Garapen Adierazleak eta Ongizatea: BPG, GGI eta Gehiago
Clasificado en Economía
Escrito el en 
vasco con un tamaño de 2,95 KB
Garapen eta Ongizate Adierazle Nagusiak
Jarraian, garapen ekonomikoa eta giza ongizatea neurtzeko erabiltzen diren adierazle nagusien definizioak aurkituko dituzu:
| Adierazlea | Definizioa |
|---|---|
| Barne Produktu Gordina (BPG) | Herrialde baten guztizko diru-sarrerak, produktu eta zerbitzuen balioari atzerritik jasotako dirua gehituta eta nazioarteko dolarretara trukatutako zerga garbiak salbu. |
| Per capita BPG | Herrialdearen BPG herrialdeko biztanle-kopuruarekin zatituta lortzen da. |
| Alfabetatze-indizea | Irakurtzeko eta idazteko gai diren 15 urtetik gorako biztanleen ehunekoa. |
| Bizi-itxaropena | Haur jaioberri batek bizitzea espero den urte-kopurua. |
| Haurren heriotza-tasa | Urtea bete baino lehen hiltzen diren haurren kopurua, 1.000 jaiotzeko. |
| Giza Garapenaren Indizea (GGI) | Indize konposatu honek hiru parametro hartzen ditu kontuan: bizitza luze eta osasuntsua, ikasketa-maila eta bizi-maila duina. |
Garapen Ekonomikoa eta Giza Garapena
Garapen ekonomikoa: Herrialde baten aberastasunaren hazkundeari dagokio.
Giza garapena: Herritarren bizi-kalitatearen hobekuntzari dagokio, aberastasuna, lanpostuak eta beste faktore batzuk kontuan hartuta.
Pobrezia eta Ongizate Gabezia Arriskuak
Pobrezia-arriskua
Herrialdeko edo lurraldeko errentaren medianaren %60 baino errenta txikiagoa duten pertsonak dira pobrezia-arriskuan daudenak.
Ongizate-gabeziaren arriskua
Ongizate-gabeziaren arriskua neurtzeko, honako faktore hauek hartzen dira kontuan:
- Pobrezia-arriskuaren tasa transferentzia sozialen (diru-laguntzak) ondoren.
- Ondasun-gabezia material larria.
- Lan-intentsitate oso txikia duten etxeetako pertsonak.
Zergatik da Garrantzitsua GGI?
Giza Garapenaren Indizea (GGI) funtsezkoa da herrialde baten aurrerapena ulertzeko, hainbat arrazoirengatik:
- Herrialde batek bere jendearengan inbertitzen duen ala ez adierazten du: osasuna, hezkuntza eta diru-sarrerak, esaterako.
- Herrialde baten barruan desberdintasunak dauden ala ez erakusten du, adibidez, eskualdeen edo gizarte-taldeen artean.
- Pertsonen bizi-kalitatea nola hobetu aztertzeko tresna da.
Ginni eta GGI: Konparaketa
| Adierazlea | Alde Onak | Alde Txarrak |
|---|---|---|
| Ginni | Diru-sarreren desberdintasuna neurtzen du. | Ez ditu beste faktore batzuk kontuan hartzen. |
| GGI | Zabalagoa da: osasuna, hezkuntza eta diru-sarrerak neurtzen ditu. | Ez du herrialdearen barruko desberdintasuna kontuan hartzen. |