La literatura gallega entre 1936 y 1980

A POESIA DAS IRMANDADES DA FALA.

Aparecen dúas liñas temático-estilísticas:

A que consideraba que a cultura galega debía permanecer fiel á tradición decimonómica rexionalista. Destaca Noriega Varela. - O afán por producir unha literatura á altura dos tempos: incorporando navidades chegadas de Europa e demostrando que a literatura galega merecía un pasto máis alto. Destaca Ramón Cabanillas.

ANTONIO NORIEGA VARELA

entrará en contacto coa literatura portuguesa.

OBRA:

- Autor dun único libro: "Montañesas", que lago aparecerá co título "Do ermo". - Sinalamos dous aspectos:

• Poesía costumista: mantéñese na tiña do realismo,centrada na vida campesiña ou festeira.
• Lirismo da natureza: a expresión máis singular atopámola nun conxunto de poemas ós que Iles cae o título "Do ermo"; neles aparecen sós o poeta e a natureza. A actitude dominante é a tenrura palas causas humildes. Aliméntase a súa lírica de humildade franciscana. Nesta liña podemos incluir os sonetos con influencia dos poetas portugueses que adoitan insistir na liña franciscana.

A NOVA NARRATIVA GALEGA: CARACTERISTICAS, AUTORES E OBRAS REPRESENTATIVAS

conxunto de textos literarios que viron a luz entre 1954 e 1980. Trátase dun grupo delimitado e claro de obras (17) cunhas características estéticas e biográficas dos seus autores (9) determinadas.

Os escritores deste movemento teñen unha procedencia social pequeño-burguesa

Moitas das obras mais foron publicadas na colección Illa Nova da Editorial Galaxia.

Entre os autores destacan:

• Gonzalo Rodríguez Mourullo: “Memoria de Tains” “Nasce una árbore” inaugura a NNG
• X.L. Méndez Ferrín: “Percival e outras historias” “Arrabaldo do Norte”
• Camilo Gonsar: “Como calquera outro día”
• Anxel Vázquez Diéguez: “As ponlas baixas”
• Xohán Casal: “O camiño de abaixo”
• María Xosé Queizán: “A orella no buraco”
• Xohana Torres: “Adiós, María”.
• Carlos Casares: “Vento ferido”,
• Lois Diéguez: “ A torre de Babel”

Caracterización:

Características xerais:

• Expresión do absurdo da existencia nun mundo sen sentido
• Intimismo e introspección
• Recorrencia a un mundo simbólico
• Obxectalismo

Punto de vista e narrador:

• Multiperspectivismo
• Predominio do monólogo interior

Espacio e tempo:

• Ambientes urbanos, sórdidos.
•  Xustaposición de planos temporais, sin orden cronolóxico.

Personaxes:

• Sen caracterización psicolóxica, anónimos

Violentos, agresivos

O TEATRO GALEGO ENTRE 1936 E 1976. A XERACIÓN DOS 50 E O GRUPO DE RIBADAVIA

Cara a fins dos anos 40, os coros e agrupacións folclóricas abandonaron as representacións de carácter costumista e ata mediados dos 60 a actividade teatral será moi reducida.

Nos 50 distinguimos dúas liñas esenciais:

• Continuación do teatro de preguerra
•  Creación de fórmulas que enlazan os intentos de renovación antes da Guerra co esforzo das promocións do teatro independente.

RICARDO CARBALLO CALERO: “O fillo” “A farsa das rocas” “O auto do prisioneiro”

JENARO MARINHAS DEL VALLE: “A serpe” “Ramo Cativo” ( Ambas do teatro popular) “A revolta” “Loucura e morte do peregrino” (ambas do teatro social).

ÁLVARO CUNQUEIRO: ”O incerto señor Don Hamlet, príncipe de Dinamarca”A noite vai como un río”

Nos 60 hai una serie de feitos que van constituír a xeira do “Teatro Independiente”. Por un lado, este teatro funcionou como una actividade cultural enfrontada a ditadura e, por outro, como una verdadeira renovación estética e temática no teatro galego.

MANUEL MARÍA: “Barriga Verde” “Auto do taberneiro” “Farsa do Bululú”

                En 1973 teñen lugar en Ribadavia a I Mostra e o I Certame Abrente de Teatro Galego. Participan sete grupos e os premios foron para”Zardigot” de Euloxio Ruibal, e “Farsa do Bululú” de Manuel María.

- Lingua: utiliza un galego popular e nos sonetos introduce neoloxismos.  tema 1

RAMÓN CABANILLAS OBRA

Poesía lírica: • "No desterro" • "Vento mareiro": influencia modernista, manifestada na métrica (versos alexandrinos) e nalgunhas referencias exóticas. • "Da terra asoballada" • "A rosa de cen follas": intimista (amor). • " Da miña zanfona": variada. • "Versos de alleas terral e tempos idos": tradución de clásicos e contemporáneos. -

Poesía narrativa: • "Na noite estrelecida": temas da materia de Bretaña que converte a Galicia en modelo descritivo das paisaxes. • "O bendito San Amaro" • "Samos" -

Lingua: sensibilidade lingüística e lingua popular da súa zona de procedencia.

Desde 1973 ata 1980 as mostras celebradas en Ribadavia significaron unha verdadeira inxección de vitalidade para o teatro galego. Arredor destas mostras aparece o grupo Abrente, o primeiro conxunto de dramaturgos galegos ós que, xunto co seu interese por explorar novas tendencias, hai que atribuírlles unha concepción profesional do teatro galego.

MANUEL LOURENZO:

• Teatro mítico: “Electra”
• Experimental e crítica: drámatica urxente:“Magnetismo”,”A estratexia do narco”
• Ciclo histórico: “Xoana”

EULOXIO RODRIGEZ RUIBAL: Tres etapas

• Parábolas técnicas propias da linguaxe cinematogáfica que constitúen unha manifestación contra a violencia e a opresión “Zardigot”.
• Cómicas: “Azos de esguello” e “Unha macana de dote”
• Tráxicas: “Maremia”

ROBERTO VIDAL BOLAÑO: ”Cochos”, “Ledaíñas pola morte do meco” e “Saxo tenor”