Ikaskuntza, Garuna eta Adimena: Gida Osoa

Ikaskuntzaren Oinarri Neurozientifikoak

Gure pentsamendu, beldur, desira, ideia eta hautematen dugun guztia gure burmuinean dago.

Oso modu sinplifikatuan esan dezakegu neuronak direla informazioa gorde eta transmititzen duten zelulak.

Neuronak bata bestearekin konektatzen dira. Neuronen arteko sinapsiek edo konexioek zirkuituak edo patroi neuronalak eratzen dituzte, eta horiek osatzen dute ikaskuntzaren oinarria.

Garunak epe laburreko memoria bat du, arreta eskaintzen diogun hori gordetzen duena, eta lan-memoria deitzen zaio.

Gilles-Éric Séralini neurozientzialari frantziarrak, 1989an, asko erabili zen kontzeptu bat sortu zuen: «garunaren moduak». Séralinik azaltzen du garunak bi egoera nagusitan egoteko joera duela. Gure lan-memoria erabiltzen ari garenean, gure adimena modu fokatuan dagoela esaten dugu. Aldiz, erlaxatzen garenean, gure garuna modu lausoan sartzen da.

Ikaskuntzaren Oinarriak

Ikaskuntzaren sekuentzia

• Arreta jartzea
• Ikasitakoa testuinguruan kokatzea
• Ikasitakoa praktikatzea

Ikasteko ohiturak

• Praktikak denbora luzeagoan banatu
• Ikasitakoa gogora ekarri
• Analogiak eta metaforak erabili

Memoriaren garrantzia: Lagungarriak izan daitezke

• Akronimoak erabiltzea
• Oroimenaren jauregia

Ikaskuntzaren faktore fisiko eta emozionalak

• Motibazioa
• Loa
• Ariketa fisikoa

Lanbide Heziketa

• Praktikoa da.
• Lanbide-arloak izeneko esparruetan taldekatzen dira.
• Ikasgaiei modulu deitzen zaie.
• Enpresetan praktikak egiten dira beti.

Ikaskuntza eta Gizakia

Ikaskuntza gizakiak esperientziatik abiatuta ikasteko duen gaitasuna da. Ikaskuntzak bi ezaugarri ditu:

1. Izaera pertsonala: Norbanako bakoitzak bere kabuz ikasten du.
2. Besterenezina: Ezin da ikaskuntza pertsona batetik bestera pasatu.

Ikaskuntzan inplikatutako prozesuak

1. Arreta: Interesgarritzat jotzen den estimulu batean kontzentratzeko gaitasuna da.
2. Motibazioa: Helburu bat lortzeko beharra da, helburu bat lortzeko bultzatzen gaituen estimulua.
3. Memoria: Gogoratzeko gaitasuna da.

Ikasteko Estrategiak eta Teknikak

Ikaskuntza-estrategiak ezagutzak eskuratzean egiten diren prozedurak dira. Ikaskuntza-prozesuetan osagai emozionala eta kognitiboa elkarrekin lotzen dira, benetan ikasi nahi duguna edo gustatzen zaiguna ikasten baitugu.

Ikaskuntza-estrategien barruan, ikasteko teknikak oso garrantzitsuak dira, gizabanako batek ikasten duenean egiten dituen ekintza zehatzak baitira. Teknikak ohitura bihurtzen dira errutinaren parte direnean.

Adimen Emozionala eta Adimen Exekutiboa

Adimena ulertzen dugu ulertzeko, pentsamenduak garatzeko, problemak ebazteko edo ingurunera egokitzeko aukera ematen digun gaitasuna dela.

Adimen Emozionala

Gure emozioak ulertzeko trebetasuna da, estresa murrizteko eta beste pertsona batzuekin eraginkortasunez komunikatzeko, enpatizatuz, zailtasunak gaindituz eta gatazkak gutxituz.

Hauek dira adimen emozionalaren ezaugarriak:

• Lortu beharreko proiektuak edo helburuak aztertzea
• Automotibatzea
• Egoera estresagarrietan ekintza okerrak kudeatzea
• Enpatia
• Sentimenduak argi eta garbi adieraztea
• Sozializazioa eta jende berria ezagutzea
• Emozioei arreta jartzea

Adimen Exekutiboa

Erabakiak hartzen jakiteko, gure bulkadak geldiarazteko, sentitzen dugunari eta pentsatzen dugunari buruz hausnartzeko, gure ekintzak planifikatzen jakiteko eta gure arreta bideratzeko gaitasuna da.

Ezaugarriak:

• Autokontrola eta bulkaden kudeaketa
• Lan-memoria
• Malgutasun exekutiboa: plan bati eusteko gaitasuna, egoerak hainbat agertokitan planifikatzea eta erabakiak hartzea
• Arrazonamendu abstraktua: emozioak, sentimenduak eta zalantzak lantzeko aukera ematen duena

Ikaskuntza Formala eta Informala

Pertsonen ikaskuntzan ikasteko hainbat modu daude:

1. Ikaskuntza Formala: Hezkuntza-sistema instituzionalizatuetan ematen diren testuinguruak dira; ikastetxeak, institutuak, unibertsitateak.
2. Ikaskuntza Informala: Testuinguru horietan, gizabanakoak ezagutzak bereganatzen ditu irakasle batengana edo ikasketa-plan ofizial batengana jo beharrik gabe; etxean, museo batean, biltzar batean.

Daniel Goleman: 5 Trebetasun Nagusiak

• Autoezagutza
• Autokontrola
• Automotibazioa
• Enpatia
• Trebetasun sozialak