Hitz Definizioak eta Esanahien Hiztegia

Clasificado en Magisterio

Escrito el en vasco con un tamaño de 5,42 KB

  • Josirik: Hariaren eta jostorratzaren bitartez, batu, lotu, elkartu.
  • Goralpenak: Oka egiteko gogoa.
  • Duda-muda: Duda, zalantza.
  • Ikasi: Ezaguera multzo batez jabetu.
  • Eiki: Egiazki.
  • Isuri: Dagoen ontzia irauliz edo makurtuz (isurkari bat) erorarazi edo jarioarazi.
  • Prolemaren: Bizitzeko bere soldata besterik ez duen pertsona.
  • Ihardetsi: Erantzun.
  • Auzi: Epaile batek erabaki behar duen arazo eztabaidatua.
  • Mesedegarri: Onuragarria.
  • Mardulena: Betea, lodia, baina sendoa, indartsua eta osasuntsua.
  • Gizena: Gantza eta haragi ugari duena.
  • Totelka: Mintzatzeko zailtasunak dituen pertsona, zenbait silaba errepikatuz hitz egiten duena.
  • Barka: Barkamena eskatu.
  • Goganbeharrik: Susmoa.
  • Izterran: Zangoaren edo hankaren zatia.
  • Tarrapataka: Presaka, lasterka.
  • Bibotean: Goiko ezpainaren gainean hazten uzten den ilea.
  • Honatx: Hona (aurkezle gisa).
  • Apez: Apaiza.
  • Ahantzi: Ahaztu.
  • Uxatu: Ihes eragin, hurbiltzen ez utzi.
  • Zorronka: Ehunez, larruz, paperez... eginiko poltsa modukoa.
  • Txepelkeria: Gauza txarra egitea.
  • Bekatutik: Jainkoaren legearen edo Elizaren aginduen ohartuzko haustea.
  • Grinatuak: Arduratu; kezkatu.
  • Kikildu: Adorea galdu edo kendu.
  • Premiatan: Beharra, bereziki behar handia, larria edo hertsia.
  • Berantetsi: Berandu dela uste izan, eta batez ere zain egoteaz aspertu edo kezkatu.
  • Gerezi-anpolaria: Gereziondoak ematen duen fruitu txiki mardul eta hezurduna.
  • Anitz: Asko.
  • Korrituak: Ibili.
  • Zertan: Lehorra, lurra.
  • Salatzen: Gauza edo egintza gaitzesgarri bat jakinarazi; erruduntzat hartzen dela adierazi.
  • Ahaide: Norbaiti buruz, bere familiako beste norbait.
  • Porrot: Irabazpide batez edo egiteko batez mintzatuz, oker atera, huts egin, behar zena, asmo zena edo espero zena ez lortu.
  • Iraizteko: Gorputzetik kanporaturiko metabolismo hondakina, guruin exokrinoek isuria (izerdia, malkoak...).
  • Goria: Bero guztiz handiak argitsu bihurtua.
  • Zurbil: Margula, zuhaila (batez ere larruazalaz, aurpegikoaz bereziki, mintzatuz).
  • Apal: Paretan edo altzari batean, gauzak edukitzeko ezartzen den ohola.
  • Zimurrak: Larruazalean, ehun edo paper batean gertatzen den tolesa.
  • Leuntzen: Azalez, gainaldeez mintzatuz, kozkorrik edo zimurrik ez duena.
  • Barka: Huts, irain, bekatu bat zigortzeari, zor bat hartzeari utzi.
  • Birtute: Pertsonengan ontzat hartzen den nolakotasunetako bakoitza.
  • Alorretako: Lantzen den lur zati mugatua.
  • Sadikoa: Plazerra lortzeko bestearen sufrimendua ezinbestekoa duenaren sexu joera.
  • Penaraztea: Nahigabetu, atsekabetu.
  • Adeitsu: Jendetasunez jokatzen dena.
  • Elebidea: Hizpidea; esamesa.
  • Galarazten: Galtzera behartu.
  • Erreminduta: Biziki haserretu.
  • Zorrozki: Punta edo ertza guztiz mehea duena.
  • Arrangura: Atsekabea, intziria; kexa.
  • Gaitzesten: Gaizki esaka aritzen dena.
  • Dirdira: Zerbaitek berez ematen edo islatzen duen argi bizia.
  • Uztarturik: Uztarrian lanerako lotu.
  • Izua: Beldur larria eta bizia, zerbait egitea eragozten duena bereziki.
  • Behartsuan: Gauzarik premiazkoenak ere ez dituena. Txiroa, pobrea.
  • Zorrak: Deudak.
  • Eritegiko: Eriak zaintzeko prestatzen den etxe edo lekua.
  • Ebakuntza: Eri dagoen gorputz bat sendatzeko, osatzeko edo gorputzeko gairen bat kentzeko erabiltzen den prozedura.
  • Txundituta: Erabat harriturik, zur eta lur gelditu.
  • Auzitan: Lurralde jakin bateko auziak erabakitzen dituen epaimahaia.
  • Xehetasun: Zerbaiten berri jakiten laguntzen duten alde xeheetako bakoitza.
  • Zirtzilkeria: Gauza hutsala. Lotsagarria.
  • Erre-erre: Haserretuta.
  • Ukabilak: Esku itxia.
  • Gaixozaina: Medikua.
  • Txintik: Ezer ez esan.
  • Neskatxa: Neska; gaztarora heldu ez den neska.
  • Behatzari: Oineko hatza.
  • Eztietatik: Gai likatsua eta oso gozoa, erleek egin eta abarasketan biltzen dutena.
  • Xamurra: Erraz murtxikatzen dena; tresna ebakitzaile batek erraz zulatzen edo ebakitzen duena. Haserrealdia.

Entradas relacionadas: