Protocolo de Xestión de Riscos e Seguridade do Paciente en Coidados de Saúde

Glosario de Termos Fundamentais en Seguridade do Paciente

SEGURIDADE DO ENFERMO: é o grao de redución do risco de danos non necesarios relacionados cos coidados de saúde, a un mínimo aceptable.

RISCO: é a probabilidade de ocorrencia dun incidente.

PERIGO: é unha circunstancia, axente ou acción potencial para causar dano.

CAUSA: é un factor antecedente que contribúe a un evento, efecto ou resultado; é o acto polo cal se produce un efecto.

PREVENCIÓN: inclúe as intervencións que modifican o sistema, reducindo a probabilidade de ocorrencia de eventos adversos; é calquera toma de medidas ou decisións para reducir a frecuencia e gravidade do risco.

ACCIDENTE: un evento ou ocorrencia non intencional, inesperada e indesexada, normalmente con consecuencias adversas, que pode resultar en dano ou morte.

DANO: é un prexuízo na estrutura ou funcións do corpo e/ou calquera feito pernicioso resultante. Inclúe enfermidade, lesión, sufrimento, incapacidade ou morte.

CASE-EVENTO: un incidente que non alcanzou o enfermo.

EVENTO SEN DANO: un incidente no que o evento chegou ao enfermo pero non resultou con danos discernibles.

Medidas de Prevención de Accidentes

A implementación destas medidas é crucial para minimizar os riscos no ambiente asistencial:

• Coloque os enfermos desorientados en enfermarías preto da sala de traballo dos enfermeiros/as.
• Manteña a maior vixilancia dos enfermos confusos, monitorizándoos para que sexan catalogados de alto risco.
• Explique ao enfermo como usar o timbre ao lado da cama e no baño, e colóqueo de forma accesible.
• Despexar corredores e baños.
• Manter a luz do baño acesa.
• Ensine aos enfermos/usuarios como e cando lavar as mans (Hixiene de Mans).
• Explique como eliminar material infectado (ex: colector de plástico para eliminar as agullas usadas).
• Dea ao enfermo zapatillas con sola de goma para andar.

Escalas de Avaliación da Seguridade do Paciente

As seguintes escalas son ferramentas estandarizadas para a avaliación de riscos específicos:

• Risco de caídas: Escala Morse.
• Risco de úlceras por presión: Escala Braden.
• Actividades Básicas da Vida Diaria (ABVD): Índice Barthel.
• Nivel de consciencia: Escala de Coma de Glasgow.
• Mini exame do estado mental: MMS.

Xestión e Prevención do Risco de Caídas

As intervencións de enfermaría deben centrarse na identificación e mitigación dos factores de risco:

• Avaliar o doente coa utilización de instrumentos de avaliación de risco de caídas (ver escala).
• Axudar á persoa a identificar condicións de risco.
• Axudar ao coidador a identificar condicións de risco de caídas no domicilio.
• Ensinar sobre equipamentos para prevención de caídas.
• Supervisar as actividades da persoa.
• Adecuar a altura da cama ao doente.
• Frear (as rodas da cama ou cadeira de rodas).
• Verificar a marcha do doente.
• Dar folleto informativo para doente e familia.

Escala de Caídas de Morse (EQM)

Esta escala consta de 6 ítems para a avaliación do risco:

1. Antecedentes de caídas.
2. Diagnóstico secundario.
3. Apoio na deambulación.
4. Terapia endovenosa de perfusión.
5. Tipo de marcha.
6. Estado mental.