A Música no Barroco: Esplendor, Dramatismo e Innovacións Sonoras

O Barroco: Unha Época de Contrastes (1600-1750)

O período do Barroco, que abarca desde 1600 ata 1750, caracterízase pola consolidación de grandes monarquías europeas que se rodean de pompa, luxo e grandiosidade. Mentres tanto, a poboación vive pobremente e é decimada por epidemias e enfermidades.

A Arte Barroca: Expresividade e Ornamentación

A arte barroca orixínase en Italia e espállase por toda Europa. É decorativa, sensual e posúe un estilo moi expresivo, cun gran sentido do dramatismo. Pode chegar a ser efectista e recargada por mor da paixón pola fantasía e a ornamentación.

A Música Barroca: Vitalidade e Contraste

A música barroca é moi vistosa, colorista, vital, chea de movemento e efectos dinámicos. Caracterízase por ter moitos contrastes.

A música achega luxo ás cortes europeas, e xorden grandes compositores en todos os países de Europa.

En España, debido á escaseza de músicos propios, os reis borbónicos contratan prestixiosos compositores e intérpretes italianos, como o clavecinista Scarlatti, o cantante Farinelli ou Boccherini, para lucilos na corte.

A imaxe barroca de Deus corresponde á dun rei poderoso. Por isto, a música relixiosa vólvese tan grandiosa, ornamentada, expresiva e sensual como a música civil.

Formas Musicais do Barroco

Música Vocal

• Ópera
• Misa
• Cantata
• Oratorio

Música Instrumental

• Suite
• Concerto (incluíndo o Concerto Grosso)
• Tocata, Preludio, Partita
• Sonata da Camera, Sonata da Chiesa

Tipos de Música Vocal

Música Vocal Relixiosa

Triunfaban os oratorios, obras moi extensas que non se levaban a escena. Eran compostas para reflectir pasaxes relixiosas e impresionar os crentes amosando a Deus como un rei. Contaban con coro, orquestra e solistas. As cantatas eran máis reducidas. Tamén se compuñan misas.

Música Profana (Música Civil)

Compoñíanse cancións e cantatas non relixiosas para círculos reducidos de aristócratas, e óperas para monarcas e a corte ou para ser representadas en teatros.

A Innovación da Melodía Acompañada

A polifonía renacentista era perfecta para cantarlle a Deus, pero dificultaba a comprensión do texto. No Renacemento xa se vira a importancia da comprensión do texto, pero no Barroco traballouse unha nova forma de compoñer: a melodía acompañada. A liña melódica horizontal devolvíalle á palabra a súa claridade sen perder a expresividade do canto.

Conceptos Clave

Virtuoso: É un cantante ou instrumentista excepcional.

Figuras Destacadas: Johann Sebastian Bach

Bach: Compositor e organista alemán, tivo 20 fillos, algúns tamén compositores.

O Triunfo da Música Instrumental

Por primeira vez, a música instrumental adquire tanta importancia como a música vocal. Xorden novas formas instrumentais que explotan as posibilidades técnicas de timbre dos instrumentos.

A Orquestra Barroca

Os instrumentos agrúpanse por familias. A orquestra barroca, comparada coa actual, é pequena e de composición variable. Inclúe seccións de corda, vento-madeira, vento-metal e percusión.

Valórase a importancia do timbre, e os compositores detallan claramente a instrumentación na partitura.

Os intérpretes especialízanse nun instrumento concreto, xa que a linguaxe musical se complica respecto ao Renacemento.

Os instrumentos acadan unha gran perfección, aínda que presentan diferenzas co actual. O violín consolídase como o instrumento solista preferido.