Adimena eta Funtzio Kognitiboak

Adimena: ingurunean gertatzen diren aldaketen aurrean bizirik irauten duten izaki bizidunen egokitze-ahalmena.

Funtzio Kognitiboak

Funtzio kognitiboak: pertsonak dituen gaitasunen bidez egiten diren jarduerak burutzea ahalbideratzen dutenak dira.

Oinarrizko Funtzio Kognitiboak

Oinarrizko f.kognitiboak: memoria, eskuratu, biltegiratu eta berreskuratu.

Goi Mailako Funtzio Kognitiboak

F. kognitibo gorenak: pentsamendua, hizkuntza, sinbolizazioa.

Memoria

Memoria: aurrean ez dauden pertsona, animalia edo objektuak eta iraganeko gertaerak gogoratzeko gaitasuna. 3 prozesu; eskuratzeak, biltegiratzea eta berreskuratzea.

Eskuratzea

Eskuratzea: informazioa sartzeko prozesua da. Arreta, hautematea gertatzeko lehen urratsa. Buruak egiten ari den gauza baten gainean jarri behar duen kontzentrazioa. Bi kategoria; borondatezkoa eta nahita.

Pertsonari dagozkion barne-faktoreak; egoera fisikoari lotuak eta egoera psikikoari lotuak. Estimuluari dagozkion kanpo-faktoreak; kolorea, zaporea... Irudiaren kontrastea. Berritasuna.

Biltegiratzea

Biltegiratzea: zentzumen-informazioaren biltegiratzea; informazio-piloa bil daiteke, baina epe labur batean.

• Epe laburreko memoria; informazio asko gordetzen du une laburrean.
• Epe luzerako memoria; epe luzean gorde daiteke informazioa.

Berreskuratzea

Berreskuratzea: ezagutzea lehendik hautemandako zerbait.

Hautematea

Hautematea: pertsona batek ezingo luke zentzumen estimuluak antolatu.

Pentsamendua

Pentsamendua: arazoak konpontzea, arrazoitzea, bete ahal izateko memoriaren prozesuak kordinatzeko eta antolatzeko ahalmena du.

Hizkuntza

Hizkuntza: pentsamendua antolatzeko balio duen tresna da, pentsamenduari memoria ordenatu eta antolatzen laguntzen dion baliabidea ere da.

Arazoak Konpontzea

Arazoak konpontzea: jakineko egoera batean aurreikusten den helburuaren eta lortzen den emaitzaren arteko desbideratzeak eragiten duen atsekabe-egoera.

Arrazoibidea

Arrazoibidea: aldez aurreko informaziotik abiatu eta ondorio bat inferitzen du hainbat erregela aplikatuz.

• Arrazoibide induktiboan, kasu partikularren behaketatik printzipio bat lortu nahi izatera.
• Arrazoibide deduktiboa.
• Transduktiboa.

Sormena

Sormena: gauzak beste ikuspegi batetik behatzeko gaitasuna.

Pentsamendu konbergentea eta pentsamendu dibergentea; ezaugarriak; arazoekiko sentiberatasuna. ideia-jarioa. buru-malgutasuna. analisirako gaitasuna. berriro definitzeko gaitasuna.

Adimena

Adimena: gaitasun bat berazahal daiteke eta moldatu ere. Bizitzan moldatzeko ez da nahiko esperiente akademiko ona izatea eta beste adimen batzuk izan behar dira. Gure burmuina potentzia haundia moldagaiak eta denak daukagu adimen bat baino gehiago garatuta.