Euskal Olerkigintzaren Panorama: Berrirakurketa eta Analisia

Bitoriano Gandiaga: "Elorri" (inpresio-kreazioa). Arazoen larri-mina nabari. Terka erakutsi: (errealitate/amets). "Hiru gizon bakarkako" (sinbolo apurtu). Oteiza lanean ari zenean. Hitza harri. Poesia biribil + biluzi. Hiriaren erasoa, denak elkarrekin egon eta bakarrik sentitu. Arresti nabari olerki-sozialetan. Gai eta moldeak gerra aurrekoak.

Juan Maria Lekuona: (3 poema-liburu) "Muga-beroak": bilakaera, herenegun/mundua gaur/hondarrean idatzita. "Ilargiaren eskolan" idazteko modua aurkitu. Dekorazio olerkia, koherentziarik ez. "Mimodramak eta ikaroak" keinuzko adierazpena. Oteiza eta Barandiaranen aztarnak. Euskal hizkuntzan, kulturan, politikan gorabeheren berri.

Azken aldiko euskal olerkigintza: Gizarte zibila indartu. Euskal literatura zein atzerrikoa ezagutzeko, aztertzeko aukera. Gizarte aldaketa, egoera berri eta mentalitate-aldaketa. Sinboloak baztertu.

Bernardo Atxaga: "Etiopia" etxeko hizkera, basatia, aske bihurtzeko ahalegina. "Henri Bengoa Inventarium" emanaldia, "Trikuarena". Poesia soziala bizkarrean, poesia mundua aldatu ez. Jarrera ironikoa. Harea, denboraren etengabeko iragana + gure izatearen deuseza irudikatzen duena. Errealitatearen adierazpena irudien bidez, logikarik ez.

Joseba Sarrionandia: "Izuen gordelekuen barrena" kultismoa markatzen du. Literatura unibertsal berri sakon eta zabala + metaliteratura. "Marinela zaharra" haren lanaren begirada osoa, kartzelatu aurre, kartzelan, ihesaldian. "Gartzelako poemak" horma metafora nagusia (gelditu, berdindu). Bidaiak: aire berria. "Poema bilduma" adituek 3. aldia ikusi. Bizi izandakoa begirada argia, hizkuntza jantzia. Toki/egoeren deskribapen estilizatua. Hitzari buruzko ausnarketak. Metaforen batasuna. Hitzei zentzu garbiago eman.

Gerraondoko olerkigintza: Aldizkariak: atzerrian zeudenek eta idazle berriak. Publikatu: -Egan (RSVAK, Donostia) - Euzko Gogoa (Guatemala) - Olerti (Aita Onandia).

Jon Mirande: Olerkiak: Orhoituz, poemak. Prosa: Gauaz parke batean. Graziako mitologia eta paganismoarekiko miresmena aitortu. Euskal Herrian zegoen moralitatearen zutabe nagusiak astindu era satirikoaz + ironiaz. Zenbait hitz: ametsa, ura, arima, heriotza, paganismoa. Nostalgia + mina. Forma asko, idaztankera kontzeptismora hurbildu.

Gabriel Aresti: Batez ere olerkian trebea, 2 aro: -Aro sinbolista. Maldan behera: Argi-ilunez iritsi zaigun mintzoa, argi-antsiak ez dira ilunpe eta itzaletik bereizten. -Aro soziala: itzala kolore bihurtu, giza arazoen isla eta injustizien salaketa bidera da. Harria ("Harri eta herri", "Euskal harria"). Kale gorriko arazoa eta euskararen kezkak. Garbizalekeriaren aurka. Bertso librera. Errezago ulertzeko olerkiak. Euskara batuaren alde. Harria eta arbola Euskal Herriko sinboloak. Gizartean eragiteko eginkizuna. Gune poetiko berriak eskaini nahi.