Hitz Definizioak eta Esanahien Hiztegia
Clasificado en Magisterio
Escrito el en vasco con un tamaño de 5,42 KB
- Josirik: Hariaren eta jostorratzaren bitartez, batu, lotu, elkartu.
- Goralpenak: Oka egiteko gogoa.
- Duda-muda: Duda, zalantza.
- Ikasi: Ezaguera multzo batez jabetu.
- Eiki: Egiazki.
- Isuri: Dagoen ontzia irauliz edo makurtuz (isurkari bat) erorarazi edo jarioarazi.
- Prolemaren: Bizitzeko bere soldata besterik ez duen pertsona.
- Ihardetsi: Erantzun.
- Auzi: Epaile batek erabaki behar duen arazo eztabaidatua.
- Mesedegarri: Onuragarria.
- Mardulena: Betea, lodia, baina sendoa, indartsua eta osasuntsua.
- Gizena: Gantza eta haragi ugari duena.
- Totelka: Mintzatzeko zailtasunak dituen pertsona, zenbait silaba errepikatuz hitz egiten duena.
- Barka: Barkamena eskatu.
- Goganbeharrik: Susmoa.
- Izterran: Zangoaren edo hankaren zatia.
- Tarrapataka: Presaka, lasterka.
- Bibotean: Goiko ezpainaren gainean hazten uzten den ilea.
- Honatx: Hona (aurkezle gisa).
- Apez: Apaiza.
- Ahantzi: Ahaztu.
- Uxatu: Ihes eragin, hurbiltzen ez utzi.
- Zorronka: Ehunez, larruz, paperez... eginiko poltsa modukoa.
- Txepelkeria: Gauza txarra egitea.
- Bekatutik: Jainkoaren legearen edo Elizaren aginduen ohartuzko haustea.
- Grinatuak: Arduratu; kezkatu.
- Kikildu: Adorea galdu edo kendu.
- Premiatan: Beharra, bereziki behar handia, larria edo hertsia.
- Berantetsi: Berandu dela uste izan, eta batez ere zain egoteaz aspertu edo kezkatu.
- Gerezi-anpolaria: Gereziondoak ematen duen fruitu txiki mardul eta hezurduna.
- Anitz: Asko.
- Korrituak: Ibili.
- Zertan: Lehorra, lurra.
- Salatzen: Gauza edo egintza gaitzesgarri bat jakinarazi; erruduntzat hartzen dela adierazi.
- Ahaide: Norbaiti buruz, bere familiako beste norbait.
- Porrot: Irabazpide batez edo egiteko batez mintzatuz, oker atera, huts egin, behar zena, asmo zena edo espero zena ez lortu.
- Iraizteko: Gorputzetik kanporaturiko metabolismo hondakina, guruin exokrinoek isuria (izerdia, malkoak...).
- Goria: Bero guztiz handiak argitsu bihurtua.
- Zurbil: Margula, zuhaila (batez ere larruazalaz, aurpegikoaz bereziki, mintzatuz).
- Apal: Paretan edo altzari batean, gauzak edukitzeko ezartzen den ohola.
- Zimurrak: Larruazalean, ehun edo paper batean gertatzen den tolesa.
- Leuntzen: Azalez, gainaldeez mintzatuz, kozkorrik edo zimurrik ez duena.
- Barka: Huts, irain, bekatu bat zigortzeari, zor bat hartzeari utzi.
- Birtute: Pertsonengan ontzat hartzen den nolakotasunetako bakoitza.
- Alorretako: Lantzen den lur zati mugatua.
- Sadikoa: Plazerra lortzeko bestearen sufrimendua ezinbestekoa duenaren sexu joera.
- Penaraztea: Nahigabetu, atsekabetu.
- Adeitsu: Jendetasunez jokatzen dena.
- Elebidea: Hizpidea; esamesa.
- Galarazten: Galtzera behartu.
- Erreminduta: Biziki haserretu.
- Zorrozki: Punta edo ertza guztiz mehea duena.
- Arrangura: Atsekabea, intziria; kexa.
- Gaitzesten: Gaizki esaka aritzen dena.
- Dirdira: Zerbaitek berez ematen edo islatzen duen argi bizia.
- Uztarturik: Uztarrian lanerako lotu.
- Izua: Beldur larria eta bizia, zerbait egitea eragozten duena bereziki.
- Behartsuan: Gauzarik premiazkoenak ere ez dituena. Txiroa, pobrea.
- Zorrak: Deudak.
- Eritegiko: Eriak zaintzeko prestatzen den etxe edo lekua.
- Ebakuntza: Eri dagoen gorputz bat sendatzeko, osatzeko edo gorputzeko gairen bat kentzeko erabiltzen den prozedura.
- Txundituta: Erabat harriturik, zur eta lur gelditu.
- Auzitan: Lurralde jakin bateko auziak erabakitzen dituen epaimahaia.
- Xehetasun: Zerbaiten berri jakiten laguntzen duten alde xeheetako bakoitza.
- Zirtzilkeria: Gauza hutsala. Lotsagarria.
- Erre-erre: Haserretuta.
- Ukabilak: Esku itxia.
- Gaixozaina: Medikua.
- Txintik: Ezer ez esan.
- Neskatxa: Neska; gaztarora heldu ez den neska.
- Behatzari: Oineko hatza.
- Eztietatik: Gai likatsua eta oso gozoa, erleek egin eta abarasketan biltzen dutena.
- Xamurra: Erraz murtxikatzen dena; tresna ebakitzaile batek erraz zulatzen edo ebakitzen duena. Haserrealdia.