Historia de Galicia: Movementos Culturais e Políticos do Século XX

Ramón Cabanillas: Obra e Compromiso

Ramón Cabanillas harmoniza a tradición literaria do Rexurdimento co Modernismo, manténdoa vinculada ao compromiso social e cultural de Galicia.

Poesía Lírica

Inclúe poesía cívica (comprometida co agrarismo e o nacionalismo das Irmandades da Fala), poesía intimista (sentimento amoroso e conmoción ante a paisaxe) e poesía costumista (con matices humorísticos ou irónicos e novidades formais de carácter modernista).

Poesía Narrativa

Destaca «Na noite estrelecida», que reflicte os postulados das Irmandades da Fala e defende os valores espirituais e materiais do atlantismo galeguista. A obra presenta un tema artúrico, situando a acción en Galicia.

Teatro

Entre as súas obras teatrais atopamos:

• A man da Santiña: unha comedia amorosa de ambiente fidalgo.
• O mariscal: un drama centrado na figura do mariscal Pardo de Cela.

O Agrarismo: Movemento Campesiño Galego

O agrarismo foi un movemento reivindicativo do campesiñado galego que xurdiu na primeira década do século XX. As súas principais demandas eran:

• Mellorar as condicións de vida dos labregos e denunciar o caciquismo.
• Solicitar a propiedade da terra para quen a traballaba, superando o sistema foral que se arrastraba desde a Idade Media.

As Irmandades da Fala: Obxectivos e Impacto

Antón Vilar Ponte promoveu a Irmandade da Fala da Coruña coa finalidade de reivindicar a lingua e a cultura de Galicia. Estas asociacións estendéronse polas cidades e vilas do país, formadas por persoas de diferentes clases sociais e profesións variadas que pretendían, entre outros obxectivos:

• A cooficialidade entre galego e castelán.
• A autonomía integral para Galicia (lexislativa, xudicial e tributaria).
• O ingreso na Liga das Nacións e estudar unha relación federal con Portugal.
• A igualdade de dereitos entre o home e a muller.

O Seminario de Estudos Galegos: Investigación e Lingua

O Seminario de Estudos Galegos foi unha institución formada por estudantes e profesores da Universidade de Santiago que formaban parte das Irmandades da Fala. Entre os seus obxectivos principais estaban:

• Estudar e divulgar o patrimonio cultural galego.
• Formar investigadores.
• Utilizar o galego no ámbito científico.

O Partido Galeguista: Nacionalismo e Autonomía

O Partido Galeguista foi o primeiro partido político nacionalista xurdido en Galicia. Acollía no seu seo persoas de moi diferentes ideoloxías, pero cun obxectivo común: a consecución dunha maior autonomía para Galicia, así como o seu recoñecemento como nación. Para iso era necesario un estatuto de autonomía, pero non puido entrar en vigor polo estourido da Guerra Civil.