Atmosferaren Kutsadura eta Uraren Erabilerak: Definizioak

Clasificado en Geología

Escrito el en vasco con un tamaño de 2,82 KB

Atmosferaren Kutsadura eta Uraren Erabilerak

Atmosferaren Kutsadura: Definizioa

Airearen ohiko konposizioan egon ohi ez diren zenbait substantzia edo energia motaren bat (adibidez, zarata, erradiazio ionizatzaileak) agertzea da, edota aireak berezkoa duen osagairen baten edo gehiagoren kontzentrazioa ohi baino handiagoa izatea.

Atmosferaren Kutsatzaileak

Airean pertsonei, bizidunei edo materialei kalteak edo eragozpenak eragiteko edota klima aldarazteko moduko kontzentrazioan dagoen substantzia, osagaia edo energia mota da.

Lehen Mailako Kutsatzaileak

Igorleek askatutako moduan agertzen dira atmosferan. 7 mota nagusi daude:

  • Sufre-oxidoak (SOx)
  • Karbono-monoxidoa (CO)
  • Konposatu eratorriak eta halogenatuak
  • Partikula totalak esekiduran (PTE)
  • Konposatu organiko lurrunkorrak (KOL)
  • Metal astunak
  • Nitrogeno-oxidoak (NOx) (Oharra: Jatorrizko testuan ez zegoen baina ohikoa da zerrenda honetan)

Igorlea

Igorpenaren iturria da (adibidez: industriak, garraioak, energia ekoizten duten zentroak).

Smog Azidoa

Ke- eta kedar-partikulak lainoarekin nahasten direnean sortzen da, laino trinko kutsatzailea eratuz. Airean partikulak eta sufre dioxidoa (SO2) pilatzen direnean, negu hotz eta lanbrotsuak ohikoak dituzten hirietan eratzen den lainoa da smog azidoa. Kutsatzaile horien iturburua sufre asko duten erregaiak izaten dira, ikatza, esate baterako.

Euri Azidoa

Euri arruntak izaera azido samarra du, atmosferako CO2 ur-lurrunarekin nahastu eta azido karbonikoa (H2CO3) osatzen duelako. Baina atmosferan pilatzen diren sufre-oxidoak (SOx) eta nitrogeno-oxidoak (NOx) urarekin nahasten direnean, azido sulfurikoa (H2SO4) eta azido nitrikoa (HNO3) sortzen dira. Ondorioz, ezohiko azidotasuna duen euria gertatzen da, hau da, euri azidoa.

Berotegi Efektua Areagotzea

Giza jardueren ondorioz (bereziki erregai fosilen errekuntzaren ondorioz), CO2-aren kontzentrazioa handitzen da atmosferan. Horrek berotegi-efektu naturala areagotzen du, aldaketa klimatiko globala eraginez.

Uraren Erabilerak

Erabilera Ez-Kontsuntiboa

Ura kontsumitzen ez duten eta berrerabiltzeko aukera ematen duten erabilerak dira. Adibidez: ingurumenekoa, energetikoa, nabigazioa eta aisialdia.

Emari Ekologikoa

Ibai batek behar duen gutxieneko emaria da, ekosistema horretako komunitatea bizi ahal izateko. Emari ekologikoak baldintzatzen du gizakiok ibai horretatik atera ahal dugun ur-emaria.

Erabilera Kontsuntiboak

Ura kontsumitzen duten edo kalitate-galera eragiten duten erabilerak dira. Ur hori ezin da zuzenean berrerabili; arazketa-prozesua behar du ibaira edo itsasora itzuli aurretik berriz erabili ahal izateko.

Entradas relacionadas: