Euskarazko Gramatika eta Hiztegiaren Oinarriak

Aditz Laguntzaileak

IZAN (Izatea)

Orainaldia:

• naiz
• zara
• da
• gara
• zarete
• dira

Iragana:

• nintzen
• zinen
• zen
• ginen
• zineten
• ziren

UKAN (Ukitzea)

Orainaldia:

• dut
• duzu
• du
• dugu
• duzue
• dute

Iragana:

• nuen
• zenuen
• zuen
• genuen
• zenuen
• zuten

NORI-NORK

Orainaldia:

• diot
• diozu
• dio
• diogu
• diozue
• diote

Iragana:

• nion
• zenion
• zion
• genion
• zenion
• zioten

NOR-NORI-NORK

Orainaldia:

• diot
• diozu
• dio
• diogu
• diozue
• diote

Iragana:

• nion
• zenion
• zion
• genion
• zenion
• zioten

NOR-NORK

Orainaldia:

• dut
• duzu
• du
• dugu
• duzue
• dute

Iragana:

• nuen
• zenuen
• zuen
• genuen
• zenuen
• zuten

Subjektu Motak

Nor

Ekintza egiten duen subjektua adierazten du.

Adibidea: Nor dator?

Nork

Ekintza eta objektu zuzena egiten duen subjektua adierazten du.

Adibidea: Nork liburua irakurri du?

Deklinabide Kasuak

NORA

Norabidea adierazten du.

Adibidea: Etxera

NONDIK

Jatorria edo abiapuntua adierazten du.

Adibidea: Etxetik

NORAINO

Helmuga edo azken muga adierazten du.

Adibidea: Etxeraino

NOREKIN

Konpainia adierazten du.

Adibidea: Lagunekin

Aditz Trinkoak Orainaldian

Aditz trinkoak orainaldian, erroa ez duten aditzak dira.

Etorri (Venir)

• Ni nator
• Zu zatoz
• Hura dator
• Gu gatoz
• Zuek zatozte
• Haiek datoz

Joan (Ir)

• Ni noa
• Zu zoaz
• Hura doa
• Gu goaz
• Zuek zoazte
• Haiek doaz

Egon (Estar)

• Ni nago
• Zu zaude
• Hura dago
• Gu gaude
• Zuek zaudete
• Haiek daude

Ibili (Andar)

• Ni nabil
• Zu zabiltza
• Hura dabil
• Gu gabiltza
• Zuek zabiltzate
• Haiek dabiltza

Aditz Jokatuak Orainaldian (Ukan Aditzarekin)

Egin (Hacer)

• Ni egiten dut
• Zu egiten duzu
• Hura egiten du
• Gu egiten dugu
• Zuek egiten duzue
• Haiek egiten dute

Eman (Dar)

• Ni ematen dut
• Zu ematen duzu
• Hura ematen du
• Gu ematen dugu
• Zuek ematen duzue
• Haiek ematen dute

Edan (Beber)

• Ni edaten dut
• Zu edaten duzu
• Hura edaten du
• Gu edaten dugu
• Zuek edaten duzue
• Haiek edaten dute

Aspektua eta Denborak

Lehenaldia

Iraganeko ekintzak deskribatzen ditu.

Adibidea: Joan zen

Puntukaria

Ekintza burutuak deskribatzen ditu.

Adibidea: Egina

Ohikoa

Ekintza ohikoak edo errepikakorrak deskribatzen ditu.

Adibidea: Gosaria hartzen dut (egunero)

Hiztegia

Familia

• Aita (padre)
• Ama (madre)
• Semea (hijo)
• Alaba (hija)
• Anaia (hermano)
• Arreba (hermana)
• Ahizpa (arreba, emakumezkoa)
• Senar (esposo)
• Emazte (esposa)

Lanbideak

• Administratzaile (administrador)
• Kontulari (contable)
• Baserritar (granjero/a)
• Nekazari (agricultor/a)
• Margolari (pintor/a)
• Musikari (músico/a)
• Dendari (vendedor/a)
• Kutxazain (cajero/a)
• Igeltsero (albañil)
• Arotz (carpintero/a)
• Iturgin (fontanero/a)
• Elektrikari (electricista)
• Mekanikari (mecánico/a)
• Irakasle (profesor/a)
• Ikasle (estudiante)
• Maisu (maestro/a)
• Sukaldari (cocinero/a)
• Zerbitzari (camarero/a)
• Gidari (gida turistikoa)
• Suhiltzaile (bombero/a)