Do posrexurdimento a guerra civil

o agrarismo: proceso reivindicativo q procura meyoras nas condicions d vida 2 campesiños.a princicpal organizacion agraria sera accion gayega dirixida x basilio alvarez.os obxectivos basicos do agrarismo galego eran conseguir a redencion ou abolicion 2 foros e acabar co caciquismo.en 1926,durante a dictadura d primo d rivera promulgase a lei d redencion d foros,q ven marcar o final do agrarismo en galicia.

o nacionalismo: xorde como evolucon do galeguismo rexionalismo nas primeiras decadas do s.xx cara a 1 movemento d defensa e exaltacion 2 valores e dereitos culturais,economicos e politicos do pobo galego.as irmandades da fala son asociacions culturais e politicas q nacen na coruña en 1916 x iniciativa d anton viyar ponte.o seu obxectivo inmediato e a defensa do idioma galego como punto d partida xa a recuperacion cultural d galicia.baixo o liderado d porteiro grea,o proxecto ampliara os seus obxectivos iniciais.  o nacionalismo galego coñece a sua primeira ruptura na asamblea d monforte en 1922,dela sairan duas tendencias: - o nucleo coruñes orixinal das irmandades da fala,- a irmandade nazonalista galega.desde a sua fundacion en 1931,no pg coabitan 3 tendencias: conservadores,a esquerda e os arrendistas.  os diversos sectores do galeguismo colaboraran na campaña do referendum do estatuto d autonomia d 1936.

a emigracion: e 1 2 fenomenos mais caracteristicos da sociedade e da economia galega moderna e contemporanea.desde 1850 o fluxo migratorio a america incrementouse considerablemente.como consecuencia tera 1a acusada factura social.

o movemento obreiro: producese a aparicion das primeiras organicacions d trabayadores nos incipientes nucleos industriais galegos (coruña,ferrol,vigo).d calquera xeito,o sector primario ocupa a meirande parte da poboacion activa.a escasa industrializacion e o atraso nas comunicacions.

A RAG:  o seu xurdimento foi primivido desde a abana x fontenla leal e curros enriquez.o seu presidente foi manuel murguia.

revista nos: unha das empresas culturais mais importantes,publicase en ourense en 1920.formada x risco,otero pedrayo e cueaviyas,e castelao e o seu director artistico.

grupo nos: autores na2 entre 1880 e 1890: risco,otero pedrayo,cueviyas.to2 con rigorosa formacion intelectual,d orixe fidalga ou da pequena burguesia,os cales tiñan acceso a universidade e as viaxes.forman o grupo 2 inadapta2: os cales rexeitan o galego e a cultura galega ,buscan a sua realizacion persoal noutras culturas,como na europeista.no 1918,convertense ao galeguismo,o cal reflictese nas suas obras: nos os inadapta2 d risco,arredor d si d otero e 2 nosos tempos d cueviyas.ignoran o proletariado xq o consideran ayeo ao ser galego,rexeitan a sociedade industrial e a burguesia ( o porco d pe d risco),son solidarios con campesiñado.participan na formacion do pg e son creadores da prosa moderna galega.

seminario d estudos galegos: en 1923 xorde en santiago o seg co fin da pescuda sistematica,a formacion d investigadores e a divulgacion da realidade galega.entre os seus fundadores estan: bouza brey,armando cotarelo vayedor q sera o seu presidente.esta institucion,tampouco sobrevivira a guerra civil.

a poesia das irmandades da fala: continuan a linea realista do rexurdimento (rosalia,curros,pondal) xo tamen reflicten as influencias da poesia do 20: o modernismo,o simbolismo,e o sau2ismo portugues.a produccion literaria vaise caracterizar pola preponderancia da poesia en duas liñas poeticas: a romantica e a realista ,q s van reflexar nos aurotes mais relevantes: antonio noriega varela e ramon cabaniyas.

Antonio Noriega Varela: comenza estudis eclesiasticos xo non os acaba no seminario d mondoñedo,estuda maxisterio e comenza a publicar poemas e colaboracions na prensa.entra en contacto co agrarismo a traves d anton viyar ponte e publica alguns textos caciquis.coñecera aos intelectuais galeguistas do grupo nos.caracterizase x dominar 1a poesia paixasistica intimista (achegamento do eu coa natureza) e x resaltar as cousas pequenas mediante diminutivos. a sua obra podese dividir en 3 etapas:

1. poesia costumista. onde s centra na vida campesiña adoptando a voz dun labrego como destaca en montañesas
2. poesia lirica pura. onde noriega s aproxima a natureza nun ton intimo e emotico como en do ermo
3. os sonetos. onde destaca 1 gran lirismo e 1a idealizacion 2 elementos mais insignificantes da natureza,como a pinga do orbayo,a puxarquiña ou a flor do toxo.

Ramon Cabanillas: foi 1 poeta moi lonxevo e o mais sobresaliente da epoca.na sua obra encontrase caracteristicas como o alento social d curros,o intimismo d rosalia,e o ton epico d pondal.estuda no seminario menor d santiago.reside en cuba como emigrante e ali comeza o seu labor literario.regresa a galicia e desempeña labores burocraticas,publica alguns textos e participa en actividades politicas e culturais.tras recibir diversas omenaxes,morre en camba2 en 1959.ao longo da sua vida estivo presente nos mais salientables acontecementos e institucions da galicia contemporanea: apoiou o movemento agrarista,pertenceu as irmandades da fala,publicou na revista nos,participou nas actividades do seminario d estu2 galegos e foi membro da RAG e da RAE representando a literatura galega.devido a sua lonxevidade posue 1 gran nº d obras das q destacan dentro da lirica Vento mareiro, No desterro moi experimentais,dentro do plano narrativo o Bendito san amaro  e a triloxia Na noite estrelecida onde reconstrue o pasado galego,e dentro do plano teatral  A man da santiña onde leva o idioma a ambitos eleva2.en canto a sua lingua e estilo: cabaniyas usou 1 galego popular da zona d camba2 nos seus comezos,xo xa na madurez posuiu 1 galego cueto e moi enxebrizante.alguns criticos distingue 4 etapas na evolucion literaria d cabaniyas:

1.  1910-1915: etapa d formacion: procura duna tematica propia.predomina o eu nostalxico.influencia do modernismo e utiliza estrofas clasicas e mixtas. No desterro e Vento mareiro
2. 1915-1920: etapa decisiva: tematica civica e procura a con100ciacion nacionalista do pobo.aparece o galego empregado en ambitos sociais eleva2. Da terra asoballada e A man da santiña
3. 1920-1931: etapa mistico-saudosista: presenza d tematica relixiosa. Na noite estrelecida, A rosa d cen follas e o Mariscal
4. 1939-1959: segunda madurez: afastamento do compromiso ideo loxico,o intimismo autorreflexivo en liña co pesimismo existencial coetaneo e o predominio d novo do eu nostalxico.