A Galicia de comezos do século XX

Fonema

: Unidade lingüística + pequena, non ten significado e posúe función distintiva. Permite diferenciar palabras, representación fónica é dicir pódese pronunciar; a súa representación faise entre barras /i/

Son

: É a realización física dun fonema, a súa representación gráfica faise entre corchetes [p[

Grafema

: É a representación escrita dos fonemas /b/ Temos 26 fonemas (19 consonantes e 7 asonantes)

A Galicia de comezos do século XX

seguía sendo un país esencialmente rural e cun forte atraso económico. O campesiñado, empobrecido, continuaba tendo que emigrar a América.

Cambios políticos, sociais e culturais

:

2ª República

O 14 de abril de 1931 comeza unha etapa intensa actividade política e cultural, corresponderá co desenvolvemento do nacionalismo e cun extraordinario crecemento da literatura.

O movemento agrario ou agrarismo

Trátase dun movemento reivindicativo do campesiñado, que se organiza en sindicatos para loitar pola abolición do sistema foral e pola modernización do sector agrario.

Acción Galega

liderada por Basilio Álvarez en 1926 os foros son abolidos.

Decadencia da fidalguía e o nacemento da burguesía

A fidalguía perde o seu papel debido á abolición do sistema foral, unha burguesía chegada de fóra, dedicada fundamentalmente ao comercio, á branda, á industria conserveira e á construción naval.

Trasvase de poboación

rural a espazos urbanos, cambiando a agricultura e a pesca pola industria, o comercio e o sector servizos, desenvolvemento das cidades como Vigo ou A Coruña.

Creación das Irmandades da Fala

por iniciativa de Antón Vilar Ponte. O seu voceiro é o xornal A Nosa Terra. O obxectivo principal era a dignificación e promoción do idioma galego, así como a expansión do seu uso. Axí xorden novas irmandades en Santiago, Monforte, Lugo, Ourense, Muxía e tamén Madrid, Bos Aires, A Habana...

Seminario de Estudos Galegos

fundada en 1923 por estudantes e profesores da Universidade de Santiago. Os seus obxectivos foron estudar e divulgar o patrimonio cultural galego e utilizar a lingua galega no ámbito científico.

Guerra Civil

: Paralización.

Literatura no século XX:

Experimenta un notable crecemento. Os autores recollen o herdo do Rexurdimento, e van incorporando novos xéneros. A destacar

a creación de editoriais

(lar, celtiga, nos) así como revistas e xornais (A Nosa Terra, Nós). Hai un incremento no xénero narrativo e dramático.

Etapas:

Anterior a

1916

Caracterízase pola continuación das pautas marcadas polos escritores do Rexurdimento: Rosalía, Curros, Pondal. O xénero máis cultivado segue sendo a poesía. Destaca a figura de

Antonio Noriega Vavela (poeta da montaña)

.

1916-Comezo da guerra civil

Aumenta considerablemente o cultivo de narrativa, así como do teatro e do ensaio. Neste período destaca

Ramón Cabanillas (poeta da raza)

.

Noriega Varela

: Do ermo, Como falan os brañegos e a viaxe e o paisaxe. Ramón Cabanillas A súa poesía caracterízase por conxugar a tradición literaria procedente dos escritores do século XX coas novas correntes innovadoras do seu tempo como o modernismo. É un autor que serve de ponte entre a tradición decimonónica e as vangardas literarias galegas. Poesía lírica Na liña de Rosalía e Curros (

poesía cívica

: poemas de carácter agrario anticaciquil e nacional) (

poesía intimista

: temática amorosa, lembranzas do pasado) (

poesía costumista

: describe paisaxes, tipos, costumes rurais). Poesía Narrativa Na liña de Pondal

O bendito San Amaro

: Narra a vida dese santo.

Samos

: a historia da vida dos monxes deste mosteiro.

As Irmandades da Fala deron moita importancia ao teatro como medio de difusión da nosa historia e da nosa cultura: A man da santilla (tema amoroso), O Mariscal (é un drama).

Tempo Cronolóxico

: Abrente/Lumbrigar. Mañá, mañanciña, mediamaña, mediodía, tarde, serán, solpor, noitiña, medianoite e madrugada.