Goberno de Carlos Ibáñez del Campo (1952-1958): Intervencionismo e Inflación

Contexto e obxectivos

Carlos Ibáñez del Campo asumiu por segunda vez o mando do país en novembro de 1952, cunha base de apoio heteroxénea, composta por pequenas agrupacións distantes dos partidos políticos tradicionais.

Inicialmente, os obxectivos do goberno foron:

• Aumentar o control do Estado na economía
• Implementar políticas de redistribución da renda
• Profundizar a democratización social
• Fortalecer o empresariado local
• Xerar unha organización de traballadores proclive á súa administración

Intervención estatal na economía

En canto á intervención estatal, continuou coas políticas económicas dos gobernos radicais. En 1953 creou, a través da CORFO, a Industria Azucrareira Nacional Sociedade Anónima (IANSA). Ese mesmo ano entrou en servizo o Banco do Estado de Chile, para outorgar créditos e fomentar a produción nacional, e fundou o Instituto de Seguros do Estado, co fin de salvagardar as empresas e os bens fiscais. Ademais, potenciou a ENAP e continuou coa construción de centrais hidroeléctricas a través de ENDESA.

En educación, implementou a Superintendencia de Educación Pública, entidade encargada da coordinación e planificación das políticas educativas. Complementariamente, creou a Dirección Xeral de Educación Primaria e as Xuntas Comunais de Auxilio Escolar, encargadas da organización dos servizos de materiais e alimentación para os escolares.

Impulso á industria mineira

O goberno de Carlos Ibáñez deu un novo impulso á industria mineira, coa fundación do Ministerio de Minería en 1953 e da Empresa Nacional de Fundicións (ENAF) en 1955. Ese mesmo ano, tamén creou o Departamento do Cobre, para resgardar os intereses estatais nesta actividade.

Política habitacional e social

En relación co problema habitacional, creou en 1953 a Corporación da Vivenda (CORVI), cuxo obxectivo foi o estudo de políticas habitacionais e a construción de vivendas económicas. En termos sociais, o mesmo ano estableceu unha asignación familiar obreira e en 1955 o salario mínimo campesiño.

Inflación e medidas de emerxencia

Non obstante, as iniciativas do goberno de Ibáñez víronse obstaculizadas pola constante alza da inflación, fundamentalmente derivada dunha nova caída no prezo do cobre tras o fin da Guerra de Corea (1950-1953). Co obxectivo de contrarrestar o encarecimento do custo da vida, a partir de 1953 levouse a cabo un plan de “emerxencia económica”, mediante o cal se reduciu o gasto público e se subiron os soldos.