Kolorearen Teoria: Espektrua, Pigmentuak eta Kontrasteak

Espektru Kromatikoa: Definizioa eta Jatorria

Isaac Newtonek sortu zuen XVII. mendean, kristalezko prisma batekin argia deskonposatuz eta kolore indibidualetan zatituz.

Giza Begiaren Espektru Ikusgaia

Espektru ikusgaia (koloreak) uhin elektromagnetikoen barnean dago. Espektru kromatikoa baino ez dugu ikusten.

Ortzadarraren Koloreak

Ortzadarrak 7 kolore ditu:

• Morea
• Urdina
• Berde urdinxka
• Berde horixka
• Horia
• Laranja
• Gorria

Kuatrikomiako Kolore Primarioak eta Aplikazioa

CMYK dira, eta inprentan dute beren aplikazioa.

CMYK Siglen Esanahia

Cyan, Magenta, Yellow, Black.

Pantone Gama: Definizioa eta Erabilera

Koloreen nazioarteko katalogo bat da, zenbakiekin identifikatua, inprimatzean hizkuntza bera erabiltzeko.

Argi-koloreen Kolore Primarioak

Gorria, berdea eta urdina (RGB).

Margolariaren Paletako Oinarrizko Koloreak

Gorria, horia, berdea, ziana, urdin iluna eta magenta.

Sintesi Gehigarria (Nahaste Gehigarria)

Espektroko argi koloreztatu guztien batuketari edo nahasketari deitzen zaio, eta argi zuria sortzen da horrela. Adibidez, RGB koloreak nahasturik = zuria.

Sintesi Kengarria (Nahaste Sustraktiboa)

Hainbat tonutako pigmentu-koloreak nahastean, argi-xurgapena gertatzen da, eta ia beltzera iristen da. Adibidez, CMYK koloreak nahasturik = beltza.

Koloreen Argitasuna

Pigmentuen argitasuna islatzen duten argiaren egitura espektralaren arabera azaltzen da.

Goethek sinbolikoki definitu zituen koloreen argitasun balioak: beltza 0, zuria 10.

Kolorearen Asetasuna eta Ñabardura

Kolorearen Asetasuna

• Kolorea bere distirarik handienean agertzen da.
• Materiaren kontzentrazioa.
• Pigmentu-molekulen purutasuna.

Ñabardura

Bigarren eta hirugarren mailako tonuen nahasteak.

Kolorearen Efektua

(Informazioa falta da)

Kolore Kontraste Motak

Hauek dira ikusitako 7 kontrasteak:

• Kolore asetuen arteko kontrastea
• Hotz-beroen kontrastea
• Argi-ilunen kontrastea
• Osagarrien kontrastea
• Aldibereko kontrastea
• Kalitatezko kontrastea
• Kopuru kontrastea

Hotz-Bero Kontrastea: Kolore Hotzak eta Beroak

Kolore beroak horia, laranja eta gorriaren gamakoak dira. Kolore beroek giro beroa, epeltasuna, babesa, indarra eta antzeko sentsazioak adierazten dituzte.

Kolore hotzak urdinaren gamakoak eta berde ilunak dira. Kolore hotzek giro hotza, iluntasuna, gaua, tristura, urruntasuna eta antzeko sentsazioak adierazten dituzte.

Argi-Ilun Kontrastea

Kolore argiak eta ilunak elkarren ondoan kokatuta daudenean sortzen den kontrastea da, adibidez: zuria eta beltza, horia eta bioleta, zuria eta urdin iluna, etab.

Kolore Osagarriak eta Osagarritasuna

Koloreen arteko harremana da, elkarren artean kontrasteak sortzeko erabiltzen direnak eta elkarren ondoan jarrita indartzen direnak.

(Koldar irudiaren definizioa falta da)

Aldibereko Kontrastea

Aldibereko kontrastea gure begiek sortzen dute. Askotan, kolore baten beharra edo ilusio optiko baten antzekoa da.

Kalitate Kontrastea

Kolorearen purutasun mailari edo asetasunari kalitatea deitzen zaio. Kolore asetuak argitu edo ilundu egiten ditugunean distira galtzen dute.

Pigmentuen Ezaugarriak

• Partikula solidoak.
• Forma: kristaltsua edo amorfoa.
• Tamaina ezberdinak (txikiagoak eta handiagoak).
• Kromatismoa.
• Opakotasuna/Gardentasuna (estaltzeko indarra).
• Iraunkortasuna argi-izpien aurrean (kolorea mantentzea eguzki-argiaren eraginpean).
• Dentsitatea (denek ez dute berdin pisatzen).
• Toxikotasuna.