Euskal Kultura eta Literatura: Gakoak eta Ezaugarriak

Clasificado en Música

Escrito el en vasco con un tamaño de 2,47 KB

1. Unitatea: Bertsolaritza

Txirrita (1860-1936)

  1. Nekazaria sortzez, langile soila ogibidez.
  2. Eskolatu gabea.
  3. Maisutzarik gabe ikasia; bertsolari herrikoia eta berezkoa.
  4. Euskara aberatsa, erdarakadekin, baina oso bizia.
  5. Herri-herriko jende arruntaren pentsamoldearen ispilu.
  6. Umore jatorra eta ugaria; edonor astintzen du eta hitz mingarriak ere erabiltzen ditu. Satirako joera.
  7. Gai zabalak hartzen ditu.
  8. Musika arrunta.
  9. Usadiozko eskolaren eredu.

Basarri (1913-1999)

  1. Nekazaria sortzez, umetan kaletartua, kazetaria ogibidez.
  2. Eskolatua.
  3. Maisuei atxikia: Otaño eta Kepa Enbeita izan zituen ereduak.
  4. Euskara aberatsa, garbia, txukuna eta bizia.
  5. Pentsabide zehatza, gizon jantziaren argudioak.
  6. Serio antzean azaltzen da gehienetan: gizabidez eta errespetuz. Dramatikoagoa.
  7. Eguneroko gaiak; azken aldera batez ere, komunikabideetan azaltzen ziren berriak-eta.
  8. Musika aberatsa eta aukerakoa.
  9. Eskola berri baten sortzailea: gizarteko aldaketa soziokulturalak bertsogintzan txertatzen ahalegindu zen.

2. Unitatea: Juntagailuak

Juntadurazkoak

  • Emendiozkoak: eta.
  • Hautakariak: edo, edota, ala, nahiz, zein.
  • Aurkariak: baina, baizik, baino, ezpada.
  • Alborakuntza hutsa: (;).
  • Errepikapenaren bidez: bai... bai..., hala... nola...

6. Unitatea: Pastoralak

Pastoralak

Ezaugarriak

  • Erdi Aroan dute jatorria.
  • Pertsonaia historiko baten bizitza izaten da, gehienetan, argudioaren ardatza.
  • Bertsotan eginak izan ohi dira.
  • Bertsoak doinu jakin batez errezitatzeaz gain, kantuak eta dantzak tartekatzen dira ikuskizunean.
  • Urte bakoitzean, Zuberoako herri batek hartzen du pastorala antzezteko ardura.
  • Herritar guztiek hartzen dute parte pastoralaren antolaketan eta antzezpenean.
  • Herriko plazan antzeztu ohi dira, oholtza gainean.
  • Udan antzezten dira normalean, eta festa handia egiten da antolatu duen herrian.

8. Unitatea: Literatura

Literatura

Joannes Leizarragaren Iesus Christ Gure Jaunaren Testamentu Berria (1571) da ezagutzen dugun lehen euskal itzulpena.

Bernardo Atxagaren Obabakoak liburua hizkuntza askotara itzuli da, 25etik gora.

Entradas relacionadas: