Escepticismo en Hume: Ideas Clave

Escepticismo

En xeral, chamamos "escéptica" a toda aquela teoría epistemolóxica que afirma a imposibilidade de alcanzar un coñecemento certo, xa sexa porque a verdade non exista, ou ben porque a nosa capacidade intelectual sexa incapaz de alcanzala. Hume, seguindo a John Locke, asumirá o principio xeral empirista de que todo o noso coñecemento sobre o mundo debe proceder dos sentidos. Pero, como resulta que as nosas impresións son sempre concretas e determinadas, o noso coñecemento nunca poderá ser universal, nin tampouco referirse ao futuro. Con isto, Hume porá en cuestión toda a metafísica tradicional, o principio de causalidade e o coñecemento de Deus.

Percepción

En Hume, será todo aquilo que poida estar presente na mente e cuxa procedencia veña de: os sentidos externos, as paixóns e emocións, ou as reflexións (ideas). Así, a percepción dividirase entre impresións e ideas que se diferencian entre si pola vivacidade coa que nos afectan. Por exemplo, se me queimo, teño unha impresión; se me acordo da queimadura, unha idea. En resumo, as percepcións terán un carácter inmediato, fragmentario e non poderán referir ao futuro.

Hábito

O hábito, ou costume, de ter observado dous, ou máis, fenómenos levaranos á crenza de que entre estes feitos hai unha conexión necesaria. Isto non será máis que unha crenza inxustificada empiricamente, posto que da devandita conexión non temos impresión algunha. Con todo, dirá Hume que o suxeito se ve obrigado a realizar esta inferencia causal xa que o hábito é a "gran guía da vida humana".

Experiencia

Para Hume, a experiencia non só é fonte do coñecemento senón que tamén é o seu límite. Ao igual que Locke, acepta que o coñecemento humano parte da experiencia, para despois transcendela, e chegar a alcanzar outras realidades (como por exemplo, Deus). Seguindo o principio empirista, Hume pensará que só coñeceremos aquilo que se nos mostra como percepcións; estas serán aparentes, fragmentarias e referidas ao pasado ou presente inmediato.

Crenza

As conexións que inferimos a través da causalidade, serán simples crenzas, xa que afirmaremos un fenómeno polo simple feito de que ata agora sempre o percibimos así. É dicir, non é un coñecemento certo e seguro, senón só a crenza de que algo é como é segundo o hábito ou costume que temos de ver repetida a suposta conexión causa-efecto. Por exemplo, temos a crenza da existencia do "eu", pero non teremos experiencia de tal cousa.

Causa

O principio baseado nas causas (causalidade), é fundamental para crer que podemos entender o mundo exterior e explicar os fenómenos que se producen nel. O ser humano tende a establecer unha conexión entre fenómenos como causa-efecto, é dicir, inferimos unha necesidade entre a aparición do primeiro "feito" observado e o segundo, como un efecto derivado deste. Con todo, dirá Hume que non existirá esa conexión necesaria entre dous feitos, só hai costume de ver esta sucesión.