Transformacións Sociais, Económicas e Culturais na Galicia do Século XVIII

A Sociedade e a Economía na Galicia do Século XVIII

Os fidalgos seguiron mantendo o control das relacións no mundo rural. Os propietarios das terras suxeitas a contratos de foro, principalmente os mosteiros, intentaron facerse co control directo, pero a fidalguía, que era a principal beneficiaria do sistema, opúxose a isto e foi respaldada pola Audiencia na Real Provisión de 1763. Como consecuencia, os foros perpetuáronse ata 1926.

Por outra banda, na segunda metade do século XVIII rompeu o equilibrio entre poboación e produción de recursos, o que deu lugar a dous tipos de emigracións:

• Unha temporal, á meseta castelá, na época da sega.
• Outra definitiva, a Lisboa, Porto e Madrid, ou a América.

En 1727, Filipe V estableceu os grandes estaleiros de España en Ferrol, para construír buques de guerra para a Armada.

Na segunda metade do século chegaron empresarios cataláns que transformaron a pesca e a comercialización, crearon factorías de salgadura e puxeron as bases da futura industria conserveira das Rías Baixas.

A partir do permiso outorgado pola coroa ás cidades da Coruña (1764), Vigo (1785) e Ferrol (1787) para comerciar coas colonias de América, o comercio marítimo recibiu un importante pulo e xerou, ao mesmo tempo, o crecemento das burguesías urbanas.

A Ilustración na Galicia do Século XVIII

Entre os pensadores ilustrados galegos sobresaíu o padre Sarmiento, un personaxe polifacético (naturalista, lingüista, bibliófilo...) que destacou na defensa do uso do galego no ensino, na Administración e na Igrexa.

Neste ambiente reformador, creáronse importantes institucións:

• O Real Consulado Marítimo e a Real Academia de Agricultura na Coruña.
• As Sociedades Económicas de Amigos do País en Lugo e Santiago.

Estas entidades orientáronse principalmente cara á creación de escolas de fiado e á expansión de novos cultivos.

A Arte Neoclásica na Galicia do Século XVIII

A chegada do estilo neoclásico a Galicia foi temperá; algún edificio, como o Palacio de Capitanía da Coruña, iniciouse xa en 1742.

As obras neoclásicas máis importantes foron realizadas por enxeñeiros militares. Destacan exemplos como:

• O Pazo de Raxoi en Santiago, que pecha harmonicamente a praza do Obradoiro pola cara oeste.
• As casas de Paredes na Coruña.
• As espléndidas construcións do Arsenal de Ferrol (1750) e do barrio da Madalena de Ferrol (1750).

Na arte neoclásica relixiosa destacan a fachada da catedral de Lugo e a igrexa concatedral de San Xiao de Ferrol. A obra cume do neoclásico galego relixioso é a Colexiata de Santa María de Vigo, construída xa a comezos do século XIX.