Espainiako Biztanleria: Banaketa eta Eboluzio Demografikoa

Banaketaren Ezaugarriak

• Efektiboa: 46 milioi biztanle 2008an.
• Banaketa (biztanle-dentsitatea): 91,1 biztanle/km² 2008an.
• Desorekak: dentsitate handiko eta txikiko inguruen artean.

Banaketa Azaltzen duten Faktoreak

a) Industria aurreko aldia (oinarria nekazaritza)

• XVI. mendea
• XVII. mendea
• XVIII. mendea

b) Industria-aldia (XIX. mendetik 1975era)

• Faktore naturalek garrantzia galdu zuten.
• Periferiako eskualdeek biztanleria irabazi zuten.

c) Industria osteko aldia (1975eko krisitik aurrera)

• Kontraste demografikoak leundu egin ziren.
• Industrializazio-inguruek biztanleria galdu zuten.

Erregimen Demografiko Zaharra

Jaiotza-tasa altua

• Landako ekonomia eta gizartea zen nagusi.
• Ez zegoen jaiotzak kontrolatzeko sistemarik.

Heriotza-tasa handia eta gorabeheratsua

• Elikadura eskasa eta desegokia.
• Gaixotasun infekziosoen eragina.
• Haurren heriotza-tasa altua eta bizi-itxaropen laburra.

Ondorioz, berezko hazkunde txikia zegoen.

Trantsizioko Erregimen Demografikoa

Jaiotza-tasaren beherakada leun eta ez-jarraitua

• 1920ko hamarkada: gorakada txiki bat.
• 1930-1956: beherakada (Gerra Zibila eta gerraostea).
• 1956-1965: baby boom-a.
• 1965-1975: familien tamaina txikitzen hasi zen.

Heriotza-tasaren beherakada nabarmena eta jarraitua

• Bizi-mailaren hobekuntza orokorra.
• Medikuntzaren aurrerapenak.
• Osasun- eta higiene-baldintzen hobekuntza.
• Haurren heriotza-tasaren jaitsiera eta bizi-itxaropenaren igoera.

Ondorioz, berezko hazkunde handia gertatu zen.

Gaur Egungo Erregimen Demografikoa

Jaiotza-tasa baxua

• 1975-1998: beherakada handia, honakoengatik:
  • Egoera ekonomikoaren ziurgabetasuna (1975eko krisia).
  • Gizarte-pentsamoldearen eta balioen aldaketak.
• 1998tik aurrera: berreskuratze txiki bat, immigrazioari esker batez ere.

Heriotza-tasa txikia

• Haurren heriotza-tasa oso baxua da eta bizi-itxaropena, berriz, munduko altuenetakoa.

Ondorioz, berezko hazkundeak behera egin du, txikia edo negatiboa izateraino.

Barruko Migrazio Tradizionalak

Bi tipologia nagusi bereizten dira:

a) Urtaroko eta aldi baterako migrazioak

• Landa-ingurutik hirirako joan-etorriak ziren, nekazaritzakoak ez ziren lanak egitera.

b) Nekazaritza-exodoa

Landa-eremutik hirirako behin betiko migrazioa izan zen, eta hainbat fase izan zituen:

1. XX. mendearen lehen herena: bolumen moderatua izan zuen.
2. Gerra Zibila eta Gerraostea (1936-1950): geldialdia gertatu zen hornikuntza-arazoengatik, industria-lanaren murrizketagatik eta Francoren erregimenak landa-munduan geratzea sustatu zuelako.
3. 1950-1975: bolumen handieneko aldia izan zen, hazkunde demografikoak, nekazaritzaren mekanizazioak eta krisiak, eta industriaren eta turismoaren boomak bultzatuta. Bi ardatz berri sortu ziren.
4. 1975etik aurrera: beherakada nabarmena izan zuen, gune industrial tradizionalek erakargarritasuna galdu zutelako krisiaren ondorioz.
5. Gaur egun: oso txikia da.