata converterse en desagradable, chamámolo ruído.
• Ton: Permite diferenciar entre sons graves e sons agudos. O ton permite distinguir as notas musicais.
• Duración: É o tempo durante o cal se prolonga un son. Un gong, por exemplo, é longo mentres que unha palmada é curta.
• Timbre: É a calidade que nos permite diferenciar dous sons de igual intensidade, ton e duración. Grazas ao timbre, distinguimos os instrumentos musicais.

A Electricidade: Xeración, Transformación e Materiais

O ser humano utiliza unha gran parte das fontes de enerxía para producir a electricidade que consumimos nas nosas casas, nas escolas e nos centros de traballo.

Xeración de Electricidade: Centrais Eléctricas

Esta enerxía prodúcese nas centrais eléctricas, que poden ser de diferentes tipos segundo a fonte de enerxía utilizada:

• Hidroeléctrica: Utiliza a enerxía da auga.
• Eólica: Utiliza a enerxía do vento.
• Nuclear: Utiliza a enerxía dos minerais radioactivos.
• Térmica: Utiliza a enerxía do petróleo, do gas ou do carbón.

Transformación da Enerxía Eléctrica

A enerxía eléctrica chega aos nosos fogares a través de cables en forma de corrente eléctrica. Esta transfórmase facilmente noutros tipos de enerxía mediante distintos aparatos:

• No ventilador, a enerxía eléctrica convértese en enerxía mecánica.
• No radiador, a enerxía eléctrica convértese en enerxía calorífica.
• Na lámpada, a enerxía eléctrica convértese en enerxía luminosa.

Materiais Condutores e Illantes

Distinguimos dous tipos de materiais segundo o seu comportamento ante a corrente eléctrica:

• Os materiais condutores permiten a circulación da corrente eléctrica. Metais como o cobre ou o ferro son bos condutores.
• Os materiais illantes non permiten o paso da electricidade. Os plásticos e a madeira son materiais illantes.

Cargas Eléctricas

Os obxectos poden presentar unha carga eléctrica positiva ou negativa. Dous obxectos de carga eléctrica distinta atráense; en cambio, se presentan a mesma carga eléctrica, repélense.