Espainiako Hiri Sistema: Hierarkia eta Hiri Ardatzak

Espainiako Hiri Sistema: Iruzkina

Mapak Espainiako hiri nagusien kokapena erakusten du, beren hierarkia azalduz (garrantzia handienetik txikienera), neurri demografikoen eta eragin-esparruaren arabera.

Espainiako Hiri Hierarkia

Metropoliak hierarkiaren gailurrean daude eta 250.000 biztanle baino gehiago dituzte. Horien barruan, Espainian hainbat sailka daitezke:

• Nazio Metropoliak

  Madril, Bartzelona (3 milioi biztanle baino gehiago). Funtzio dibertsifikatuak: zerbitzuak, nazio-enpresen eta multinazionalen bulegoak. Eragin-esparrua nazio mailakoa da, eta nazioarteko beste metropoliekin harremanak dituzte. Madrilek lotura handiak ditu gainerako metropoliekin, batez ere Bartzelonarekin. Bartzelonak ekialdean eta Balearretan du eragina.

• Eskualdeko Metropoliak

  Bilbo, Zaragoza, Valentzia, Sevilla, Malaga (1,5 milioi-500.000 biztanle artean). Funtzio dibertsifikatuak eta zerbitzu espezializatuak. Eragin-esparrua eskualdekoa da, nazio metropoliekin loturak dituzte. Madril-Bartzelona-Valentzia-Zaragoza-Bilbok ipar-ekialdeko koadrantea osatzen dute, harreman estuekin.

• Eskualde Azpiko edo Bigarren Mailako Eskualde-Metropoliak

  50.000-250.000 biztanle artean. Funtzio dibertsifikatuak eta zerbitzu espezializatuak, eragin-esparrua eskualde azpikoa da.

Hiri Ertainak eta Txikiak

• Hiri Ertainak

  Probintziako hiriburuak dira, eta funtzioak ez daude oso dibertsifikatuta. Hurbileko herriekin komunikatuta daude.

• Hiri Txikiak edo Herriak

  10.000-50.000 biztanle artean, funtzio urri eta gutxi espezializatuekin. Eragin-esparrua eskualdekoa da. Hiri horien arteko harremana txikiagoa da, eta deskonexio handia dago Portugal inguruan eta Hegoaldeko Goi-lautadan.

Espainiako Hiri Ardatzak

Hiri horiek hiri-sistema osatzen dute, industriaren etapatik heredatua. Madril nukleoa da, eta periferiako hiri-ardatzak daude:

• Galiziako Ardatz Atlantikoa

  Kostaldean, Ferrol-Vigo, merkataritza espezializatua.

• Bizkaiko Golkoko Ardatza

  Asturiaseko triangeluak, Santanderrek eta euskal triangeluek osatua, barrualderantz ere ardatzak ditu. Doikuntza-fasean, industriak eragina galdu du.

• Mediterraneoko Ardatza

  Girona-Cartagena. Industria oso dibertsifikatua, zerbitzuek eta turismoak garrantzia dute.

• Ebroren Haraneko Ardatza

  Bizkaiko eta Mediterraneoko ardatzak lotzen ditu, industria eta zerbitzuen arteko oreka mantenduz.

• Andaluziako Ardatza

  Bikoitza da:

  • Kostaldekoa: merkataritza, turismoa eta nekazaritza teknifikatua.
  • Guadalquivir Haraneko Ardatza: ez hain dinamikoa, nekazaritza, industria eta turismoa.

Barrualdea eta Uharteak

• Barrualdean ez dago hiri-ardatzik, eta merkataritzan eta nekazaritza-elikagaietan espezializazioa dago.

• Balear eta Kanarietan ardatzak sortzea oso zaila da.

Espainia Europako Hiri Sisteman

Europako hierarkian metropoli globalak, Europako lokomotorrak, Europako metropoli potentzialak eta metropoli ahulak daude. Europako hiri-sistemak hainbat ardatz ditu.

Europako erdialdeko dortsal handian, Espainiako hiriak periferian daude. Mediterraneoko ardatza arku mediterranear dinamikoan dago. Bizkaiko Golkokoa eta Galiziakoa finisterretan daude. Espainiako hiriek kokapen periferikoa dute.

Lisboa-Madril-Zaragoza-Bartzelona ardatz diagonala sortzen ari da, dortsal handiarekin konektatuz.