Garapen Psikologikoko Oinarrizko Kontzeptuak

Oinarrizko Determinatzaileak

Pertsona gehienek oso antzeko moduan izaten dituzten gertakari edo jazoerei eragiten dieten faktoreak:

• Eragin arauemaileak edo normatiboak

  Adinaren eta historiaren ondoriozko gertaera arauemaileak.

• Eragin idiosinkratikoak edo arauemaileak ez direnak

  Gizabanako jakin batzuek berezko dutena. Hauek izan daitezke:

  • Espeziearen ezaugarriak.
  • Kulturaren ezaugarriak.
  • Kulturaren barneko une historikoaren ezaugarriak.
  • Norbera parte deneko talde sozialaren ezaugarriak.
  • Gizabanakoaren trazu eta ezaugarriak.

Haurtxoek lehen urtean harremanetan jartzeko sistemak

1. Miaketa sistema: Munduarekiko interesa.
2. Afiliazio sistema: Pertsonekiko harremanaren interesa.
3. Atxikimendu lotura.
4. Ezezagunen aurreko beldurra.

Oinarrizko Kontzeptuak eta Definizioak

BALIOGARRITASUNA

Zenbateraino datorren bat neurketa tresnak islatzen duena ikertzaileak neurtu nahi duenarekin. Neurketak benetan neurtu nahi duena neurtzen dela esan nahi du.

FIDAGARRITASUNA

Zenbateraino diren koherenteak neurketa tresnarekin lortzen diren emaitzak, denbora gorabehera eta beste behatzaileak ere aztertuta. Horrek esan nahi du emaitzak iraunkorrak eta errepikagarriak direla.

EREDUAK

Haurrari hizkuntzaren zuzenketa esplizitua egiten zaio modu honetan.

ZUZENEKO HEZIKETA

Haur txikiei hizkuntza eta forma linguistikoak esplizituki irakasteari dagokio. Normalean konbentzio sozialen irakaspen hutsa izan ohi da.

KOMUNIKAZIOA

Igorle batek hartzaile bati edo batzuei informazioa transmititzeko prozesu oro, bereziki garatutako seinale eta zeinu sistemen bitartez ematen dena.

Haurren Garapen Motorreko Mugarriak

• 3,2 hilabete: Gurpila (Rueda)
• 3,3 hilabete: Eusten (Agarra)
• 5,9 hilabete: Eserita (Sentado)
• 7,2 hilabete: Zutik helduta (De pie agarrado)
• 8,2 hilabete: Pintza (Pinza)
• 11,5 hilabete: Zutik bakarrik (De pie solo)
• 12,3 hilabete: Ondo ibiltzen (Camina bien)
• 14,8 hilabete: Dorrea (Torre)
• 16,6 hilabete: Eskailerak (Escaleras)
• 23,8 hilabete: Salto egiten (Salta)

Piaget-en Garapen Kognitiboaren Etapak

1. Lehen etapa: Egozentrismo itxia

2. Bigarren etapa: Lehen mailako erreakzio zirkularra

3. Hirugarren etapa: Bigarren mailako erreakzio zirkularra

4. Laugarren etapa: Portaera asmoduna

   Ezkutatutako gauzak aurkitzeko gai.

5. Bosgarren etapa: Hirugarren mailako erreakzio zirkularra

6. Seigarren etapa: Jarduera mentala

   Lekualdaketa ikusezinak deduzitzeko gai. Sinboloak.

Garapen Kognitiboko Kontzeptu Garrantzitsuak

• Objektu iraunkortasuna: P8-12 IB3,5.
• Irudi mentalak: P18 IB2.
• Kategorien eraketa: Pez IB3.
• Kausalitatea: P8-12 IB6,5.