Erromako Panteoia eta Caracalla Termak

Erromako Panteoia

Erromako panteoia: Erromako panteoiaren aurreko vista, oinplanoa…da. Jaoinko guztiei eskainia dago. Agriparen Panteoia edo Erromako Panteoia Antzinako Erromako tenplu zirkularra da, Erromatar Inperioaren hasierako garaian eraikia eta jainko guztiei eskainia. Panteoi hitzak jainko guztientzako tenplua esan nahi du. Erroman La Rotonda esaten dio jendeak; hortik dator eraikina dagoen plazaren izena. 27. urtean. C. Agripak, 80 d. urtean sute batek suntsitu zuen panteoi bat altxatu zuen. C. Adrianok eraiki zuen, suak suntsitutako tenpluaren zimenduen gainean, Agripako panteoia airetik ikusita. Eta Agriparen izenean, tenplu berri bat, Damaskoko I. I. Apolodoro arkitekto handia arduratu zen. Erakinkuntza sistema gangaduna. Tenplua elizpe klasiko handi batez eta zilindro-formako zelulaz osatuta dago. Laukizuzen zirkularra estalkia: kupula, erdian zulo bat, barruan hilobiak eta kasetoiak kupulkaren pisua dekoratzeko. Pronostikoko nabeetan, zentrala kanoi-gangaz estalita dago, eta albokoak dintelduak dira. Naoetan, lehen aipatutako zilindroan bermatuta dagoen laranja erdiko kupula erabiltzen da. Era guztietako teknikak erabili ziren, egonkortasuna emateko. Alde batetik, kupulan material askoz astunagoa erabili zen, eta hormigoi hori harri-nahasketa arinagoa izan zen. Era berean, egitura aldarazten duen erretikulatu bat egin zen, eta, era berean, perspektiba efektua eragiten zuten, altueran txikiagoak eginez. Azkenik, kupularen horma gero eta lodiago egiten ari da, gorantz eginez gero, erdiko okulu handi bat eginez, eraikuntzako bakarra da, eta, beraz, barrua leunki argiztatzen du eta arkitekturari ziklikoa ematen dio, egunaren arabera desberdina izango den arkitekturari izaera ziklikoa emanez. Erabilitako eraikuntzako materialek estaldura behar zuten. Barrualdean, inperio altuan ohikoa zen bezala, marmolak erabili ziren, korintio eta frontoi ordenako zutabeekin batera, goiko leihoetako tenplete txikiak koroatzen zituzten frontoiak eta triangeluak zirkuluerdiekin tartekatuz. Kupularen kasetoiak, seguruenik, urre-koloreko estukiekin apainduta egongo lirateke, eta horien gainean metalezko erroseta handiak markoztatuko lirateke.

Caracalla Termak

Caracallaren termaren aurreko vista, oinplanoa, barrualdea, kanpoaldea.. ikusten da. 212 eta 217 d urteen artean eraiki ziren. C., Caracalla enperadorearen gobernupean. Termas Antoninas izena jarri zioten, Marco Aurelio Antonino Casiano enperadorearen dinastiaren izena baitzen, eta inoiz Caracalla izenez ezagutzen ez zena. Gaur egun, terma horien aztarna zabalak erakargarri turistikoak dira. Erromatar termak erromatar zibilizazioko bainu tipikoak ziren. Antzinako hiribildu erromatarretan, berriz, Balmes edo balneum deitzen zitzaien, eta thermae edo Therma publikoak ziren. Bainu publikoak ziren, jarduera gimnastiko eta ludikoetarako erreserbatuak zituztenak. Caracallako Termak Erromako luxuzko bainu konplexu bihurtu ziren, eta haren tamaina Dioklezioko Termek baino ez zuten gainditu. Gaur egun, ordea, hondarrak dira handienak. Eraikina bost urtetan eraiki zuten, eta horrek erromatar ingeniaritzaren lorpena suposatzen du, konplexuaren garrantzia kontuan hartuta. Termek barruti handi bat zuten, hau da, absideen artean 400 metro zabal, eta termak, berriz, termak zeuden. Bere inguruan lorategi zabala zegoen. Ura hornitzeko, Aqua Marcia ibaiaren adar bat bainuontzietara desbideratu zen horniketa egiteko Aqua Antoniniana Iovia izena hartu zuena. Diseinua bezain garrantzitsua izan zen dekorazioa. Zoruko mosaiko aberatsez gain, artelan baliotsuekin apainduak izan ziren bainuak, adibidez Herkules Farnesiok edo Toro Farnesiok, biak Napoliko Arkeologia Museoan. Mosaikoek ez zuten beti diseinu bera, zenbait alorretan eszenak irudikatzen zituzten, eta beste batzuetan motibo geometrikoak zeuden.