Ekosistemen Oinarrizko Kontzeptu Ekologikoak
Clasificado en Inglés
Escrito el en
vasco con un tamaño de 2,62 KB
Biomasa
Ekosistema osoak edo ekosistemako maila trofikoetako organismoek ekoizten duten materia organikoaren kopurua. Biomasa da ekosistemak eguzki-energia metatzen duen modua.
Produkzioa
Denbora eta azalera jakin batean maila trofiko bakoitzak asimilatutako energia kopurua da. Hainbat mota bereizten dira:
Maila Trofikoaren Arabera
- Lehen mailako ekoizpena: Ekoizleek fotosintesian edo kimiosintesian finkatutako energia edo sintetizatutako materia.
- Bigarren mailako ekoizpena: Kontsumitzaileek eta deskonposatzaileek asimilatutako energia edo ekoiztutako materia.
Maila Trofiko Berean
- Ekoizpen gordina: Maila trofiko bakoitzak asimilatzen duen energia edo ekoizten duen materia guztia. Ekoizleen kasuan, fotosintesian finkatzen dena; kontsumitzaileen kasuan, berenganatzen dutena.
- Ekoizpen garbia: Maila bakoitzak asimilatu duen energiari bizi-funtzioak betetzeko behar den energia kenduz gero, biomasa eran pilatzen den energia.
Energiaren Fluxua eta %10aren Legea
Landareek Eguzkitik heltzen den energiaren zati bat asimilatzen dute fotosintesiari esker; hori da lehen mailako ekoizpen gordina. Energia horren erdia, gutxi gorabehera, bero eran galtzen dute arnasketan. Geratzen dena lehen mailako ekoizpen garbia da eta biomasa eran agertzen da.
Produkzio garbiaren zati bat hurrengo mailara igarotzean, belarjaleek zati bat ez dute asimilatzen. Asimilatzen duten guztiari bigarren mailako produkzio gordina deitzen zaio.
Prozesuak horrela jarraitzen du, eta egiaztatzen da maila trofiko batean aurreko mailako energiaren %10 baino ez dela finkatzen (%10aren legea).
Produktibitatea edo Berriztatze-tasa
Ekoizpen garbiaren eta biomasaren arteko erlazioa da. Biomasa zenbateko abiaduran berriztatzen den adierazten du.
Adibidez: Planktonak lehorreko landareek baino gutxiago ekoizten badu ere, produktibitatea askoz ere handiagoa du, bere ugaltze-tasa altua denez, oso azkar berriztatzen baita.
Berriztatze-denbora
Ekosistema edo maila trofiko batek bere biomasa berriztatzeko behar duen denbora da. Berriztatze-tasaren alderantzizkoa da: Biomasa / Ekoizpen garbia.
Zenbat eta handiagoa izan berriztatze-tasa, orduan eta laburragoa izango da berriztatze-denbora.
Eraginkortasun Ekologikoa
Maila trofiko batean, aurreko mailako ekoizpen garbiaren zer ehuneko bihurtzen den ekoizpen garbia da, ehunekoetan (%-tan) adierazita.