Fisio Nuklearra: Masa-Galera eta Energia
Clasificado en Física
Escrito el en vasco con un tamaño de 2,48 KB
FISIO NUKLEARRA
MASA-GALERA ETA ENERGIA
A+B --> C+D
(mA+mB)>(mC+mD) masa-galera=Am=(mA+mB)-(mC+mD)
Galtzen den masa hori energia bihurtzen da eta Einsteinen ekuazioaren bitartez kalkulatzen da. E=Am·c2
LOTURA-ENERGIA
Nukleoa neutroiz eta protoiz osatuta dago. Nukleoa bat bera osatzen duten nukleoietan desintegratu nahi badugu energia eman behar zaio nukleo horri. Alderantziz ere, nukleo bat, bere nukleoietatik abiatuta osatzen badugu, energia kantitate bat askatzen da prozesuan, aurrekoaren kantitate berbera. Energi hori (lotura-energia) zenbat eta handiago izan orduan eta egonkorragoa da nukleoa.
Lotura-energia masa-defektu edo masa-galerarekin dago erlazionatuta. Nukleo baten masa beti da nukleoa osatzen duten protoien eta neutroien masen batura baino txikiagoa.
Am=(Z protoien masa + neutroien masa) - nukleoaren masa
Galtzen den masa hori, Einstenen erlazio erlatibistaren arabera, energia bihurtzen da. E=Am·c2 non E=lotura-energia eta Am=masa-galera diren.
FUSIO NUKLEARRA
AKTIBATZE-ENERGIA
Nukleoak hurbildu egin behar dira eta berahien arteko aldarapen elektrostatikoak gainditzeko energia handia behar da, aktibatze-energia izenekoa. Izugarrizko energia askatzen da eta horrek mantendu egiten du erreakzioa. Erreakzioaren jarraipena kontrolatuz gero, energia-iturri bezala aprobetxatu ahal izango litzateke fusio-prozesua. Erreakzioa kontrolatu ezean, eztanda gertatzen da eta hidrogeno-bonba bat izango genuke.
PROZESU KONTROLATUA:
Energia iturri hori elektrizitatea sortzeko prozesua oraindik fase esperimentalean dago. Fusio-erreakzioak energia-iturri bezala erabiltzeko badaude zailtasunak: materia plasma egoeran eta oso tenperatura altuan (150 milioi gradutan) egon behar da nukleoak hurbiltzeko fusioa gerta dadin. Beraz, energiaren aldetik, prozesua ez da errentagarria. Egindako esperimentuetan plasma berotu eta gero eremu magnetikoak erabili dira hidrogeno nukleoak konfinatzeko. ITER izeneko proiektuan fusioaren bidergarritasuna ikertuko dute. Etorkizuneko energi iturritzat hartua izan da, hondar erradiaktibo arriskutsurik sortzen ez duelako, eta itsas uretako deuterioa bezain ekonomikoak diren erregaietatik har daitekeelako.