Enpresa Zuzendaritza eta Antolakuntza: Prozesu eta Funtzioak

Enpresa Zuzendaritza eta Antolakuntza

Administrazio Prozesua

Administrazio prozesua bi fase nagusitan banatzen da:

• Fase mekanikoa: Plangintza eta antolakuntza.
• Fase dinamikoa: Kudeaketa eta kontrola.

Plangintza

Plangintza Funtzioak

Helburuak ezarri eta horiek lortzeko estrategia bat diseinatzea.

Plangintzaren Sailkapena

• Garrantziaren arabera: Xedea, helburuak, estrategia, politika, prozedura, arauak, aurrekontua.
• Denboraren arabera: Epe luzekoa, ertainekoa edo laburrekoa.
• Funtzioaren arabera: Merkaturatze arloa, ekoizpen arloa, inbertsio eta finantzaketa arloa, giza baliabideen arloa.

Plangintzaren Etapak

1. Abiapuntua aztertu.
2. Baliabideak zehaztu.
3. Alternatibak sortu.
4. Alternatibak ebaluatu.
5. Alternatibak aukeratu.
6. Desbideratzea kontrolatu eta zehaztu.

Antolakuntza

Antolakuntza Funtzioa

Enpresako kide bakoitzaren zeregin guztiak zehaztuta dituen egitura bat diseinatzea. Antolakuntza maila, aginte maila eta komunikazio bideak barne hartzen ditu.

Lanaren Antolakuntza

• Taylorismoa (X teoria): Lana zehatz-mehatz definitua eta estandarizatua.
• Giza Harremanen Eskola (Y teoria - Elton Mayo): Langileen ongizatea eta motibazioa defendatzen ditu.

Antolakuntza Formala

Elementuen lekurik egokiena bilatzea. Harreman mota desberdinak sortzen dira:

• Harreman lineala
• Staff harremanak (aholkularitza)
• Harreman funtzionalak

Sailkapena hainbat irizpideren arabera egin daiteke:

• Funtzioaren arabera
• Geografia eremuen arabera
• Produktuen arabera
• Prozesuen arabera

Antolakuntza eredu nagusiak:

1. Eredu lineala: Soiltasuna, zuzendari ez-espezializatua.
2. Eredu funtzionala: Zuzendari espezializatuak, nagusi asko.
3. Egitura lineala eta aholkularitza bateratua (Staff): Espezialisten aholkuak, baina prozesu motela izan daiteke.
4. Komite eredua: Ikuspegi anitzak, baina erabakiak hartzea motela izan daiteke.
5. Matrize eredua: Eredu malgua, baina arazoak sor daitezke kideen arteko harremanetan.

Antolakuntza Informala

Harreman pertsonalak eta gizarte harremanak, egitura formaletik kanpo sortzen direnak.

Organigramak

Enpresaren antolakuntza-egituraren adierazpen grafikoa.

Egitura tipikoa:

1. Zuzendari Nagusia
2. Finantza, Merkaturatze eta Ekoizpen Zuzendariak
3. Sailburu edo Kudeatzaileak
4. Langileak

Organigrama motak:

• Bertikala
• Horizontala

Kudeaketa Funtzioa

Ezarritako helburuak lortzeko ahalegina egitea.

Zuzendaritza mailak:

• Goi zuzendaritza
• Erdi mailako zuzendariak
• Kudeaketa maila

Zuzendariek lidergoa erakutsi behar dute, estilo desberdinak erabiliz:

• Autoritarioa
• Demokratikoa
• Liberala

Kontrol Funtzioa

Plangintzan aurreikusitakoa betetzen dela egiaztatzea.

Praktika: Erabakiak Hartzeko Irizpideak

Taula baten bidez aztertutako gertaerak, naturako egoerak eta probabilitateak kontuan hartuta, produktu bakoitzaren arabera erabakiak hartzeko irizpideak:

• Irizpide ezkorra (Maximin): Produktu bakoitzaren emaitzarik txarrena aukeratu, eta horien artean onena hautatu.
• Irizpide baikorra (Maximax): Produktu bakoitzaren emaitzarik onena aukeratu, eta horien artean onena hautatu.
• Laplace irizpidea: (Zutabe kopurua bider lehen zenbakia) + (Zutabe kopurua bider bigarren zenbakia) + ... (hau da, batez bestekoa kalkulatu eta onena aukeratu).
• Hurwicz irizpidea: (0,7 bider zenbaki onena) + (0,3 bider zenbaki txarrena). (Alfa koefizientea 0,7 dela suposatuz).
• Savage irizpidea (Damu minimoa): Damu-matrize bat sortu behar da. Horretarako, taula berriro egin behar da:
  1. Zutabe bakoitzeko zenbaki onenak 0z ordezkatu.
  2. Gainerako zenbakiak zutabeko zenbaki onenari kendu.
  3. Ondoren, errenkada bakoitzeko damu maximoa bilatu eta horien artean minimoa aukeratu.