A Narrativa Galega de 1975 á Actualidade: Unha Panorámica Completa

A Narrativa Galega de 1975 á Actualidade: Unha Panorámica Completa

Despois de 1975, a narrativa galega experimentou un gran crecemento e unha notable diversificación. Este período, que se estende ata a actualidade, caracterízase por unha serie de circunstancias que impulsaron o seu desenvolvemento:

1. A coincidencia de varias xeracións de narradores:
   • Autores xa consolidados da época de Nós (Otero Pedrayo, Álvaro Cunqueiro, Rafael Dieste, Eduardo Blanco Amor).
   • Membros da Nova Narrativa (Xosé Luís Méndez Ferrín, Carlos Casares, María Xosé Queizán).
   • Novas voces que comezaron a publicar nos anos 80 (Suso de Toro, Alfredo Conde, entre outros).
2. A incorporación á narrativa de autores que se iniciaron cultivando o xénero poético (Darío Xohán Cabana, Ramiro Fonte).
3. A aparición de novas editoriais, fundamentais para a difusión da literatura galega (Xerais, Sotelo Blanco, A Nosa Terra, etc.).
4. A proliferación de premios literarios centrados na narrativa (Modesto Rodríguez Figueiredo, Blanco Amor, entre outros).
5. O incremento das traducións de obras de diversas literaturas á nosa lingua, e viceversa, enriquecendo o panorama literario.
6. O aumento significativo do número de lectores de literatura galega.
7. A creación de novos medios para a crítica literaria, incluíndo programas de radio e TV, xornais e blogs especializados.

Periodización da Narrativa Galega Post-1975

Podemos dividir este período en tres etapas principais, cada unha coas súas características distintivas:

De 1975 a 1985: Consolidación e Xénero

Nesta década, a regulación do uso da lingua galega no ensino impulsou a reedición dos grandes narradores clásicos, un traballo no que se centraron editoriais como Galaxia e Ediciós do Castro. Predominou a novela longa, e os autores exploraron a narrativa de xénero.

De 1985 a Fin de Século: Diversificación e Relato Curto

O relato curto volveu gañar forza, e houbo unha notable ampliación do abano temático, formal e de xénero na produción narrativa.

Os Comezos do Século XXI: Novas Voces e Temáticas

A voz feminina emerxe con forza, con autoras destacadas como Marilar Aleixandre e Rosa Aneiros. A novela negra gaña importancia, e revitalízanse temas como o da Guerra Civil, abordados desde novas perspectivas.

Temáticas Recorrentes na Narrativa Galega Contemporánea

A narrativa galega posterior a 1975 aborda unha ampla variedade de temáticas, reflectindo as preocupacións sociais e culturais do momento:

Experimentalismo Narrativo e Ambicións Urbanas e Suburbanas

Presente en textos de autores como Antón Reixa e Cid Cabido, e especialmente en Suso de Toro, con obras emblemáticas como Polaroid e Tic-tac, que exploran a vida nas cidades e as súas periferias.

O Realismo e a Novela Histórica

Nesta tendencia sitúanse autores como Xavier Alcalá e Xosé Manuel Martínez Oca. Dentro desta corrente, cabe mencionar a relevancia da novela histórica. Unha ollada realista coa que tamén os nosos autores se achegaron á Guerra Civil, nas voces de Manuel Rivas, Xosé Fernández Ferreiro, entre outros. Tamén se abordan problemas máis actuais, como o narcotráfico, con obras de Manuel Rivas ou Manuel Portas.

O Tratamento de Elementos Fantásticos desde unha Perspectiva Realista

Exemplos desta fusión atópanse en obras de Alfredo Conde, como Xa vai o griffon no vento, onde o fantástico se integra na realidade cotiá.

A Intriga, o Misterio e o Humor

Unha corrente que combina a intriga e o misterio, moitas veces non exenta de humor, presente en obras de Pedro Feijoo, Diego Ameixeiras, entre outros.

A Consolidación da Literatura Infantil e Xuvenil

A partir de 1986, os libros para a infancia e a mocidade experimentaron un auxe extraordinario, que continúa na actualidade. Entre os autores que salientan neste xénero, atopamos:

• Marilar Aleixandre: Autora de obras como A expedición do Pacífico, A banda do futuro e Rúa Carbón.
• Fina Casalderrey: Coñecida por títulos como Prohibido casar, papá, Lúas de nácara e A Pomba e o Degolado.
• Agustín Fernández Paz: Destacado por obras como Aire negro.
• Ledicia Costas: Autora de Escarlatina, a cociñeira defunta.
• Paco Martín: Outro referente importante neste campo.