Euskara 5. gaia

Clasificado en Otras materias

Escrito el en vasco con un tamaño de 3,1 KB

Hitz elkarketa: esanahi jakin bat duten bi hitz lotzen dira kontzeptu berri bat lortzeko ej. elezahar eztabaida
Eratorpena: hitz bati aurrizkiak artzizkiak edo atzizkiak erantsiz hitz berriak sortu. ej. berrikusi erabili
ej. de mailegutza: internet tabi koktail
Zabalkuntza semantikoa: lehendik esanahi bat duen hitzari beste esanahi bat ematea ej. ebaki(moztu) kafea ebaki
Berrezarpen lexikala: galdurik edo galtzear dagoen hitz bat berreskuratu eta beste esanahi bat ematea. ej lanbas (trapu zatiz eginiko erratza) lanbas( fregona)
Berrikuntza fonologikoa: hitz bati aldaketa fonetiko bat dela eta beste esanahi at ematean datza. ej. potolo potxolo
Zientzia Fikzioa:Ezaugarriak:Narrazio fantastikoak dira,zientziak eta teknologiak gizartean eta gizakiarengan duen eragina aztertzen duena. beldur,misterio edo abenturakoak izan daitezke. Gaiak:Etorkizuna, aurkikuntza eta asmakuntza zientifikoak, estralurtarrekiko harremanak, espazioko bidaiak.
Zientzia fikzioaren sorrera eta bilakaera:Lehen lana:Frankestein Mary Shelleyk(1818).XIX mndean, Jules Verne eta H.G Wells nabarmendu ziren.Verne: Bost aste globoan(1863), Lurraren erdirako bidaia(1864), Lurretik ilargira(1865) eta 20000 legoako bidaia ur azpitik(1869). Wells:Denboraren makina(1895), Moreau doktorearen uhartea(1896), Gizon ikusezina(1897), eta Munduen gerra(1898).XX mendean,indartu eta garatu.Estatu batuetan.Hados Huxley:Bai mundu berria(1932), George Orwell:1984(1948)Ray Bradbury:Kronika martetarrak(1950)Isaak Asimov Eternitatearen bukaera(1955).
H.G.Wells:!866an jaio zen Inglaterran.Bere lehen lanarekin arrakasta handia lortu zuen:denboraren makina.Jakin min handia zuen.Gizartearekin konpromisu handia hartu zuen eta londresen hil zen 1946 an.
Zientzia fikzioa euskaraz: Zientzia-fikziozko istorioek arrakasta izugarria izan dute XX. mendean, bai literaturan eta bai zinemagintzan ere. Lehen lana: Iñaki Zubeldiaren Euskaldun bat Marten(1982). Mayi Peloten Biharko oroitzapenak(1985) eta Teleamarauma(1987) Txilukuren 2061: Antzinako kronikak(1990), Aitor Arana Azken gurasoak(2003) eta Asel Luzarraga Karonte(2005)

Entradas relacionadas: