Inpresionismoa

Testuinguru historikoa

• XIX. mendearen azken laurdena, Frantzian (Paris).
• Kapitalismoak eragindako aldaketa tekniko, ekonomiko eta sozialen emaitza da.
• Inpresionistek talde-kontzientzia zuten.
• Argazkigintzaren agerpenak krisi bat eragin zuen pinturan. Horrek ikerketa berriak eta pintura tradizionalarekiko haustura ekarri zituen.
• Abangoardia historikoei atea ireki zien mugimendua izan zen.
• 1874an, lehen erakusketa egin zuten Nadar argazkilariaren estudioan. Akademiak haien koadroak gustuko ez zituenez, beste areto batzuetan aurkezten zituzten lanak. 1874tik 1879ra bitartean, zortzi erakusketa egin zituzten.

Ezaugarri nagusiak

Helburua

• Naturaren aurrean sentitutako zirrara adieraztea; bat-bateko inpresioak atzematea.

Kolorea

• Pigmentu berriak sortu ziren.
• Kolorea marrazkia baino garrantzitsuagoa da: kontraste kromatikoek sortzen dute sakonera.
• Koloreak begian nahasten dira, ez paletan.

Argia

• Argia zen inpresionistentzat elementurik garrantzitsuena.
• Eguneko eta urteko une desberdinetako argi-aldaketak islatzen zituzten.

Formak

• Pintzelkada aske, labur eta ikusgarrien bidez margotzen zuten.

Gaiak

• Edozein gai margotu daiteke; garrantzitsuena ikusmen-inpresioa da.
• Paisaiari garrantzi handia ematen zioten, "plein air" edo aire zabaleko pintura landuz. Kanpoan margotzen zuten, argiaren garrantzia azpimarratuz eta konposizioa hainbeste zaindu gabe.
• Itsasoak eta ibai-bazterrak ere ohikoak ziren, uraren islen eraginez.

Aurrekariak

• Erromantizismoko paisajistak: Turner eta Constable.
• Frantziako paisajistak: Corot, Barbizongo Eskola.

Claude Monet (Paris, 1840-1926)

Biografia

• Gaztaroa: Karikaturagile gisa hasi zen Le Havren.
• Paris:
  • Académie Suisse-n Pissarro ezagutu zuen.
  • Gleyreren akademian Renoir, Pissarro eta Sisley ezagutu zituen. Aire zabaleko pintura landu zuten, Barbizongo Eskolarekin harremanetan.
  • Gerra Franko-Prusiarrean (1870-71) Londresen bizi izan zen, eta Turner eta Constableren lana ezagutu zuen.
  • Nadarren erakusketan parte hartu zuen.
  • XX. mendearen hasieratik, ikusmen-arazoak larritu zitzaizkion, baina ia hil arte margotzen jarraitu zuen.
  • Arazo ekonomikoak izan zituen eta bere buruaz beste egiten saiatu zen.

Bere lanak (olio-pinturak mihise gainean)

• Inpresioa, egunsentia
  • Gaia: Le Havreko portua, egunsentiko laino artean.
  • Teknika: Formak ia desagertzen dira, pintzelkada arin eta enpastatuaren bidez.
• Beste lan batzuk: Argenteuilgo zubia, Saint-Lazare geltokia, Londresko Parlamentua ilunabarrean.
• Gai bereko serieak egin zituen: Rouengo katedrala, Igebelarrak.

Pierre-Auguste Renoir (1841-1919)

Biografia

• Gaztaroa: Parisen, portzelanak, haizemaileak eta errezelak margotzen hasi zen.
• Gleyreren tailerrean Monet eta Sisley ezagutu zituen.
• Aldi inpresionista (1870-1883): paisaiak eta hiriko bizitza soziala landu zituen.
• Aldi "ingreskoa": estilo aldaketa, klasizistagoa bihurtuz.
• Sarritan, aurreko bi estiloak nahasten zituen.
• 1919an hil zen, arrakasta sozial eta ofiziala lortuta.

Ezaugarriak

Bere estiloa

• Inpresionista sentsualena, apaingarriena eta ederrena da.
• Bizitzeko alaitasuna islatzen du, pertsonaiak giro atseginetan ondo pasatzen agertuz.
• Ez zuen tradizioa ahaztu: Berpizkundeko eta Barrokoko eraginak ditu, baita Rokokokoak (Watteau, Fragonard), Delacroixenak eta Manetenak ere.
• Paleta distiratsua, argitsua eta bizia erabiltzen zuen.
• Bigarren aldian, marrazki garbi eta zehatza, plastikotasun handia, tokiko koloreak eta Rubensen eraginpeko emakume biluziak nabarmentzen dira.

Gaiak

• Jendea ondo pasatzen, paisaiak, loreak, haurrak eta emakume biluziak.