Conceptos Fundamentais de Xeografía Física: Terra e Atmosfera

A Atmosfera Terrestre

A atmosfera é a capa gasosa da Terra. A troposfera, en contacto coa superficie, é onde teñen lugar os fenómenos meteorolóxicos. A estratosfera é a zona máis alta, onde se atopa a capa de ozono.

A Rede Xeográfica

A rede xeográfica é unha cuadrícula de liñas imaxinarias que permite localizar calquera punto da superficie terrestre mediante a latitude e a lonxitude. Esta rede xeográfica está formada por dúas liñas principais: os paralelos e os meridianos.

Paralelos

Os paralelos son círculos imaxinarios que, xunto cos meridianos, forman unha cuadrícula onde as liñas se cruzan perpendicularmente. O Ecuador divide a Terra en dous hemisferios: o Norte e o Sur.

• No hemisferio Norte atopamos o Trópico de Cáncer e o Círculo Polar Ártico.
• No hemisferio Sur, o Trópico de Capricornio e o Círculo Polar Antártico.

A latitude é a distancia angular que existe entre calquera punto da superficie terrestre e o Ecuador. Crece a medida que avanzamos cara aos polos, ata alcanzar os 90 graos.

Meridianos

Os meridianos son semicírculos imaxinarios que unen o Polo Norte co Polo Sur. Ao contrario ca os paralelos, son todos de igual tamaño, así que tomamos como referencia o de Greenwich.

A lonxitude é a distancia angular que hai entre calquera punto terrestre e o meridiano de Greenwich. A lonxitude vai aumentando cara ao leste ou oeste ata alcanzar os 180 graos.

Coordenadas Xeográficas

Para situar e localizar un punto concreto na superficie terrestre, creáronse as coordenadas xeográficas. Cada punto dun mapa é o resultado da intersección de dúas liñas imaxinarias, unha vertical e outra horizontal. Son distancias angulares porque a Terra non é plana, por iso empréganse os graos no sistema sexaxesimal. Un grao divídese en 60 minutos e un minuto en 60 segundos.

Movementos da Terra e os seus Efectos

Rotación Terrestre

A rotación é o movemento que realiza a Terra sobre si mesma, arredor do seu eixe imaxinario. Unha volta completa da Terra ten unha duración dun día.

Efectos da Rotación

• Sucesión de Días e Noites: mentres un lado da Terra está iluminado polo sol durante o día, no outro é de noite.
• Fusos Horarios: a Terra efectúa un xiro completo sobre o seu eixe cada 24 horas. Cada hora percorre 15 graos, o que equivale a un fuso horario. Tómase como referencia o Meridiano de Greenwich: cara ao leste súmase 1 hora, cara ao oeste réstase 1 hora.
• Achatamento dos Polos: a Terra xira na zona do Ecuador a unha velocidade maior ca nos polos, polo que se ensancha no Ecuador e se aplanan os polos.

As Mareas

A forza da gravidade producida pola Lúa e o Sol, xunto co movemento do planeta, fai que o nivel do mar suba ou baixe, orixinando as mareas.