Espainiako Industria Gaur: Hirugarren Iraultza eta Berreskurapena

Industria birmoldaketa oraindik amaitu ez den arren, eta krisiak sektore heldu asko jotzen jarraitzen duen arren, horren ondoren beste fase bat ireki da, hirugarren industria iraultzako aldaketak jaso dituena. Aldaketa horiei esker, estatu garatuetan eta Espainian industria berreskuratu egin da, baina arazoak ditu egiturari, lurraldeari eta ingurumenari dagokienez. Horiek konpontzeko neurri politiko berriak hartzen dira.

1. Hirugarren Industria Iraultza eta Industria Berreskurapena

1.1. Hirugarren Industria Iraultzak Ekarritako Aldaketak

Hirugarren industria iraultzaren oinarria berrikuntza da, edo, hobeto esanda, jakintza eta teknologia berriak produkzio-prozesuan, produktu berriak lortzeko edo kudeaketa hobetzeko aplikatzea. Teknologia berri horiek informazioaren teknologiak dira. Mikroelektronikak gidatutako iraultza teknologikoa dute oinarri. Beraz, jakintzan eta informazioan oinarritutako iraultza da, eta, horren eraginez, aldaketa nabarmenak gertatu dira produkzioan, egituran, kokapenean eta industria-politikan.

Aldaketak Industriako Produkzioan

Iraultza teknologikoak informazioaren teknologiak erabiltzen dituzten sektore intentsiboen hazkundea bultzatzen du. Sektore horiek goi-teknologiari lotuta daude:

• Telematika: Informatikari esker, informazio kopuru handiak gorde, prozesatu eta aurkeztu daitezke oso azkar eta zehatz; telekomunikabideek mota guztietako informazioa zabaltzen dute distantzia handien artean eta benetako denboran.
• Automatizazioa: Informazioa aplikatu eta askotariko lan-modu bihurtzen du (robotika, ofimatika, diseinu lagundua).
• Doikuntza-tresnak: Informazio ugari erabiltzen dituzte ekipoen eta sistema aurreratuen itxuran.

Sektore horiek beste sektore osagarri batzuk dituzte; esaterako, material berrienak, bioteknologia, laserra eta energia berriztagarriak.

Aldaketak Industria Egituran

Industria iraultza berriak aldaketa nabarmenak eragin ditu industriaren egituran:

• Aldaketak produkzio-sisteman: Teknologia berrien eraginez, deszentralizazioari eta produkzioa malgutzeari mesede egiten zaio. Deszentralizazioa produkzio-prozesua establezimendu bereizietan egindako faseetan zatitzea da. Establezimendu horiek tokirik egokienetan ezartzen dira eta, horren eraginez, fabrika handia desegin egiten da. Deszentralizazioa hainbat modutara egin daiteke:
  • Planta askotako enpresak eratuz (bakoitza zeregin batean espezializatzen).
  • Azpikontrataziora joz (enpresa batzuek beste batzuei faseak edo produktu amaituak egiteko eskatzen).
  • Enpresa txiki eta ertainek osatutako enpresa-sareak eratuz (enpresa horiek lana zatitu dezakete edo produktu berean espezializa daitezke, ezinbesteko lehia eta lankidetza uztartuz).
• Aldaketak enpresen neurrian: Produkzio-sisteman egindako aldaketei esker, enpresa txikiak eta ertainak ugaritu eta industrien batez besteko tamaina murriztu egin da.
• Aldaketak industriako lanpostuetan: Batetik, profesional eta teknikari kualifikatuen ehunekoa handiagotu eta zeregin sinple eta errepikakorrak egiten dituzten langileena murriztu egiten da. Bestetik, industriako lanpostuak merkatu primariotik merkatu sekundariora aldatzen dira.
• Industriaren tertziarizazioa: Informazioak eta automatizazioak produkzio-zereginak murrizten dituzte, eskulan gehienaren ordez ordenagailuak eta robotak ezartzen dituzte. Baina produkzio-prozesuak luzatu egiten dituzte, produktu bat ekoitzi eta saltzeaz gain, aurretik egiten diren beste batzuk (I+G, diseinua, kudeaketa) eta atzetik egiten diren beste batzuk (marketina, kalitate-kontrola, saldu osteko zerbitzua) ere garrantzitsuak direlako, horiei esker produktuaren balioa handiagotu eta bezeroak erakartzen direlako.

Aldaketak Industrien Kokapenean

Teknologia berriek aldaketak eragiten dituzte industrien kokapenean. Batetik, kostuak murriztu nahi dituzten enpresak hobari gehien eskaintzen dituzten lekuetara eraman daitezke. Bestetik, goi-teknologiako industriak, bulegoak eta zerbitzurik kualifikatuenak gune zentral deiturikoetan pilatu daitezke, ekipamendurik eta zerbitzurik onenak dituzten inguruetan.

Aldaketak Industria Politikan

Gaur egun, politika honek honako ezaugarri hauek ditu:

• Estatuaren esku-hartzea murriztea eta atzerrira irekitzea.
• Industrializazio endogenoa sustatzea.
• Ingurumen-arazoei buruzko ardura handiagotzea.

1.2. Hirugarren Industria Iraultzak Espainiako Industrian duen Eragina

Hirugarren industria iraultzako aldaketei esker, estatu garatuetan industria berreskuratzen ari da. Establezimenduak eta industriako lanpostuak ugaritu egin dira. Espainian, industria-doikuntzaren faserik gogorrenaren ostean, 1985etik aurrera berreskuratzen hasi zen. Ordutik aurrera, industriaren dinamismoak aurrera egin du. Espainiako industriak, oraindik ere, arazoak ditu produkzioari, egiturari, lurraldeari eta ingurumenari lotuta.