Izerdia babes funtzioa
Clasificado en Biología
Escrito el en vasco con un tamaño de 3,97 KB
ODOL JARIOAK: Odoliarioa gorputzaren edozein aldetatik irteten den odol-isuria da.
Kaltetuaren SINTOMA:
azalaren zurbiltasuna.
(takikardia) eta ahula.
Hipotentsioa.
Izerdi eta azal hotzak.
(takipnea).
Egarria.
Zorabioa.
ODOL JARIOEN SAILKAPENA
Odoljarioak irteeraren arabera honelakoak izan daitezke:
Kanpoko odoljarioetan (hemorragia externa), odola kanpora irteten da ikus daitekeen zauri batetik.
Barneko odoljarioetan (hemorragia interna), odola organismoaren barrunberen batean geratzen da,
eta kanpotik ez da ikusten. Sintomei erreparatu behar diegu; +zurbiltasuna, +pultsu azkarra, +arnas azkarra eta azalekoa.
Kanporatutako odoljarioetanzulo
naturaletatik irteten da (belarria, sudurra, ahoa, uzkia edo bagina).
Odoljarioa zein hoditatik datorren kontuan hartuta.
Arterietako odoljarioetan, odola arteria hautsi batetik dator. Arriskutsua da. Oso gorria da eta kolpeka irteten da.
Zainetako odoljarioetan, odola zain hautsi batetik dator: Odola ez da hain gorria, eta etengabe irteten da.
Odoljario kapilarretan, odola. Kapilarren hausturatik dator. Puntu odoltsu asko daude.
ERREDURAK:
Erredura beroaren efektuek eragindako lesio bat da.
Bi erredura mota daude: +termikoak eta +Kimikoak.
Bero iturri erredura Kimikoak, berriz, Konposatu Kimikoek.
Erreduren larritasuna:
sakonera, hedapena, kokapena, adina, gaixoak aurrez duen osasun egoera eta bestelako faktoreak.A hiru erredura mota daude: +lehen mailako, +bigarren mailako eta +hirugarren mailako erredurak.
Lehen mailakoak: Epidermisa soilik erretzen da, larruazala gorritzen da eta erremina.
Bigarren mailakoak: Epidermisa eta dermisa erretzen dira, Mingarriak dira, Babak agertzen dira.
A (erredura termikoen kasuan)
1.Kaltetua bero-iturritik urrundu behar dugu, eta soroslearen babesa ere zaindu behar da. +zauritua lurrean biribiltzeko
eginez edo artilezko manta kaltetuaren gainean jarriz oxigenoa murrizteko, sua desagertarazteko.
2.Erreta dagoen atala hoztu egin behar da, +ura isuri behar da erreduraren gainean, baina presiorik egin gabe, erretako azala gehiago ez kaltetzearren. Erretako atala urpean sar daiteke, gel hidrosolublez bustitako apositu. Azala hidratatu eta suaren aurkako propietateak dituztenak.
3. Arnasbidea egoera onean dagoela ziurtatu behar, gas edo aire beroa arnasaren bitartez sartu bada arnasbidea erre dezake.
4.Erre den gorputzeko zonaldeko arropa kendu behar da, baina azal erreari itsatsita dagoen jantzia kendu gabe.
5.Metalezko gauzak kendu behar zaizkio. Beroa gorde dezaketelako, gorputz-atalen bat estutzen ari den edozerekin ere.
6.Mantaren bat erabili behar da zaurituak berorik gal ez dezan.
7.Ez da pomadarik osasun-zentroan balioztapena garbi egin dezaten. Babak ez dira zulatu, azal hori babes-funtzioa betetzen ari baita, gaza hezeak
erabiliz babestuko ditugu.
8.Behatredura hedapen handikoa bada, ospitalerako garraiorako osasun-laguntza iritsi bitartean, kaltetua antishock-jarreran jarri behar.
HIPOTERMIA ETA IZOZKETAK: