O Franquismo: Características, Estrutura e Represión da Ditadura en España

O Franquismo: Características e Pilares do Réxime Ditatorial

Un Réxime Ditatorial

• Franco: poderes absolutos, autoritarismo extremo.

Características do Réxime:

• Totalitarismo: inspiración fascista, partido único, sen liberdades.
• Caudillismo: concentraba os poderes.
• Estado unitario e centralista: nacionalismo “español” o único aceptado.
• Represión: persecución de todo o que parecese republicano, oposición. Medo.
• Control dos medios de comunicación: censura, control polo poder político.
• Muller: subordinación, familia patriarcal, moral católica. O seu sitio era o fogar.

Pilares do Réxime:

• Exército: principal soporte do réxime.
• Partido único: Movemento Nacional (1958), incluía Fronte de Xuventudes (OJE), Sección Feminina, Sindicato Español Universitario (SEU), Central Nacional Sindicalista (= Sindicato Vertical, con patróns e obreiros). Afiliación obrigatoria.
• Igrexa Católica: Estado confesional católico, financiamento, establecía moral oficial.
• Elites económicas e sociais.

Estrutura do Novo Estado Franquista

A) Concentración de Poderes:

• Na persoa de Franco (os cinco poderes).

B) Leis Fundamentais:

Buscaban dar aparencia de legalidade e substituír a Constitución.

• “Fuero del Trabajo” (Nacional-Sindicalismo, establecía relacións laborais).
• Lei de Unidade Sindical.
• Lei de Cortes (Cortes consultivas e deliberativas. Procuradores. Non había eleccións directas. Desde 1966 representaba a: familia, municipio, sindicato).
• “Fuero de los Españoles” (Dereitos e deberes, pero sen garantía. Establecía a obediencia ás leis e fidelidade a Franco. Certo parecido cunha Carta Outorgada/Estatuto Real).
• Lei do Referendo Nacional (Franco podía someter a consulta certas cuestións, maiores de 21 anos).
• Lei de Sucesión (España era un reino, Franco decidiría quen o sucedería co título de rei).
• Lei de Principios do Movemento Nacional (Pretendía actualizar o partido único).
• Lei Orgánica do Estado (Creaba a “democracia orgánica”, considerada polo réxime como algo que superaba os defectos da democracia liberal).

C) Organización Territorial:

Estado centralista e uniformizador.

• Provincia: Gobernador Civil e Gobernador Militar.
• Capitáns Xerais: para as rexións militares.
• Alcaldes: tamén eran xefes locais do Movemento.

D) Organización do Traballo:

A partir da Lei de Unidade Sindical:

• Copiaban o modelo corporativo de traballo italiano.
• O Estado era o que ditaba as condicións laborais.
• Non había dereito a folga nin a negociación.

Unha Represión Organizada no Franquismo

Lei de Responsabilidades Políticas:

O Exército era o encargado de depurar a todos os colaboradores coa República; baixo a súa xurisdición celebrábanse consellos de guerra nos que os procesados estaban completamente indefensos. Houbo moitos executados, moitos presos (en cárceres e campos de concentración) e empregados para realizar obras públicas. Os que non eran encarcerados, vivían ocultos e no silencio por medo. As propiedades dos vencidos eran confiscadas. Os funcionarios republicanos tamén foron depurados (destacaban os mestres). A lingua e a cultura foron silenciadas.