Industria Iraultza: Gako Kontzeptuak eta Gizarte Aldaketak

Industria Iraultza: Definizioa

Ekoizpen-prozesuetan makinak masiboki erabiltzen hasi zirenean sortu ziren aldaketa ekonomiko eta sozial garrantzitsuen multzoa.

Industria Iraultza Eragin Zuten Faktoreak

• Erdi Aroan izurri bubonikoaren epidemiek behera egin zuten.
• Elikadura hobetu zen, eta horren ondorioz, biztanleak gutxiago gaixotu ziren.
• Higienean aurrerapenak egon ziren.
• Osasungintzan hobekuntzak izan ziren.

Iraultza Demografikoa: Jaiotza eta Heriotza-Tasak

Jaiotza-tasa 1720. urtean behera egin zuen, baina elikadura eta higienea hobetu zirelako, 1750. urtean berriro igo zen. Heriotza-tasa 1710 eta 1740 urteen artean oso altua zen; jende asko hil zen. Hala ere, higienea eta elikadura hobetu zirenez, jaitsi egin zen.

Nekazaritza Iraultza eta Industrializazioa

Industrializaziorako produktu gehiago sortu ziren. Nekazariek diru-sarrera handiak lortu zituzten, eta aurrezki horiek industrian edo bankuetan inbertitu zituzten.

Zergatik gertatu zen Nekazaritza Iraultza?

Elikagaien eskariak gora egitearen ondorioz gertatu zen.

Taylorismoa

Ekoizpen-prozesua zeregin txikitan banatzen zen sistema bat zen, eta zeregin bakoitzaren iraupena kronometratzen zen.

Kateko Lana (Fordismoa)

Produktuak langile batetik bestera igarotzen ziren muntaketa-kate batean zehar, zereginen artean denbora ez galtzeko eta langile bakoitzak produktu gehiago ekoizteko.

Sozietate Anonimoa

Familia-enpresek zailtasunak zituzten makina berriak erosteko edo langile gehiago kontratatzeko beharrezko inbertsioak egiteko. Horregatik, sozietate anonimoak sortu ziren, kapital handiagoa biltzeko.

Akzioa

Enpresaren kapitala akzioetan zatitzen zen, burtsan negoziatzeko. Akzio horiek erosten dituena sozietateko bazkide bihurtzen da.

Ludismoa

Lan-baldintza txarren aurkako lehen erreakzioak espontaneoak izan ziren. Langile askok makinak txikitu zituzten, beren egoeraren erruduntzat hartzen baitzituzten. Mugimendu horri ludismoa deitzen zaio.

Kartismoa

Lanean eta politikan eragiteko antolatutako lehen mugimendu politikoa izan zen.

Sindikatuak

Soldata hobeak, lanaldia murriztea eta haurren lana debekatzea bezalako eskubideak lortzeko sortu ziren erakundeak dira.