Bigarren Mundu Gerraren Ondorioak
Clasificado en Electrónica
Escrito el en vasco con un tamaño de 3,64 KB
3.1. GAIA Sobietar armada garaitu zen Stalingrad eta Kursk-eko guduetan. 1942an lurreko fronte berri bat ireki zen Afrikako iparraldean, anglo-paristarren lehorreratzearekin. 1943an, Alemania eta Italia amore eman zuten Tunisian: Afrikako iparraldea Aliatuen esku geratu zen eta Siziliaren konkista bidea erraztu. Erregimen faxista erori zen eta Mussolini atxilotu zuten. Italiako penintsularen hegoaldean, gobernu berri batek armistizioa sinatu zuen Aliatuekin.
Hegoaldean, Aliatuen aldeko gobernua eratu zen, eta iparraldean, gobernu faxista, Alemaniaren kontrolpean. Operazio baten bidez, Mussolini askatu zuten. 1944an, lehenengo aldiz, Erroma hartu zuten. Aliatuen garaipenak sendotu ziren eta Alemaniaren kontra aireko bonbardaketa sistematikoak egiten hasi ziren. Horrek gerra-industria geldiarazi zuen, azpiegiturak suntsitu zituen, eta Alemania moralki hondoratuta geratu zen.
2.2. GAIA Ingalaterrako Gudua hiri eta industria-guneen gainean, airetik egindako bonbardaketa masiboekin hasi zen. Alemania ezin izan zuen Erresuma Batuko aireko erresistentzia menderatu eta inbasioa gelditu behar izan zuen. Gudua bete-betean egon ondoren, Ingalaterrako Gudua berdinketa batez amaitu zen. Hitlerrek lehenengo porrot estrategikoa jaso zuen. Erresuma Batua inguratuta eta isolatuta jarraitu zuen. Atlantikoko Gudua: setiatutako Erresuma Batua hornitzeko merkataritza-garraioak jarraitu edo eten erabaki behar zen, hiltzerainoko borroka izan zen.
AEBek ekarpen txiki bat egin zuten hasieran, armak salduz eta laguntza logistikoa emanez. Rooseveltek 1941ean Lend-Lease Act onartzea lortu zuen. Erresuma Batuari eta beste aliatuei material militarra saltzeko erraztasunak eskaini zizkien, ordainketa-baldintza onuragarriekin. Erresuma Batuaren garaipena berretsi ondoren, gerra Europara hedatu zen eta Afrikako iparraldean zabaltzen hasi zen. Italiak Grezia eta Egipto aurkako kanpaina hasi zuen. Hitler bere aliatu berriari laguntza ematera behartuta egon zen. Rommel jeneralak gidatutako Afrikako Korps talde militarra bidali zuen.
Ondorioak
Demografikoak: 60 milioi pertsona hil ziren. Alemaniako hildakoak gehienak izan ziren, eta ondoren Japoniakoak eta Italiakoak. Hildakoen artean, 6 milioi judu baino gehiago zeuden.
Sozialak: 1939tik aurrera, 50 milioi pertsona baino gehiago lekualdatu ziren.
Politikoak: Mugimenduetan ez zuen 1945. urteak garrantzirik izan: Alemania 4 eremutan banatu zuten, bakoitza herrialde aliatu baten menpean. 1949an, AEB, Erresuma Batua eta Frantziak Alemaniaren Errepublika Federala sortu zuten. SESBek Alemaniaren Errepublika Demokratikoa sortu zuen. Sobietar Batasunak, antzinako errusiar inperioaren mugak berreskuratu zituen, eta herrialde baltikoak bereganatu. Finlandiako eta Errumaniako mugetan lurralde txiki batzuk eskuratu zituen. Japonia bere mugetara itzuli zen. Austriak independentzia berreskuratu zuen 1955ean. NBE sortu zen, Nazio Batuen Erakundea, haren aurrekoa, Nazioen Liga, 2. Mundu Gerra ostean desegin ondoren eratua. Helburua etorkizunean nazioartean bakea bermatzea zen.
Ekonomikoak: Tristura material ugari egon zen, batez ere garraioetan. Europan kaos ekonomikoa egon zen. Mendebaldeko Alemania okupatutako partean, AEBk ahalegin handia egin zuen ekonomia kapitalista berrantolatzeko eta maileguak eta laguntza teknikoa eman zituen. SESBek bere eredu sozialista ezarri zuen erdialdeko eta ekialdeko Europan. 2. Mundu Gerra ekonomikoki probetxugarria izan zen AEBrentzat: hazkunde handia izan zuen, dolarra nazioarteko moneta bihurtu zen, patenteak kontrolatu zituen eta nazioarteko merkatuak menderatu zituen.