Gizartearen Oinarriak: Politika, Ongia eta Askatasuna

Politika eta Gobernantza

Agintarien Erantzukizuna

• Gobernariek ez lukete herritarrek baino bizimodu hobea izan behar.
• Agintariek ez lukete aberastasun-grinik izan behar; bestela, agintea eta herria hondoratu egingo lirateke.
• Agintari izatea ez da gauza ona, zama bat baizik; bestela, bide okerretik joango litzateke.

Demokrazia Garaikidearen Arazoak

• Gaur egungo demokrazian, interes politikoek ongizateak baino garrantzi handiagoa dute.
• Nazioarteko botere ekonomikoek komunikabide asko kontrolpean dituzte, iritzi-askatasuna mugatuz.
• Platonen gobernu-sistemak ere akatsak zituen (herritarrek ez lukete inposatutako sistema bat onartuko).
• Ezinezkoa da gobernu-sistema perfektu bat eratzea, guztiek baitituzte hutsuneak. Agintaria herritarrek aukeratu beharko lukete.

Ongiaren Kontzeptua

Platonen Ongiaren Ikuskera

• Ideien mundua ezagutzeko prozesuaren amaieran, ongia ezagutzera iritsiko gara.
• Ideien munduan ongia ezagutzeko, mundu materiala baztertu behar da.
• Ideia hau kristautasunak bereganatu zuen, eta mendebaldeko kulturan ia orain arte egon da indarrean.

Materialismoa eta Zoriontasuna

• Gaur egungo materialismoak indar handia hartu du; jendeak ahalik eta gehien lortu nahi du (iragarkiek bultzatuta).
• Horregatik, jendeak ongizate material maila gorena lortu nahi du (autoa, soldata), baina horrek ez du zoriontasuna ekartzen.
• Platonek planteatzen duen mundu materiala baztertzea egokia litzateke, nahiz eta ondasun materialek erosotasuna ekarri (janaria, sendagaiak...).
• Gaur egungo gizartea materialismoari lotuta dago.
• Plazer materiala erabat baztertzea ezinezkoa da.
• Honen mugak aurkitzea beharrezkoa da egoera aldatzeko, baina balioak kontuan hartuz.

Askatasuna Gizartean

Askatasun Publikoa eta Pribatua

• Eremu publikoan arrazoimenaren erabateko askatasuna izan behar da, baina eremu pribatuan askatasuna mugatu beharko litzateke.

Ilustrazioaren Helburuak eta Egungo Errealitatea

• Ilustratuek aldarrikatu zituzten ideien ondorioa da gaur egun bizi garen gizarte demokratikoa.
• Aurrerapauso izugarriak eman dira garai hartatik hona (teknologia, gaixotasunen aurkako borroka, emakumeen boto-eskubidea).
• Ilustrazioaren helburu nagusira ez gara iritsi (askatasuna eta burujabetza).
• Gaur egungo demokrazian oztopo ugari daude askatasuna erabiltzeko.
• Ilustratuen gizarte ideala ez da gauzatu, eta horren errua boterean daudenen da.
• Telebistak eta egunkariek manipulatutako informazio subjektiboak askatasuna mugatzen du.

Komunikabideen Eragina eta Zientziaren Arriskuak

• Arrazoimenak eta zientziak dakartzaten arriskuak ere badaude (bonba atomikoa, klima-aldaketa).
• Ilustratuei esker lortu dira askatasun eta eskubide ugari.
• Nahiz eta norbanakoaren askatasunean aurrerapen handiak izan, askatasun publikoa nahiko mugatuta dago.
• Demokraziako oinarrizko printzipioak ez dira betetzen.