Espainiako errepide sarea: egitura erradiala eta erronkak
Clasificado en Geografía
Escrito el en vasco con un tamaño de 2,78 KB
Espainiako errepide sarea
Sarrera
Espainiako 2008ko errepide sareak bidaiari eta merkantzien trafikoaren gehiengoa hartzen du. Azpiegitura garrantzitsua da irisgarritasuna errazten duelako eta lurraldearen egituraketan laguntzen duelako. Bere egitura erradiala, XVIII. mendean Borboitarrek ezarria, nabarmena da. 1960ko hamarkadan, sareak modernizazioa jasan zuen, baina egitura erradiala mantenduz.
Egitura erradiala
Egitura erradial hau garraio sistema guztietan islatzen da (errepide, trenbide, airekoa), Madril zentroa izanik. Zentroa eta periferiaren arteko komunikazioa errazten badu ere, zeharkako loturak oztopatzen ditu.
Erliebearen eragina
Espainiako errepide sarearen eragozpen bat erliebea da. Zailtasun topografikoek, pendizek eta klimaren ezaugarriek eraikuntza eta mantenu gastuak handitzen dituzte.
Errepide motak
Errepide nazionalak
Errepide nazionalak (25.000 km) sare nazionala osatzen dute eta trafikoaren %52 jasaten dute (2011). Ardatz nagusiak hauek dira: N-I (Madril-Irun), N-II (Madril-La Junquera), N-III (Madril-Valentzia), N-IV (Madril-Sevilla), N-V (Madril-Badajoz) eta N-VI (Madril-Coruña). Egitura erradial hau mantentzen dute eta zeharkako komunikazioa zailtzen dute.
Beste ardatz batzuk
Beste ardatz garrantzitsu batzuk hauek dira: Mediterraneoaren autobia (A-7), Kantaurialdeko autobia, eta Ebroko autobia.
Erkidego autonomoen, diputazioen eta uharteetako errepideak
Erkidego autonomoen errepideak (72.000 km) lurralde barneko komunikazioa osatzen dute. Diputazioko eta uharteetako sareek (68.000 km) eskualdeen arteko komunikazioa ziurtatzen dute. Hiri sahesbideak trafikoa azkartzen eta ataskuak ekiditen laguntzen dute.
Desorekak
Lurralde desoreka nabarmenak daude errepideen kalitatean, dentsitatean, intentsitatean eta irisgarritasunean. Errepide estatalak kalitate onekoak dira, baina probintzia eta eskualdekoek akatsak izan ditzakete.
Azpiegitura Zuzendaritza Plana
Azpiegitura Zuzendaritza Planak (1993-2007) lurralde osoari irisgarritasun maila altua eman nahi zion. Kalitatea eta bide segurtasuna hobetzea, zeharkako ardatzak gehitzea, eta Espainiako sarea europarrarekin lotzea ziren helburuak.
GAPE
GAPEren 2020ko Horizonteak errepideen sare-begi baten garapena aurreikusten du, zeharkakotasuna handituz eta hiriburuen arteko lotura AHT bidez eginez.
Errepidearen lehentasuna
Espainian, errepideari lehentasuna eman zaio beti, zailtasun orografikoak eta trenbide azpiegiturarako kapital falta direla eta. Honek garraioaren kostua eta kutsadura handitzen ditu.
Sare-begi sistema
Garraio Azpiegituren Plan Estrategikoak sare-begi sistema bat proposatzen du, lurraldearen egituraketa hobetzeko eta garraio denborak murrizteko.