Agente atmosferikoak
Clasificado en Geología
Escrito el en vasco con un tamaño de 4,5 KB
ARROKAK SORTZEN DITUZTEN PROZESUAK ETA INGURUAK
Barne prozesuak:
-Prozesu tektonikoak eta orogenikoak. Arrokak deformatu, eta mendikateak eratzen dituzte.
-Arroka igneoak (magmatismoa) eta metamorfikoak (metamorfismoa) eratzen dituzten prozesuak.
Kano prozesuak:
-Arroken denudazione do suntsipena, bi prozesu: Higadura eta meteorizazioa
-denudaziotik sortutako produktuak garraiatzea eta produktu horiek izaki bizidunek egindako material ekarpenekin aldatzea.
-Sedimentazioa edo sedimentuak arro sedimentariotan pilatzea.
-diagenesia. Sedimentar arroja sedimentario bilakatzen dituen prozesua.
INGURUNE SEDIMENTARIOAK
-Higadura: Higadura eolikoa (ondorio deflazioa edo lurren aske dauden partikula zeheak eramatea eta korrosion edo haizeak daraman hareak arrokak higatzea.) Higadura hidrikoa (Jariatze urek eragiten dute. Errekek ildoak edo karkabak sortzen dituzte, eta ibaiek, berriz, V formako haranak ertzen dituzte goi ibilbidean, eta meandroak egiten dituzte erdiko eta beheko ibilbideetan.) Kostaldeko edo itsasertzeko higadura (Nagusiki olatuek eragiten dute, labarrak higatzeko moduko materialak daramatzatenean. Prozesu horri itsas urradura estaen zaio.) Higadura glaziarra (Izotz masek eta horiek garraiatzen dituzten arroka zatiek higatu egiten dute azpiko substratua eta U formado haranak sortzen dituzte.)
-Meteorizazioa: Alterazio kimikoa(mecanismo nagusiak; hidratazioa, mineral disolbagarrien disoluzioa, hidrolisia eta oxidazioa.) Disgregazioa edo alterazio mekanikoa (krioklastia edo geltifrakzioa; eskualde hezeetan eta hotzetan, ura arroken arrakaletan eta pitzaduretan pilatzen da. Termoklastia; Basamortu beroetan, txandakako berotzeak eta hozteak tentsioak eragiten dituzte arrokan, eta azkenean apurtu egiten dute, batik bat mineral argil eta flunk badituzte, bero gehiago xurgatzen eta gehiago dilatatzen baitira.
-Garraioa eta sedimentazioa: Disolbatuta garraiatzea (Agente garraiatzailea ura bada, gata ioiak bertan disolbatuta garraiatzen dira; soluzioa asez gero, toi disolbatuak ganz gis sedimentatzen dira.) Pikor gisa garraiatzea (Agente garraiatzailea ura edo haizea izanez gero, klastoak bi Mode hauetara garraiatzen dira; Esekita; Fluidoaren masa osan sakabanatuta. Trakzio bidez; hau da, saltoka, arrastaka edo biraka.
-Subsidentzia eta diagenesia:
-Sedimentua gero eta sakonago lurperatzea. Edengabe sedimentuak jasotzen dituzten heinean arro sedimentarioek hondoratze edo subsidentzia bat izaten dutelako gertatzen da.
-Lurperatzen den Heinen, sedimentär presioaren eta tenperaturaren pixkanakako gorakadara egokitzea. Prozesu horri diagenesia deritzo eta muga bat du: 10 edo 12 kilometroko sakonera gaindituta, ez da diagenesia gertatzen, metamorfismoa baizik.