Fedea eta Arrazoimena: Ezagutzaren Bilaketa

Fedea eta Arrazoimena

Zertan datza benetako ezagutza?

a) Epistemea, arrazoia, ez dio gizakiari ematen behar duena ezagutzeko, bere afektuak, nahimena eta gogoa asebetetzeko.

b) Gizakia kontaktua hartu egiarekin, bizi-denbora konturatzeko, behin, bizitza zoriontsua.

c) Non eta nola konturatu? Kristau egian, Biblian. Biblia irakurri, sentitu eta errekonozitu.

Zein da ezagutza prozesua?

a) MISTERIOA → Dena misterioa. Bai kanpoan, bai nire barruan. Destinoa mundu honetan eta mundutik kanpo? Galdu ahal dut zentzua eta itxaropena bizitzeko, maitasuna hutsala bada.

b) JAINKOA AURKITU ETA SINETSI → Itxaropena eta zentzua galtzean, Jainkoa aurkituko dugu, egia. Gizakiaren baitan ere aurkitu, kontzientzian edo intimitatean. Sinesten du aurkitu duen egia.

c) ARRAZOIA → Sinestea ez da nahikoa. Defendatu eta azaldu besteen aurrean. Arrazoia erabili fedea, egia, azaltzeko eta ulertzeko.

d) ONDORIOZ → Agustin lortzen du elkartzea fedea eta arrazoia ezagutza-prozesuan. Kristaua sinesten duena ulertu, kristau-egia argitu. Lehenengo fedea, gero arrazoia. Sinesten dut ulertzeko, ulertzen dut gehiago sinesteko.

Askatasuna eta Gaitzaren Arazoa

A) JAINKOAK SORTU DU GIZAKIA → Gizakia askea da soilik askatasuna ongi erabiltzen badu Jainkoarengana hurbiltzeko. Txarto erabili, Jainkoa ahaztea da. Zergatik txarto erabili eta urrundu? Ez da ezagutza faltagatik, gorputzaren eraginagatik da: arima. Gizakia oso ahula da, zuzentasuna lortzeko bekatua egiteko joera du, naturaz. Behar du kanpoko laguntza.

B) Bi gaitz:

1. Gaitz fisikoa → Gaitz normala edo naturala. Gizakia ez perfektua delako, azkenean usteldu. Jainkoa ez bezalakoa. Gaitz fisikoa ongiaren falta da. Gaizkia ez da existitzen, ongiaren falta da.
2. Gaitz morala → Munduko gaitza, norberaren askatasuna gaizki erabiltzeagatik. Gizakiaren errua, ez Jainkoarena. Borondate okerra izateagatik, Jainkoa ahazteagatik. Gizakiok etengabeko arriskuan gaude eta horregatik angustia.

Zoriontasuna eta Jainkoa Edukitzea

A) ZER DA GIZAKIA? → Gorputza eta arima da. Arima gorputzaren gainetik nagusitu. Arima hilezkorra, gorputza hilkorra. Gizakia Jainkoaren kreazio gailurra, Jainkoa bezala. Arima da Jainkoaren aztarna gizakiongan.

B) JAINKOAREKIN ALDERATUTA? → Gizakia ez da ezer Jainkoarekin alderatuta. Jainkoa benetako errealitatea da, benetako izakia da. Gizakia izaki kontingentea da (erlatiboa). Jainkoak arima guztiak kreatu.

C) GIZA ZORIONTASUNA ETA JAINKOA EDUKI → Gizakiari Jainkoa falta zaio eta bilatu behar du, hori da funtzioa bizi honetan. Jainkoa bilatzeak bihurtzen du gizakia. Norberak Jainkoa ezagutzea nahi du, kontaktuan jarriz → Bide bakarra zoriontasuna lortzeko. Itxaropena eta salbazioaren segurtasuna izaten zoriontasuna lortu.

Tomas: Jainkoaren Existentzia

A) BI TESI ONTOLOGIKO-METAFISIKOAK: Agustin bezala, bi tesi onartu:

1. Jainkoa → Izaki absolutua, perfektua, guztiz justua. Bere izatea da existitzea. Bere borondateagatik, existitzen diren gauzak agertu dira.
2. Jainkoaren existentzia → Ezin da guztiz frogatu arrazoia erabiliz, baina bai neurri batean.

B) 5 IBILBIDE ARRAZIONALAK

1. MUGIMENDUA: Zerbait mugitu gauza bat mugimenduan jarri duelako. Horrela heldu infinitura. Kosmosean dagoen guztia …  (lehenengo motorra). Lehenengo motorra Jainkoa da. Adb: bizikleta.
2. KAUSA-ERAGINKORRA: Kosmosean kausa guztiak, kausa edo zergatia daukate. Infinituraino jatorrizko kausaren bila (Jainkoa). Jainkoa da infinitua, non galtzen gara, giza adimena galdu eta misterioarekin geratu, Jainkoaren fedearekin.
3. KONTINGENTZIA: Izaki kontingenteak ez dute derrigortasunik existitzeko. Izan ahal dira ala ez. Zergatik? Izaki asko garai batean potentzian. Ez ziren ezer ez, ez ziren existitzen. Pasatuko da zerbait izatera? Potentzialtasuna eguneratu? Ez zegoen arrazoirik horretarako. Izakiak 100% kontingenteak baziren ez litzateke kosmosa edo ezer existituko.
4. PERFEKZIO-MAILA: Nola bereizi zerbaiteko perfekzio maila? Inoiz perfektua, baina elkartzean, bata perfektuago. Perfekzio-maila batekin konparatu. Perfekzio-maila gorena Jainkoa, perfekzio ideala Jainkoaren arabera.
5. KOSMOSA: Hitza, garbia, ederra (kosmetika). Kosmosean bizi eta konturatu helburu bat, ahalbidetu bizitza eta gizakia. Kosmosa aldakorra, mugimenduan eta helbururantz doa, plan bat. Kosmosa, goi-mailako adimena sortu, Jainkoa.