Euskal Industriaren Krisia eta Berregituraketa (1975-1994)

Euskal Industriaren Krisia eta Berregituraketa (1975-1994)

3.1. Krisiaren arrazoiak eta ondorioak

1975eko industria-krisiaren arrazoiak honako hauek izan ziren:

• Petrolioaren prezioak gora egitea.
• Hirugarren Industria Iraultzako teknologia berriak.
• Herrialde Industrializatu Berrien (HIB) eskulan merkearen eraginez industria tradizionaletan egindako lehia.

Krisiak Euskal Autonomia Erkidegoa gogor jo zuen, sektore helduetan espezializatuta zegoelako (siderurgia, metalgintza, ontzigintza eta makineria).

Krisiaren ondorioak honako hauek izan ziren:

• Enpresak ixtea edo ekoizpena eta lana murriztea.
• Industriako langabezia handitzea.
• Inbertsioaren beherakada.

Azken emaitza desindustrializazio-prozesua izan zen.

3.2. Industria-berregituratzearen politika

Krisiari aurre egiteko, industria berregituratzeko politika bat ezarri zen, bi ardatz nagusirekin: birmoldatzea eta berrindustrializazioa.

a) Industria-birmoldatzea

1982an hasi zen, eta krisian zeuden enpresak ziklo teknologiko berrira egokitu nahi izan ziren. Estatuak siderurgiari laguntzak eman zizkion, baina ez ziren espero ziren emaitzak lortu (hamar urte geroago itxi behar izan zen Bizkaiko Labe Garaiak). Eusko Jaurlaritzak ere enpresei laguntzak eman zizkien, kudeaketa hobetzeko eta gehien ezarritako sektoreetan berrikuntza sustatzeko. Azken laguntza hauek emaitza hobeak izan zituzten.

b) Berrindustrializazioa

Berrindustrializazioaren bidez, enpresa berriak ezarri eta zeudenak modernizatu nahi izan ziren.

• Enpresa berriak ezartzeko, industria-lurzorua sortu zen, eta goi-teknologiako enpresak parke teknologikoetan hartzeko (adibidez, Zamudion); gainera, industria-sustapeneko inguruak sortu ziren inbertsioak erakartzeko.
• Enpresen modernizazioa bultzatzeko, produktuen, teknologiaren eta kudeaketaren arloko berrikuntza sustatu zen, eta enpresaburu berriak trebatu ziren.

3.3. Krisiaren lurralde-inpaktua

Industria-berregituratzearen lurralde- eta sektore-inpaktua askotarikoa izan zen euskal lurraldeetan, eta horren eraginez, 1994tik aurrera industria berreskuratu egin zen.

• Bizkaia izan zen krisiak gogorren astindu zuena (siderurgia, ontzigintza...). Krisiaren eraginez, Bilbo Handiak gainbehera izan zuen, eta industria ardatz berrietarantz hedatu zen (Plentzia-Mungia eta Txorierri, baita Zamudio ere).
• Gipuzkoan, berregituratzeak inguru sakabanatu eta txikiagoak ukitu zituen. Deba haranean, modernizazio-programak garatu ondoren, jarduera berritzaile ugari biltzen dira.
• Araban, berregituratzeak eragin txikia izan zuen, eta Vitoria-Gasteiz nabarmendu zen, industria-hazkundearen buru izan baitzen.