Italia faxista
Clasificado en Historia
Escrito el en 
vasco con un tamaño de 7,57 KB
1920KO HAMARKADA:gerra ondoko krisialdia europan, bereziki alemanian, Estatu batuak potentzia handiena ziren. (Dawes plana: estatu batuek mailegu bat emango emango zioten zioten alemaniari ark aliatuekin zituen zorrak ordain zitzan, eta aliatuek horrela Estatu batuekin zituzten zorrak ordainduko zituzten) URTE ZORIONTSUAK ESTATU BATUETAN:
Finantza zentrua New York zen, industria asko hazi zen, bizi kalitatea hobetu, kontsumo gizartea sortu eta bizimodu amerikarra eratu. 1920KO KRACK-a:New Yorkeko burtsaren porrot-a da, krisialdi ekonomiko larria eragin zuena mundu osoan.Kausak: •Gainekoizpena:gehigi fabrikatutako produktuak sobratzea. •Espekulazioa:burtsan, akzioak ez zetorrela bat, enpresek egiazki zituzten irabaziekin. DEPRESIO HANDIA: bankuek hondoa jo zuten, bezeroek dirua atera zutelako eta maileguak ordaindu ez zirelako.Enpresa askok itxi eta hondamendia izan nekazari askorentzat. Langabezi ikaragarria ekarri zuen.•AEB-k importazioak murriztu zituen •AEB-ko bankuak europan inbertitutako dirua etxers ekarri. KRISIAREN AURKAKO NEURRIAK, NEW DEAL: honen neurriak: •herri lanetan inbertitu •nekazarie € laguntzak • lan baldintzak hobetu •finantza sistema berregituratu. LEHEN DIKTADUREN ARRAKASTA: inperio autoritarioak desagertu eta erregimen demokratikoa ezarri zen, tentsio sozial larriak eraginez.Herrialde batzuetan erregimen diktatorialak nagusitu ziren. ERREGIMEN TOTALITARIOAK: faxismoa italian, nazismoa alemanian, estalinismoa SESBn. ITALIALEHEN MUNDU GERRAREN ONDOREN:•bake itunekin desengainua hartu zuten herritarrak •igo zen langabe kopurua •tentsio soziala areagotu.(atorra blatzak:eskuindarrak). FAXISMOAREN OINARRI IDEOLOG:Benito Mussolini (Alderdi nazional faxista 1921)•demokrazia eta komunismoaren aurka dago •gizabanakoa eta ekonomia estatuaren mendean •alderdi politiko bakarra onartu(faxista) •indarkeria gorestu •irrati eta propaganda erabiltzea •balio nazionalak goraipatzea •militarismoa goratzea.DIKTADURAREN SORRERA: •indarkeria desorden sozialari aurre egiteko.•erromarako bidaia(gobernua osatzea eskaini zion mussoliniri)•1925tik diktadura ezarri zuen •polizia politikoa eratu eta zentsura ezarri •autakaria lortzeko kanpainak •kanpo pilotika espansionista izan zen. NAZISMOAREN JATORRIAK:Biltzar honek 1919an Weimarreko errepublika onartu zen.Alemania aurrerantzean errepublika demokratikoa izango zen.Alderdi paramilitar bat sortu zuen Asaltoko Sekzioak izenekoa.Estatu kolpe bat eman zuen Munitseko Putscha.EZAUGARRIAK: •Arrazismoa •arraza arioaren nagusitasunaren gorespena •bizi-espazioaren teoría.HILTLER BOTERERA NOLA IRITSI:Ekonomiko larriak tentsio soziala areagotu zuten, horrek hiperinflazioa eragin zuen.(prezioak igo)Alemania izan zen 1929ko krisialdia gehien.Langabezia izugarri igo zen.Horrez gain, iraultza baten beldur.Kontserbadoreek bultzatuta Hitler kantziler izendatu 1933 urtarrilean.TOTALITARISMO NAZIA:1933 otsailaren 27an naziek Reichstageko sutea eragin zuen,Honek alderdi politiko eta sindikatu guztiak debekatu egin zituen.Abuztuan errepublikaren presidentea egin zen.Arrazaren purutasuna itzultzea.Juduen aurkako politika sistematiko bat ezarri zuen.EZAUGARRIAK:Lider karismatiko batek du boterea eta nazio osoaren ordezkantza.Ez dago aniztasun politikorik,alderdi bakarra inposatzen da. Beste alderdi politiko eta sindikatuak legez kanpo geratzea.Nazionalismoa eta inperalismoa sustatzen dira. Xenofobia eta arrazakeria bultzatzen dira. SOBIETAR BATASUNA:1921ean politika ekonomiako berria ezarri zen.1922an Sobiertar errepublika sozialisten batasuna sortu zen.Errepublikek autonomía zuten bbarne politikan .Botere legegilea Sobiet Gorena zen Politiko guztia alderdi bakarraren esku zegoen Estatuburua. Alderdi komunista bakarra.STALINEN GORAKADA:Lenin hil ondoren, Stalin nagusitu zen.Sozialismoa herriale bakar batean.Diktadura totalitarioa.DIKTADURA TOTALITARIO BAT:Nortasunaren gurtza.Alderdi komunisten otereak sendotzea.Izua(polizia politikoa, purgak, Moskuko epaiketak)Kulturaren kontrola.NEKAZARITZAREN KOLEKTIBIZAZIOA ETA INDUSTRIAREN GARAPENA:Lur-jabeek beren lurren jab izateari utzi ziotzen. Errepresioa, gosea Ustiategi kolektiboak Industria astuna eta energia ekoizpena Ikatza, petroleoa eta argimdarra Sobietar batasuna potentzia inustriala.AUTOKRAZIA:gobernu mota, pertdona batek botere legal politiko eta erabskitzailea du.
Finantza zentrua New York zen, industria asko hazi zen, bizi kalitatea hobetu, kontsumo gizartea sortu eta bizimodu amerikarra eratu. 1920KO KRACK-a:New Yorkeko burtsaren porrot-a da, krisialdi ekonomiko larria eragin zuena mundu osoan.Kausak: •Gainekoizpena:gehigi fabrikatutako produktuak sobratzea. •Espekulazioa:burtsan, akzioak ez zetorrela bat, enpresek egiazki zituzten irabaziekin. DEPRESIO HANDIA: bankuek hondoa jo zuten, bezeroek dirua atera zutelako eta maileguak ordaindu ez zirelako.Enpresa askok itxi eta hondamendia izan nekazari askorentzat. Langabezi ikaragarria ekarri zuen.•AEB-k importazioak murriztu zituen •AEB-ko bankuak europan inbertitutako dirua etxers ekarri. KRISIAREN AURKAKO NEURRIAK, NEW DEAL: honen neurriak: •herri lanetan inbertitu •nekazarie € laguntzak • lan baldintzak hobetu •finantza sistema berregituratu. LEHEN DIKTADUREN ARRAKASTA: inperio autoritarioak desagertu eta erregimen demokratikoa ezarri zen, tentsio sozial larriak eraginez.Herrialde batzuetan erregimen diktatorialak nagusitu ziren. ERREGIMEN TOTALITARIOAK: faxismoa italian, nazismoa alemanian, estalinismoa SESBn. ITALIALEHEN MUNDU GERRAREN ONDOREN:•bake itunekin desengainua hartu zuten herritarrak •igo zen langabe kopurua •tentsio soziala areagotu.(atorra blatzak:eskuindarrak). FAXISMOAREN OINARRI IDEOLOG:Benito Mussolini (Alderdi nazional faxista 1921)•demokrazia eta komunismoaren aurka dago •gizabanakoa eta ekonomia estatuaren mendean •alderdi politiko bakarra onartu(faxista) •indarkeria gorestu •irrati eta propaganda erabiltzea •balio nazionalak goraipatzea •militarismoa goratzea.DIKTADURAREN SORRERA: •indarkeria desorden sozialari aurre egiteko.•erromarako bidaia(gobernua osatzea eskaini zion mussoliniri)•1925tik diktadura ezarri zuen •polizia politikoa eratu eta zentsura ezarri •autakaria lortzeko kanpainak •kanpo pilotika espansionista izan zen. NAZISMOAREN JATORRIAK:Biltzar honek 1919an Weimarreko errepublika onartu zen.Alemania aurrerantzean errepublika demokratikoa izango zen.Alderdi paramilitar bat sortu zuen Asaltoko Sekzioak izenekoa.Estatu kolpe bat eman zuen Munitseko Putscha.EZAUGARRIAK: •Arrazismoa •arraza arioaren nagusitasunaren gorespena •bizi-espazioaren teoría.HILTLER BOTERERA NOLA IRITSI:Ekonomiko larriak tentsio soziala areagotu zuten, horrek hiperinflazioa eragin zuen.(prezioak igo)Alemania izan zen 1929ko krisialdia gehien.Langabezia izugarri igo zen.Horrez gain, iraultza baten beldur.Kontserbadoreek bultzatuta Hitler kantziler izendatu 1933 urtarrilean.TOTALITARISMO NAZIA:1933 otsailaren 27an naziek Reichstageko sutea eragin zuen,Honek alderdi politiko eta sindikatu guztiak debekatu egin zituen.Abuztuan errepublikaren presidentea egin zen.Arrazaren purutasuna itzultzea.Juduen aurkako politika sistematiko bat ezarri zuen.EZAUGARRIAK:Lider karismatiko batek du boterea eta nazio osoaren ordezkantza.Ez dago aniztasun politikorik,alderdi bakarra inposatzen da. Beste alderdi politiko eta sindikatuak legez kanpo geratzea.Nazionalismoa eta inperalismoa sustatzen dira. Xenofobia eta arrazakeria bultzatzen dira. SOBIETAR BATASUNA:1921ean politika ekonomiako berria ezarri zen.1922an Sobiertar errepublika sozialisten batasuna sortu zen.Errepublikek autonomía zuten bbarne politikan .Botere legegilea Sobiet Gorena zen Politiko guztia alderdi bakarraren esku zegoen Estatuburua. Alderdi komunista bakarra.STALINEN GORAKADA:Lenin hil ondoren, Stalin nagusitu zen.Sozialismoa herriale bakar batean.Diktadura totalitarioa.DIKTADURA TOTALITARIO BAT:Nortasunaren gurtza.Alderdi komunisten otereak sendotzea.Izua(polizia politikoa, purgak, Moskuko epaiketak)Kulturaren kontrola.NEKAZARITZAREN KOLEKTIBIZAZIOA ETA INDUSTRIAREN GARAPENA:Lur-jabeek beren lurren jab izateari utzi ziotzen. Errepresioa, gosea Ustiategi kolektiboak Industria astuna eta energia ekoizpena Ikatza, petroleoa eta argimdarra Sobietar batasuna potentzia inustriala.AUTOKRAZIA:gobernu mota, pertdona batek botere legal politiko eta erabskitzailea du.