Kamile ipuinaren analisi linguistikoa: Ezaugarri nagusiak

Kamile izeneko ipuin baten analisi linguistikoa da honako hau, haur literaturaren testuinguruan.

Fonetika eta Fonologia

Soinu Gatazkatsuenak

• Fonemak bereiztea: Txistukariak (z, s, x) eta afrikatuak (tz, ts, tx).
• Bustidura: in (baina) eta il (nabilenean).
• Adinaren araberako ahoskera: RR (zaharrak) eta j (joaten, jartzen) `y´ edo `dx´ gisa, baina ez `z´.

Adierazkortasuna

• S > X aldaketa: Adibidez, "musu zaharrak" > "muxu goxo-goxoak".
• Z > X aldaketa: Adibidez, "gozo" > "goxo-goxoak".

Grafia

• Ipuinaren izenburua minuskulaz idatzita dago (jabekuntzari dagokionez).

Lexikoa

Hitz Elkarketa

• Adierazkortasuna lantzeko erabiltzen da, adibidez: "poliki-poliki", "azkar-azkar"...

Eratorpena

• Gozotasuna emateko: "maitekor", "sekretutxo".

Maileguak

• Umearen erregistrora hurbiltzeko: "dentista", "sekretu".

Morfologia eta Morfosintaxia

Aditza

• Aspektua:
  • Geroaldia: "-KO" (kontatu-KO).
  • Ez burutua: "-TZEN" (jar-TZEN).
  • Puntukaria: "Naiz" (trinkoa).
  • Betikortasuna: "-TA".

Atzizkiak

• "-KOR", "-TSU", "-TXO" (adibidez: "maitekor", "sekretutxo").

Deklinabidea

• Ergatiboa: "nork".
• Genitiboa: "noren" (adibidez: "aitaren").
• Norat (Allatiboa): "nora" (adibidez: "medikuarenera").

Sintaxia

Bokatiboa

• Adibidea: "Adi, hartz txiki, sekretutxo batzuk kontatuko dizkizut."

Puntuazioa

• Mendeko esaldiak koma batez bereizten dira: "Oinen gainean nabilenean, goian dut burua."

Egitura Errepikakorra

• Mendeko esaldia (zirkunstantzia edo baldintza) + esaldi nagusia.
• Adibidea: "Aitaren ondoan jartzen banaiz, oso txikia naiz oraindik."

Galdegaia Aditz Aurrean Nabarmendurik

• Aurkaritzak ikasi nahi direlako, horri garrantzia emanez.
• Adibidea: "Oinen gainean nabilenean, goian dut burua. Baina eskuen gainean nabilenean, burua behean daukat!"

Elipsia

• Mintzagaien (begiak) eta aditzaren (ditut) elipsia, narrazioaren erritmoa azkartzeko.
• Adibidea: "Begiratzen zaitudanean, zabalik ditut begiak. Baina lotan nagoenean, itxita ditut!"

Diskurtsoa

Konexioa

• Juntagailuak:
  • Aurkaritzazkoa: "baina".
  • Emendiozkoa: "eta".
• Menderagailuak:
  • Denborazkoa: "-nean".
  • Baldintzazkoa: "ba-".

Koherentzia

Hasiera

• Irakurlea kokatzeko formula erabiltzen du, bokatiboarekin eta diminutiboarekin hurbiltasuna lortuz.
• Adibidea: "Adi, hartz txiki, sekretutxo batzuk kontatuko dizkizut."

Bukaera

• Egitura errepikakorra apurtzen du emendiozko juntagailuekin, amaiera zoriontsua ezarriz.
• Adibidea: "Haserre nagoenean... naiz guztiekin!"