Goi lautadaren inguruko mendiak

Goi lautadaren inguruko mendiak

Galiziako eta leoneko menigunea, kantabriar mendikatea, iberiar mendikatea eta sierra morena dira.Aro tertziarioan eratu ziren goi lautadako blokeak altxatzean edo itsasoak jalkitako materialak tolestean            a)Galiziako eta leoneko mendigunea ero tertziarion sortu ziren goi lautadaren zokaloko ipar mendebaldeko angelua alpetar orogenesian altxatzean. Bertako materialak paleozoikoak diara Mendilerro aipagarrienak segundera cabrera eta los ancares dira b)katabriar mendikatea ondo bereizitako bi sektore / mendebaldeko sektorea aro tertziarioan sortu zen alpetar orogenesian altxatu zen ekialdeko muturreko kareharriak pikos de europa osatzen dute. altuerarik handienak( naranjo de bulnes torre cerredo eta peña vieja osatzen dute) mendikatearen ekialdeko sektorea  aro tertziarioan sortu goi lautadaren ertzean jalkitako material sekundarioak tolestean. materilen gogortazun desberdinen eraginez erliebe jurasikoa sortu da. c)iberiar mendikatea Mendikate ertaina da aro tertziarioan sortu zen goi lautadarenzokaloko ekialdeko materialak tolesteko materia sekundariaoa tolestean.Harri paleozolikoak eta buztintzuak daude bi sektore bereizten dira: Iparraldeko herenean IM-HE norabidean altuenak daude (urbion mendiak 2235m) mendilerroak demanda paleozoikoa eta moncayo kareharrizkoa Soriako hego ekialdetik barruko adarra edo gaztelakoa (albarrazin eta cuencaco mendilerroak) eta kanpoko adarra edo aragoikoa (javalambre eta gudar mendilerroak) bien artean fosa tektonikoa dago (calatayudeko fosa) d) sierra morena  Goi lautada eta guadalquivir banatzen dituen maila bortitza da . Apurtutako makurdura handia da mendikate betikoak altxatxean hegoaldetik egindako bultzadaren eraginez. Mendilerro aipagarrienak madrona pedroches eta aracena dira.